Khi mùa hoa Sở đơm bông...

Lễ hội hoa Sở Bình Liêu trở thành sự kiện văn hóa, du lịch đặc sắc của Quảng Ninh

“Đánh thức” rừng hoa

Đem ý tưởng ra chia sẻ với thường vụ xã Đồng Tâm, anh Hoàng Kiên Trung nhận được những câu hỏi nghi ngại về tính khả thi của lễ hội. Bởi lẽ, cây Sở đã tồn tại ở Đồng Tâm cả nửa thế kỷ. Ngoài người dân trồng Sở, có mấy ai biết đến hoặc quan tâm tới cây này, nay tổ chức lễ hội, liệu có thành công?

“Tôi đã từng đến Lễ hội hoa Tam giác mạch ở Hà Giang, Lễ hội hoa Anh đào ở Hạ Long nên tôi tin Lễ hội hoa Sở sẽ tạo ấn tượng cho du khách. Bởi, diện tích rừng Sở ở Đồng Tâm rộng tới hơn 50ha, thời kỳ trổ hoa của cây Sở lại kéo dài trong 2 tháng, lúc nở rộ, hoa Sở chiếm tới 70% diện tích che phủ của cây. Vẻ đẹp của rừng hoa trắng tinh khôi sẽ hấp dẫn bất kì du khách nào đặt chân đến đây. Thông qua Lễ hội hoa Sở, mọi người nhận ra giá trị mà cây này mang lại - đó là sản phẩm dầu sở chất lượng và an toàn” - anh Trung chia sẻ.

Với niềm tin như vậy, anh Trung thuyết phục thường vụ xã Đồng Tâm, rồi trình lên Huyện ủy Bình Liêu vào tháng 8/2015. Ý tưởng của anh nhanh chóng nhận được sự quan tâm của Ban Chấp hành Huyện ủy Bình Liêu, khi huyện đang triển khai Nghị quyết số 01-NQ/HU, ngày 31/7/2015 về phát triển du lịch huyện Bình Liêu giai đoạn 2015 - 2020, định hướng đến năm 2030.

Đích thân Bí thư huyện Bình Liêu lúc đó - ông Cao Tường Huy - đã trực tiếp lên Đồng Tâm thực tế rừng Sở, nghe xã báo cáo về tiềm năng của dầu Sở và ý nghĩa, giá trị của cây trồng này đối với đời sống của đồng bào Dao, Tày, Sán Chỉ ở Đồng Tâm. Quyết định tổ chức Lễ hội hoa Sở quy mô xã được Huyện ủy Bình Liêu phê duyệt không lâu sau đó.

Lễ hội hoa Sở được khẩn trương thực hiện trong 2 tháng với việc hoàn thành sân khấu, hệ thống điện, cổng chào, khu vệ sinh; huy động các thôn, bản cùng tham gia hiến đất, hiến cây, chuẩn bị các chương trình phục vụ lễ hội…. Tháng 11/2015, Lễ hội hoa Sở lần đầu tiên đã được tổ chức ngay giữa rừng Sở bạt ngàn hoa trắng, trong sự hân hoan của những người dân đã gắn bó với loài cây này hàng chục năm, trong sự ngạc nhiên của gần 6.000 du khách; trong đó có cả khách quốc tế và nhiều người dân từ Phòng Thành (Trung Quốc). Qua lễ hội, rất nhiều du khách bày tỏ sự quan tâm đối với sản phẩm dầu sở Bình Liêu - một sản phẩm chất lượng mà giờ họ mới biết tới.

Hình thành sản phẩm đặc thù

Với những ý nghĩa và giá trị mà Lễ hội hoa Sở năm 2015 mang lại, năm 2016, Lễ hội hoa Sở đã được Bình Liêu nâng lên quy mô cấp huyện, thu hút hơn 9.000 lượt khách đến tham quan. Nếu chỉ đơn thuần “dẫn lối” để du khách về Đồng Tâm ngắm hoa, có lẽ Lễ hội hoa Sở đã không thành công đến thế. Điều đáng ghi nhận từ Lễ hội hoa Sở, đó là những người tổ chức đã biến lễ hội trở thành điểm giao lưu văn hóa, ẩm thực độc đáo và đậm bản sắc của các dân tộc ở Bình Liêu.

“Trong quá trình đi tìm hiểu để tổ chức lễ hội, chúng tôi nhận thấy, không cần vay mượn đâu xa, ngay Bình Liêu cũng có nhiều điểm độc đáo để khai thác; từ các nét văn hóa truyền thống, đến những sản phẩm được làm bởi chính nguyên liệu và con người ở Bình Liêu” - anh Hoàng Kiên Trung bộc bạch. Từ tư duy này đến với Lễ hội hoa Sở, nhiều du khách vô cùng ngạc nhiên với hình ảnh những cô gái Dao Thanh Y, Dao Thanh Phán rực rỡ sắc màu; những cô gái Tày khéo léo với hát then, đàn tính, những người phụ nữ Sán Chỉ đảm đang với những món ăn lạ mắt…

Cũng tại lễ hội, nhiều du khách lần đầu biết đến những sản phẩm thuốc chữa sởi, chữa dị ứng hiệu nghiệm mà lành tính được bà con dân tộc nơi đây chế biến hoàn toàn bằng thảo dược… Cảm giác được thưởng thức ẩm thực dân tộc ngay dưới những tán hoa Sở trắng ngần, có lẽ du khách nào đã trải nghiệm một lần, khó có thể quên.

Chia sẻ với anh Hoàng Trung Kiên lời khen của du khách về Lễ hội hoa Sở hoành tráng, nhưng hoàn toàn vắng bóng sự bon chen, chèo kéo, anh cho biết, để du khách có ấn tượng tốt về lễ hội, những gì mang đến đây đều được Ban tổ chức chọn lọc và hàng hóa được niêm yết giá. “Chúng tôi muốn xây dựng một lễ hội văn hóa để thúc đẩy kinh tế, chứ không hướng tới một lễ hội thương mại thuần túy. Lễ hội hoa sở - cái tên của nó đã đẹp, nên Bình Liêu luôn cố gắng để lễ hội thực sự là hình ảnh đẹp trong lòng du khách” - anh Hoàng Kiên Trung nhấn mạnh.

Sau Lễ hội hoa Sở năm 2016, đã có nhà đầu tư nước ngoài về Bình Liêu tìm hiểu để xây dựng dây chuyền chế biến dầu Sở, mở ra hướng đi nhiều kỳ vọng cho sản phẩm này và người trồng sở ở Bình Liêu. Từ năm 2016, Lễ hội hoa Sở cũng chính thức trở thành lễ hội cấp huyện, được tổ chức hàng năm của huyện Bình Liêu. Năm 2017, lễ hội sẽ diễn ra trung tuần tháng 12.

Một mùa hoa Sở lại sắp đơm bông. Để Lễ hội hoa Sở đạt được như kỳ vọng, Bình Liêu còn rất nhiều việc phải làm. Tuy nhiên, vẻ đẹp tự nhiên của rừng Sở bạt ngàn cùng với sự tâm huyết và tính toán bài bản của những người tổ chức, tin rằng, Bình Liêu sẽ lại có thêm những mùa hoa Sở tinh khôi, rực rỡ…