Cắt giảm 51,9% điều kiện kinh doanh lĩnh vực giáo dục: Doanh nghiệp vẫn chưa thỏa mãn

Quang cảnh hội thảo

Các điều kiện kinh doanh trong lĩnh vực giáo dục hiện nay đang được qui định tại 2 nghị định gồm: Nghị định 73/2012/NĐ-CP (Nghị định 73) về hợp tác đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực giáo dục; Nghị định 46/2017/NĐ-CP (Nghị định 46) qui định về điều kiện đầu tư trong lĩnh vực giáo dục. Tổng số điều kiện sau rà soát là 212, Bộ GD&ĐT đang đề xuất bãi bỏ 81 điều kiện, đơn giản hóa 29 điều kiện.

Tại hội thảo góp ý xây dựng phương án cắt giảm điều kiện kinh doanh trong lĩnh vực giáo dục, do Bộ GD&ĐT phối hợp với Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức ngày 15/5/2018, ông Lê Trường Tùng- Hiệu trưởng Trường đại học FPT Việt Nam, cho biết: Hơn chục năm trước, Đại học FPT mở trường rồi đi vào đào tạo khóa đầu tiên chỉ mất 9 tháng. Nhưng nếu khởi sự ở thời điểm này, phải mất ít nhất 3 năm. Lý do, theo ông Tùng, đầu tư hoạt động giáo dục đại học ngoài công lập hiện nay có rất nhiều điều kiện, thủ tục phải tuân thủ, từ khâu chuẩn bị đề án đến cấp phép và hoạt động. Khi được cấp phép đầu tư, doanh nghiệp lại phải thực hiện thủ tục để mở ngành, để đào tạo lại phải thực hiện các thủ tục liên quan đến khâu tuyển sinh...

Cơ chế chính sách, hành lang pháp lý cho giáo dục đào tạo ngoài công lập hoạt động có những qui định còn rất bất cập, nhất là chính sách giữa đầu tư trong nước và đầu tư nước ngoài. Ông Tùng dẫn một ví dụ: Chính sách hiện hành đối với giáo dục đại học ngoài công lập quy định, để mở trường đại học nhà đầu tư trong nước phải có ít nhất 5ha đất (mặt bằng), qui mô vốn đầu tư là 1.000 tỷ đồng trở lên, phải có đầy đủ cơ sở vật chất… và các yêu cầu khác mới được hoạt động. Trong khi đó, cơ sở giáo dục đại học có vốn đầu tư nước ngoài chỉ cần mức vốn 350 tỷ đồng, không cần có 5ha đất, cơ sở vật chất đi thuê… là đã có thể đăng ký hoạt động. Như vậy là bất bình đẳng trong áp dụng điều kiện kinh doanh. Chưa kể, mức vốn qui định 1.000 tỷ đồng chỉ áp dụng với trường thành lập mới, các trường đã đi vào hoạt động thì không. Đây là một rào cản rất lớn khi gia nhập thị trường đối với các nhà đầu tư mới.

Ông Tùng cho rằng, ngoài các phương án đang đề xuất, Bộ GD&ĐT cần tiếp tục nghiên cứu, rà soát, đề xuất sửa đổi, cắt giảm (bãi bỏ) hoặc đơn giản hóa các điều kiện còn bất hợp lý nhằm tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, thuận lợi cho cả đầu tư trong nước và đầu tư nước ngoài hoạt động trong lĩnh vực giáo dục đại học ngoài công lập.

Bà Nguyễn Kim Dung- thành viên Nhóm Công tác giáo dục- đào tạo của Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam chia sẻ: Các nhà đầu tư mong mỏi hàng ngày, hàng giờ điều kiện và thủ tục kinh doanh trong lĩnh vực giáo dục sẽ được cắt bỏ hoặc đơn giản hóa. Đánh giá cao sự nỗ lực, dũng cảm trong việc đề xuất cắt giảm, đơn giản hóa tới 51,9% điều kiện kinh doanh hiện hành trong lĩnh vực giáo dục của Bộ GD&ĐT, song bà Dung cho rằng, vẫn còn có những điều kiện, thủ tục không cần thiết cần đề xuất cắt bỏ, đơn giản hóa thêm.

Chẳng hạn, tại Mục d (về thủ tục để trường đại học hoạt động), Khoản 2, Điều 90 của Nghị định 46, yêu cầu thuyết minh các điều kiện đảm bảo chất lượng đào tạo, gồm danh sách trích ngang cán bộ giảng viên cơ hữu, thống kê cơ sở vật chất…, song lại qui định hồ sơ phải có xác nhận của UBND cấp tỉnh. Bà Dung cho rằng, qui định có xác nhận của UBND cấp tỉnh là không cần thiết, gây phiền hà, tăng gánh nặng thủ tục hành chính đối với doanh nghiệp. Bởi lẽ, UBND tỉnh không thực hiện trực tiếp, mà ủy quyền (giao) cho sở giáo dục đào tạo thẩm định sau đó mới trình ngược lên, khi có kết quả UBND tỉnh mới xác nhận, sau đó gửi lại cho Bộ GD&ĐT, mất rất nhiều thời gian. Trong khi đó, vấn đề này thì vụ chức năng thuộc Bộ GD&ĐT vẫn thực hiện thẩm tra. “Cắt giảm điều kiện kinh doanh cần phải song hành với việc đơn giản hóa các thủ tục hành chính có liên quan, nếu không thì việc cắt giảm không có ý nghĩa nhiều” - bà Dung nhận xét./.