Khách du lịch quốc tế quay lại Việt Nam thấp vì bị tính phí cao và những khuyến nghị chính sách

Tiếp tục nâng cấp về thủ tục xuất nhập cảnh

Năm 2023, ngành du lịch Việt Nam đã chứng kiến những bước phát triển đáng kể. Theo đó, từ tháng 1 đến tháng 9/2023, Việt Nam đón 8,9 triệu khách du lịch quốc tế, vượt mục tiêu 8 triệu đặt ra hồi đầu năm, thể hiện mức phục hồi 69% so với số lượt khách quốc tế vào năm 2019. Ngay trong năm 2023, với xu hướng tích cực và dự đoán sẽ đón khoảng 1,2 triệu du khách mỗi tháng tiếp theo, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã điều chỉnh mục tiêu hàng năm lên 13 triệu du khách, tăng 56% so với mục tiêu ban đầu.

Tại Sách Trắng 2024, Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) đánh giá, sự hồi sinh này có thể là do nhu cầu đi lại tăng mạnh sau khi kết thúc đại dịch Covid-19; đồng thời chính các sáng kiến khu vực nhằm thúc đẩy du lịch và những thay đổi tích cực trong quy định về thị thực.

Tuy nhiên, EuroCham đưa ra khuyến nghị, vẫn còn những thách thức mà ngành du lịch Việt Nam gặp phải và cần lưu ý để thiết lập vị thế cạnh tranh trong ASEAN và chuyển đổi du lịch thành một trụ cột kinh tế mạnh mẽ, bền vững. Theo đó, nếu được triển khai kịp thời, những đề xuất này sẽ mở đường cho ngành du lịch Việt Nam phát triển mạnh mẽ và bền vững.

Cụ thể, kể từ ngày 15/8/2023, Chính phủ Việt Nam đã đưa ra các quy định mới nhằm tăng cường hệ thống quản lý xuất nhập cảnh. EuroCham cho rằng, những chính sách đổi mới này khẳng định cam kết của Chính phủ Việt Nam về cách tiếp cận mở cửa, đáp ứng nhu cầu của người nước ngoài đến Việt Nam làm việc, đầu tư, nghiên cứu thị trường và du lịch. Theo EuroCham, điều này đặc biệt có lợi cho du khách châu Âu có thu nhập trung bình và cao, bao gồm những người về hưu đang tìm kiếm kỳ nghỉ dài, vì giờ đây họ có thể hòa mình vào văn hóa và khám phá cảnh quan đa dạng của Việt Nam trong thời gian dài hơn.

Ngoài ra, việc gia hạn thị thực cũng phục vụ nhiều đối tượng khách du lịch hơn, chẳng hạn như những người làm việc tự do trên môi trường kỹ thuật số (digital normad) và khách du lịch dài hạn khi mang lại sự linh hoạt cần thiết để làm việc từ xa, kết hợp với mức sống tiết kiệm và các trung tâm đô thị sôi động của Việt Nam. Tuy nhiên, mặc dù chính sách thị thực nhằm mục đích thu hút nhiều khách du lịch nước ngoài hơn, theo EuroCham, cần nhận thấy rằng hành trình của khách du lịch bắt đầu bằng việc xin thị thực và thực hiện thủ tục nhập cảnh chứ không phải khi họ có mặt ở Việt Nam.

Do đó, điều quan trọng là các thủ tục hành chính, bao gồm trang thông tin cấp thị thực điện tử phải được cập nhật và nâng cấp liên tục để đáp ứng số lượng đơn xin thị thực ngày càng tăng và nâng cao sự hài lòng của người dùng. Điều này cũng đúng đối với thủ tục nhập cảnh, đặc biệt là ở các thành phố tấp nập khách du lịch như Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, nơi du khách thường phải chờ đợi lâu để hoàn tất thủ tục nhập cảnh. EuroCham ủng hộ mạnh mẽ việc bố trí các hàng đợi đặc biệt để giảm bớt tắc nghẽn, đề xuất bổ sung.

EuroCham khuyến nghị thêm, Việt Nam cần miễn thị thực cho tất cả các quốc gia thuộc Liên minh châu Âu; cũng như miễn thị thực lưu trú ngắn hạn cho các trường hợp cụ thể như tham dự diễn đàn, triển lãm và sự kiện thể thao; đảm bảo tính thống nhất, mạch lạc giữa phiên bản tiếng Việt và tiếng Anh của trang thông tin cấp thị thực điện tử, mọi thông tin được dịch chính xác và dễ hiểu đối với người sử dụng nói tiếng Anh; bố trí các hàng đợi được chỉ định tại các điểm kiểm tra xuất nhập cảnh dành cho người đi công tác, người khuyết tật, người già từ 70 tuổi trở lên và gia đình đi cùng trẻ sơ sinh, từ đó tinh gọn quy trình nhập cảnh và nâng cao trải nghiệm du lịch tổng thể cho các nhóm du khách này.

