Chủ nhật 22/12/2024 18:50

Hoa sen trong đời sống và văn hóa người Việt

Cây hoa sen có vai trò, vị trí đặc biệt trong đời sống và văn hóa của người Việt. Giản dị, tao nhã nhưng vô cùng tinh tế, cây hoa sen là hiện thân cho tính cách, khí chất tâm hồn người quân tử. Cây hoa sen mọc trong bùn đất nhưng vẫn vươn lên mạnh mẽ tiếp nhận sinh khí từ ánh dương mà không hề bị vấy bẩn.

Giống như con người sinh ra trên đời trải bao sóng gió, cám dỗ của tham lam đố kỵ và dục vọng vẫn bản lĩnh sống đúng với đạo lí làm người, theo đuổi đam mê và khát vọng. Khi nói đến cây hoa sen, là người Việt Nam chắc hẳn ai cũng thuộc câu ca dao: “Trong đầm gì đẹp bằng sen. Lá xanh bông trắng lại chen nhị vàng. Nhị vàng bông trắng lá xanh. Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”.

Cây hoa sen trong đời sống và văn hóa người Việt

Đối với người Việt Nam, cây hoa sen ngoài vẻ đẹp tự nhiên, hương thơm hữu sắc còn có ý nghĩa gắn liền với nền văn hóa dân tộc Việt là nền văn minh lúa nước. Cây hoa sen là thảo mộc tồn tại phát triển trên mọi miền đất nước Việt Nam, gắn bó với đời sống người dân và trở thành một phần trong tâm thức của người dân về vẻ đẹp của nó. Từ Bắc, Trung, Nam, cây hoa sen có mặt khắp nơi, gần gũi và thân thiết với mọi người, mọi tầng lớp, mọi lứa tuổi.

Mọc trong bùn, sống trong nước và vươn lên mạnh mẽ
Cây hoa sen có vai trò, vị trí đặc biệt trong đời sống và văn hóa của người Việt
Hoa sen luôn gắn bó với đời sống người dân

Trong mỗi người Việt Nam, cây hoa sen tượng trưng cho vẻ đẹp tươi sáng, cao sang và thuần khiết mang tính dân tộc. Không chỉ vật, cây hoa sen có sức sống mãnh liệt kỳ lạ: Mọc trong bùn, sống trong nước và vươn lên dưới ánh mặt trời để nở hoa kết trái. Cây hoa sen tượng trưng cho bản tính tự thích nghi, thân thiện, phong thái tao nhã tinh thần vươn dậy trong mọi hoàn cảnh của con người Việt Nam.

Cây hoa sen tượng trưng cho vẻ đẹp tươi sáng, cao sang và thuần khiết
Hoa sen trắng tượng trưng cho sự tinh khiết, đẹp đẽ và thanh cao
Hoa sen đỏ trông giống một trái tim đang rực cháy

Cây hoa sen chẳng những là biểu tượng cho tinh thần cốt cách, bản sắc văn hóa mà còn gần gũi, thông dụng trong đời sống hàng ngày của người Việt Nam. Điều đặc biệt tất cả các bộ phận trên cây hoa sen được biến chế thành những món ăn đặc trưng, mang đậm hương vị Việt Nam như: Gỏi ngó sen, mứt sen, trà sen, cháo sen, bánh tráng trộn ngó sen, xôi sen, chè sen nhãn, chè sen hoa cúc, rượu sen, hạt sen, kẹo sen…

Trà sen thức uống tao nhã của người Việt
Hấp dẫn món nộm ngó sen
Hương cốm thơm nồng nàn trong lá sen

