Đột phá lớn về công nghệ vận chuyển dầu

Mở ra hướng đi mới

Công trình “Nghiên cứu, phát triển và hoàn thiện công nghệ thu gom, xử lý, vận chuyển dầu thô trong điều kiện đặc thù của các mỏ Liên doanh Việt - Nga Vietsovpetro và các mỏ kết nối trên thềm lục địa Nam Việt Nam” do TS. Từ Thành Nghĩa và 29 cộng sự thực hiện. Đây cũng là 1 trong 9 công trình được Hội đồng cấp Nhà nước xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh và Giải thưởng Nhà nước về khoa học và công nghệ lựa chọn xét tặng giải thưởng Hồ Chí Minh 2016.

TS. Từ Thành Nghĩa, Tổng giám đốc Liên doanh Việt - Nga Vietsovpetro - cho biết, công trình ra đời trong hoàn cảnh đất nước bị cấm vận, kinh tế khó khăn, không thể tiếp cận với các công nghệ tiên tiến trên thế giới. Tuy nhiên, các tác giả đã nghiên cứu toàn diện và sâu sắc, xây dựng và áp dụng thành công công nghệ vận chuyển dầu nhiều parafin bằng đường ống ngầm ngoài khơi thềm lục địa Việt Nam với tổ hợp các giải pháp công nghệ đa dạng, khác biệt so với công nghệ truyền thống của thế giới.

Đặc biệt, công trình đã làm thay đổi hoàn toàn quan điểm thiết kế hệ thống công nghệ do Liên Xô xây dựng ban đầu theo mô hình mỏ ở biển Caspi, nước Cộng hòa Azerbaijian (Đề án 16716 của Liên Xô cũ). Với công nghệ của Liên Xô chỉ dùng để thu gom, xử lý và vận chuyển dầu không có hoặc ít parafin, gồm các giàn cố định (MSP), hệ thống đường ống kết nối không bọc cách nhiệt và không có hệ thống phóng thoi làm sạch đường ống. Công nghệ này đã không thể đảm bảo vận chuyển dầu khai thác ở mỏ Bạch Hổ và Rồng bằng đường ống, bởi dầu ở các mỏ này nhiều parafin (đến 27% KL), nhiệt độ đông đặc cao. Việc khai thác bằng công nghệ cũ sẽ gây tắc nghẽn đường ống do lắng đọng parafin.

Do đó, thành công của công trình nghiên cứu làm cơ sở để vận hành an toàn các mỏ Bạch Hổ, Rồng và là tiền đề để đưa các mỏ khác ở bể Cửu Long vào khai thác. Điểm mới của công trình là đã đưa ra được giải pháp sử dụng hóa phẩm dùng trong dung dịch khoan sử dụng ở Vietsovpetro để xử lý dầu và vận chuyển thành công bằng đường ống không bọc cách nhiệt tử giàn cố định đến tàu chứa xuất dầu. Bên cạnh đó, hình thành công nghệ vận chuyển dầu và khí bằng đường ống ở điều kiện nhiệt độ thấp hơn nhiệt độ đông đặc của dầu, đã làm thay đổi căn bản công nghệ truyền thống vận chuyển dầu nhiều parafin bằng đường ống ở điều kiện ngoài khơi.

Hiệu quả kinh tế lớn

TS. Từ Thành Nghĩa cho hay, hiệu quả kinh tế trực tiếp do công trình mang lại đến hết năm 2014 là 779,9 triệu USD. Bên cạnh đó, góp phần giảm chi phí xây dựng và vận hành khai thác các mỏ nói chung, đưa các khu vực mới của Bạch Hổ, Rồng và các mỏ mới, nhất là các mỏ nhỏ, cận biên ở bể Cửu Long vào khai thác sớm hơn từ 2 - 3 năm với chi phí đầu tư ít hơn.

“Trong điều kiện đất nước bị cấm vận, công trình đã góp phần phát triển ngành công nghiệp khai thác dầu khí ở Việt Nam với việc đưa mỏ Bạch Hổ vào khai thác năm 1986, mang lại nguồn thu đáng kể, tạo ra sản phẩm mới cho đất nước, đưa Việt Nam trở thành nước xuất khẩu dầu. Nguồn thu ngoại tệ kịp thời của Vietsovpetro đã giúp kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội” - TS. Từ Thành Nghĩa khẳng định.

Công trình cũng góp phần đào tạo nên đội ngũ các chuyên gia kỹ thuật về khai thác dầu khí và các nhà quản lý cho ngành Dầu khí Việt Nam. Công trình sẽ được tiếp tục áp dụng trong tương lai, tạo cơ hội cho đầu tư, phát triển ngành dầu khí, đặc biệt cho phát triển các mỏ liên kết, mỏ cận biên và mỏ nhỏ.