Điện ảnh là công cụ tiếp thị quan trọng

Sách Trắng 2024 của EuroCham cũng đã có những khuyến nghị về tiếp thị điểm đến đối với ngành du lịch Việt Nam. Theo đó, EuroCham chỉ rõ, hiện tại các tỉnh thành ở Việt Nam đều quảng bá các điểm du lịch của địa phương mình một cách độc lập và ít có sự hợp tác.

Cách tiếp cận rời rạc này dẫn đến nhu cầu phải có một thông điệp hoặc chiến lược thống nhất để tiếp thị Việt Nam với khách du lịch nước ngoài. Vì thế, sự hợp tác giữa các tỉnh thành trong việc quảng bá điểm đến bởi vì nhiều thách thức của ngành du lịch của Việt Nam phải được giải quyết ở cấp tỉnh.

Ngoài ra, nỗ lực quảng bá du lịch Việt Nam ra nước ngoài được đánh giá là còn chưa hiệu quả. EuroCham cho rằng những sáng kiến như “Lễ hội Phở Việt Nam” được tổ chức tại Nhật Bản vào ngày 7/10/2023 nhằm giới thiệu nền văn hóa độc đáo của Việt Nam và thu hút khách du lịch nước ngoài.

Do vậy, Việt Nam cần nhân rộng mô hình này để thu hút sự chú ý của du khách đến các sản phẩm thủ công, cảnh quan, trái cây đặc sản và các điểm du lịch khác tại các lễ hội và hội chợ quốc tế. Cùng với những sự kiện này, các hãng hàng không, công ty lữ hành và hãng vận chuyển tại địa phương có thể cung cấp các gói du lịch độc quyền đến Việt Nam cho người tham gia.

EuroCham đặc biệt đánh giá cao việc sử dụng điện ảnh làm công cụ tiếp thị. Đây là một cách tiếp cận tuyệt vời mà Việt Nam có thể cân nhắc để thu hút cả các đoàn làm phim quốc tế nhằm nuôi dưỡng sự kết hợp mạnh mẽ hơn giữa điện ảnh và du lịch Việt Nam, đồng thời tham gia cuộc cạnh tranh với tư cách là địa điểm quay phim cạnh tranh ở Đông Nam Á.

Theo EuroCham, với cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp và lịch sử văn hóa phong phú, Việt Nam là địa điểm lý tưởng cho các nhà làm phim trong nước và quốc tế. Thời gian qua, các kênh phim lớn trên thế giới đã lựa chọn chiếu rất nhiều phim Việt, đây là cách tốt nhất để quảng bá hình ảnh các điểm du lịch trong nước. Các đoàn làm phim quốc tế cũng chọn Việt Nam làm địa điểm quay phim và những điểm đến này đã trở thành điểm dừng chân không thể thiếu trên hành trình khám phá Việt Nam của du khách quốc tế.

Tuy nhiên, EuroCham cho rằng, hiện chưa có cơ chế khuyến khích các nhà sản xuất phim quốc tế tới Việt Nam. Trong khi đó, kể từ năm 2018, Thái Lan đã có kế hoạch khuyến khích hoàn thuế sản xuất nước ngoài và gần đây nước này đã phê duyệt một kế hoạch mới, nâng mức hoàn thuế cơ bản lên 20% trong khi tiền thưởng tăng gấp đôi lên 10%, nâng tổng trợ cấp tiềm năng lên 30%. chi tiêu sản xuất ở Thái Lan. Mức giảm giá tối đa được phép cũng tăng lên 150 triệu THB (4,50 triệu USD). Các tác nhân nước ngoài cũng được miễn thuế thu nhập cá nhân trong 5 năm.

Đặc biệt, theo EuroCham, dữ liệu của cơ quan du lịch cho thấy Việt Nam có tỷ lệ khách quay trở lại du lịch chỉ 5%, so với 50% của Thái Lan. Nguyên nhân, theo EuroCham, một số du khách nước ngoài cho biết họ bị tính phí quá cao.

Do vậy, để cải thiện tỷ lệ du khách quay trở lại này, EuroCham chỉ rõ, Việt Nam cần đảm bảo khách du lịch có trải nghiệm tích cực trong chuyến đi, từ đó khuyến khích họ chia sẻ kinh nghiệm với bạn bè, gia đình và lưu giữ những kỷ niệm đẹp về hành trình. Sự hiếu khách và nồng nhiệt của người dân địa phương đóng vai trò quan trọng trong vấn đề này.

"Tỷ lệ khách du lịch quay lại lần thứ hai hoặc lần tiếp theo thấp cho thấy cần phải tăng cường tương tác tích cực giữa khách du lịch và người dân địa phương"- EuroCham nhấn mạnh.