Chi phí không chính thức vẫn là mối quan ngại của doanh nghiệp

Liên quan đến các chi phí chính thức, có 2 khoản nhiều DN (90% trả lời khảo sát) dành sự quan tâm nhất và mong muốn có giải pháp để cắt giảm, đó là chi phí về lao động và chi phí thuế; tiếp đến là các chi phí liên quan đến nguyên liệu đầu vào, vốn…

Đặc biệt, DN mong muốn cắt bỏ các khoản chi phí không chính thức khi thực hiện các thủ tục hành chính dù họ tuân thủ đúng quy định pháp luật. Gần 80% DN phản hồi khảo sát mong cắt giảm được gánh nặng chi phí không chính thức. Các DN cho biết, khi đăng ký thành lập, phải chi khoản phí không chính thức chiếm khoảng 13% so với phí và lệ phí quy định; đăng ký giải thể, đăng ký ngừng hoạt động, đăng ký ngành kinh doanh có điều kiện, làm thủ tục phá sản DN… phải tốn chi phí không chính thức có những thủ tục chiếm hơn 20% phí và lệ phí theo quy định chưa kể tốn kém về thời gian.

Một số DN phản ánh, xin giấy phép xây dựng, tiếp cận đất đai, tiếp cận vốn, nộp thuế/quyết toán thuế… đều phát sinh chi phí không chính thức, thậm chí có thủ tục chi phí không chính thức còn cao hơn cả chi phí chính thức (xin cấp giấy phép xây dựng, tiếp cận mặt bằng sản xuất kinh doanh.

Việc tiếp đón các đoàn thanh/kiểm tra liên quan đến thuế, công an, môi trường, quản lý thị trường, phòng cháy chữa cháy, kiểm toán…, doanh nghiệp vẫn phải tốn kém các khoản chi phí không chính thức trong việc tiếp đón.

Doanh nghiệp phản ánh vẫn phải tốn kém chi phí không chính thức. Ảnh minh họa

Để tiếp tục triển khai hiệu quả Nghị quyết 35/2016/CP về hỗ trợ phát triển, giảm chi phí kinh doanh, hỗ trợ nâng cao năng lực cạnh tranh cho DN, góp phần cải thiện môi trường kinh doanh, VCCI đã đưa ra một số kiến nghị cụ thể. Theo đó, Chính phủ cần chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương… có các phương án liên thông tối đa giải quyết thủ tục hành chính, nhất là các thủ tục thuộc thẩm quyền giải quyết của nhiều cơ quan khác nhau góp phần giảm chi phí cả tiền bạc và thời gian cho DN. Như vậy, DN chỉ cần nộp hồ sơ tại một cơ quan rồi cơ quan đó chuyển hồ sơ cho các cơ quan khác. Cho phép DN làm nhiều thủ tục đồng thời, hạn chế việc phải xong thủ tục này mới được làm thủ tục khác. Các địa phương, thậm chí các Bộ, cần sớm thực hiện mô hình trung tâm hành chính công một cửa, tăng cường cơ chế giám sát, theo dõi, đánh giá cán bộ tiếp nhận và xử lý thủ tục hành chính.

Về thanh/kiểm tra DN, các tỉnh cần triệt để giao nhiệm vụ cho cơ quan thanh tra tỉnh làm đầu mối kiểm soát thanh kiểm tra DN, kể cả các cuộc thanh kiểm tra của cơ quan trung ương. Theo đó, mọi cuộc thanh tra theo kế hoạch phải được thông báo trước cho cơ quan thanh tra tỉnh để sắp xếp và bố trí nhằm đạt 3 mục tiêu: Giảm số lần và thời gian thanh tra; không thanh/kiểm tra trùng lặp; tăng tối đa số đoàn liên ngành, thay vì mỗi đơn vị tiến hành riêng lẻ. Điều này sẽ giúp DN giảm bớt được sự phiền hà, sách nhiễu, tốn kém chi phí. Đồng thời, coi áp dụng nguyên tắc quản lý rủi ro là một một mũi đột phá trong cải cách môi trường kinh doanh, là nhiệm vụ trọng tâm của các Bộ, ngành, chứ không chỉ dừng lại ở giai đoạn nghiên cứu, cân nhắc áp dụng.

Bên cạnh đó, để góp phần làm giảm các chi phí kinh doanh, VCCI cho rằng, các Bộ, ngành và địa phương cần tiếp tục tăng cường công khai, minh bạch thông tin trên website, đăng tải đầy đủ thông tin quy hoạch, kế hoạch phát triển, các dự án đầu tư công, đấu thầu, các dự án kêu gọi đầu tư, các dự án đối tác công tư. Những thông tin về phản hồi, đánh giá, phản ánh vướng mắc kiến nghị, khiếu nại của DN cũng cần đăng tải, thậm chí cả việc đánh giá mức độ hài lòng của người dân và DN về các thủ tục hành chính của địa phương. Ngoài ra, danh sách các đối tượng DN bị thanh kiểm tra theo kế hoạch cũng cần được đăng tải trên website của các cơ quan nhà nước.