Bên cạnh đó, những cánh hoa được sử dụng để tô điểm món ăn, lá sen được dùng để gói thức ăn, gói cốm thơm nồng nàn. Rễ (ngó sen) ngoài món gỏi có thể dùng chế biến nhiều món ăn (xúp, canh, món xào)... Nhị hoa phơi khô dùng để ướp chè và trà. Các hạt nhỏ lấy ra từ bát sen có thể ăn tươi (khi non) hoặc sấy khô và cho nổ rất thơm và bùi. Thêm vào đó, tâm sen và lá còn có tác dụng chữa bệnh. Trong đó, tâm sen là phần rất quý, có tác dụng chữa được nhiều bệnh. Tâm sen có màu xanh, y học cổ truyền gọi tâm sen là liên tâm hay liên tử tâm, chúng có vị đắng, tính hàn, không độc, có tác dụng thanh tâm, an thần, chữa mất ngủ, chữa khát nước sau khi sinh đẻ do hư nhiệt, giải nhiệt, trừ cảm nắng.

Tơ của sen dệt thành những chiếc khăn độc đáo

Điều đặc biệt thân cây hoa sen trước đây thưởng ít được sử dụng nhất, nay đã được nghệ nhân Ưu tú Phan Thị Thuận nghiên cứu biến những cọng sen thành những chiếc khăn tơ sen đắt đỏ và độc đáo thế giới.

Cây hoa sen mang lại giá trị kinh tế cao cho người dân

Cây hoa sen có giá trị gắn bó với đời sống vật chất, tinh thần và rất gần gũi với mọi người Việt Nam trong đời sống hằng ngày. Một loài hoa đẹp, mang trong mình rất nhiều ý nghĩa cùng những công dụng tuyệt vời đối với sức khỏe, không có gì ngạc nhiên khi cây hoa sen đang được đông đảo người dân Việt Nam lựa chọn.​​​​​​

Phạm Tiệp
Bài viết cùng chủ đề: Văn hoá

Tin cùng chuyên mục

Kết quả trận Việt Nam và Myanmar tại AFF Cup 2024: Hiệu ứng Xuân Son, chủ nhà đại thắng

Hải Phòng: 71 tác phẩm nghệ thuật độc đáo tại triển lãm mỹ thuật “Nắng và Lắng”

Triển lãm mỹ thuật Nét vẽ tình thân: Khi phạm nhân là người sáng tác

TikTok Live Fest 2024: Vinh danh hàng loạt nhà sáng tạo nội dung live

Khám phá những câu chuyện lịch sử tại Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh

Trực tiếp bóng đá Việt Nam và Myanmar (hết giờ): Show diễn của Xuân Son

Trình diễn hỏa pháo công bố hoàn thành dự án trùng tu Hải Vân Quan

Nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Việt Nam và Myanmar, 20h00 ngày 21/12, AFF Cup 2024

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 21/12, rạng sáng 22/12: Việt Nam đấu với Myanmar tại AFF Cup 2024

Không khí lễ hội đón Giáng sinh - Chào năm mới 2025 sôi động ngập tràn TP. Đà Nẵng

Hứa hẹn đêm nhạc Quốc tế Dalat Spring Concert miễn phí sẽ bùng nổ tại Đà Lạt

Hiện tượng concert ‘Anh trai say hi’ và triển vọng ngành công nghiệp văn hoá trong kỷ nguyên mới

Mù Cang Chải: Điểm đến thu hút du khách với những trải nghiệm giàu bản sắc văn hóa

Nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Thái Lan và Campuchia, 20h00 ngày 20/12, bảng A AFF Cup 2024

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 20/12, rạng sáng 21/12: Thái Lan đấu với Campuchia tại AFF Cup 2024

Yên Bái: Sắp diễn ra Festival khèn Mông, Lễ hội hoa Tớ dày tại huyện Mù Cang Chải

Du khách Mỹ: Tôi cảm thấy như ở nhà khi đón Giáng sinh tại Hà Nội

Địa phương tự quyết định việc tổ chức bắn pháo hoa chào mừng năm mới

Nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Chelsea và Shamrock Rovers, 3h00 ngày 20/12, UEFA Conference League 2024/2025

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 19/12, rạng sáng 20/12: Tâm điểm Tottenham đấu với MU tại Carabao Cup