Bổ sung quy định về Quỹ bình ổn giá xăng dầu chặt chẽ hơn

Sáng ngày 20/1/2022, Bộ Công Thương phối hợp Bộ Tài chính tổ chức Hội nghị phổ biến pháp luật trong hoạt động kinh doanh xăng dầu.

Nghị định số 95 sửa đổi, bổ sung nhiều điểm mới

Xoay quanh các nội dung liên quan đến Nghị định số 95, ông Trần Duy Đông- Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cho biết, Nghị định bổ sung đối tượng quản lý bao gồm cả xăng dầu được sản xuất từ các nguyên liệu khác ngoài dầu thô nhằm bảo đảm việc quản lý mặt hàng được đầy đủ, phù hợp với thực tế các doanh nghiệp đang sản xuất, kinh doanh.

Theo đó, Nghị định nêu rõ: cho phép các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu trong nước nếu có hoạt động sản xuất có thể chuyển nhượng cổ phần cho nhà đầu tư nước ngoài nhưng phải được Thủ tướng Chính phủ cho phép nhằm quy định chính thức về việc mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài trên sàn chứng khoán, giúp thu hút vốn đầu tư cho lĩnh vực sản xuất, kinh doanh xăng dầu, cải thiện công tác quản trị doanh nghiệp, giúp minh bạch hơn các báo cáo tài chính, nâng cao hiệu quả và khả năng cạnh tranh của ngành xăng dầu.

Đồng thời, sửa đổi công thức tính giá cơ sở mặt hàng xăng dầu theo hướng kết cấu từ 02 nguồn trong nước và nhập khẩu, tính bình quân theo tỷ trọng tiêu thụ thực tế để đưa ra mức giá điều hành là giá tối đa định hướng cho các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu xác định giá bán lẻ của mình. Quy định cụ thể về cách tính chi phí thuế theo phương pháp bình quân gia quyền từ các nguồn trong công thức tính giá cơ sở mặt hàng xăng dầu. Cụ thể, sửa đổi mức biến động giá cơ sở giữa 02 kỳ điều hành giá liên tiếp cần xin ý kiến của Thủ tướng Chính phủ từ mức 7% lên mức 10% để tăng tính chủ động cho cơ quan điều hành giá xăng dầu. “Về chu kỳ điều hành giá từ 15 ngày xuống còn 10 ngày và quy định cố định kỳ điều hành giá xăng dầu vào các ngày 01, 11, 21 hàng tháng nhằm bảo đảm giá xăng dầu trong nước bám sát diễn biến giá xăng dầu trên thị trường thế giới”- lãnh đạo Vụ Thị trường trong nước nêu cụ thể.

Bên cạnh đó, Nghị định số 95 cũng đã bổ sung quy định về Quỹ bình ổn giá (BOG) theo hướng quy định rõ hơn, chặt chẽ hơn cơ chế báo cáo, theo dõi số dư tài khoản Quỹ BOG tại ngân hàng, trách nhiệm của thương nhân đối với Quỹ BOG, các chế tài xử phạt khi vi phạm. Đồng thời, quy định về cách tính lãi suất tiền gửi khi Quỹ dương và lãi suất vay khi Quỹ âm nhằm bảo đảm hài hòa lợi ích của người dân và doanh nghiệp.

Đáng chú ý, để bảo đảm nguồn cung xăng dầu cho các địa bàn vùng sâu, vùng xa (ít được các doanh nghiệp đầu tư cây xăng do kém hiệu quả về kinh tế), Nghị định đã bổ sung quy định đưa loại hình kinh doanh bằng thiết bị bán xăng dầu quy mô nhỏ vào quản lý. Theo đó, các thiết bị này chỉ được bán ở những địa bàn vùng sâu, vùng xa, ít được doanh nghiệp quan tâm đầu tư cây xăng (cụ thể theo hướng dẫn của Bộ Công Thương). Việc đưa ra quy định về cho phép sử dụng thiết bị bán xăng dầu quy mô nhỏ được dựa trên những khảo sát thực tế trên địa bàn vùng sâu, vùng xa của một số tỉnh miền núi. “Với việc bổ sung đối tượng quản lý và điều kiện cụ thể cho loại hình thiết bị bán xăng dầu quy mô nhỏ sẽ hỗ trợ các đơn vị kinh doanh xăng dầu trong việc có cơ sở pháp lý để mở rộng địa bàn kinh doanh xăng dầu tại vùng sâu, vùng xa, bảo đảm nguồn cung xăng dầu phục vụ người tiêu dùng, đồng thời bảo đảm sự quản lý của nhà nước đối với các đối tượng này”- ông Trần Duy Đông lý giải.

Một điểm đáng lưu ý, Nghị định số 95, đổi tên thương nhân kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu thành thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu: Hiện nay, quy mô sản xuất xăng dầu trong nước đã chiếm từ 70-75% tổng nguồn cung cho thị trường trong nước và các thương nhân kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu hiện chủ yếu mua từ nguồn sản xuất trong nước. Vì vậy, Nghị định sửa đổi, bổ sung đã quy định thay đổi tên gọi của các doanh nghiệp đầu mối này cho phù hợp với điều kiện thực tế. Theo đó, đổi tên thương nhân kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu thành thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu. Như vậy, thương nhân đầu mối sẽ bao gồm 02 loại: thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu và thương nhân đầu mối sản xuất xăng dầu.

Nhiều vướng mắc được giải đáp

Tại hội nghị, ông Hoàng Anh Tuấn – Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước cũng trao đổi và làm rõ hơn những điểm mới trong Thông tư số 17 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 38/2014/TT-BCT ngày 24/10/2014 của Bộ trưởng Bộ Công Thương quy định chi tiết một số điều của Nghị định số 83/2014/NĐ-CP của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu.

Đại diện Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) cũng thông tin thêm về Thông tư số 103 và Thông tư số 104 của Bộ Tài chính hướng dẫn phương thức trích lập, chi sử dụng, quản lý BOG giá xăng dầu, hướng dẫn phương pháp xác định yếu tố cấu thành trong công thức giá cơ sở xăng dầu.

Ông Nguyễn Anh Tuấn - Cục trưởng Cục Quản lý giá cũng lưu ý, Nghị định số 95, Thông tư số 17 là những văn bản sửa đổi, bổ sung, không phải là văn bản thay thế hoàn toàn, do đó, doanh nghiệp cần lưu ý để áp dụng song song với các văn bản trước đó là Nghị định số 83 và Thông tư số 38 để thực hiện cho đúng.

Ở góc độ doanh nghiệp, ông Trịnh Quang Khanh – Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam nêu 4 ý kiến trao đổi với các cơ quan quản lý về việc nghiên cứu về cơ cấu sản phẩm sao cho phù hợp thực tiễn; sớm ban hành quy chuẩn kỹ thuật đối với Diezen (theo Quyết định số 49/2011/QĐ-TTg ngày 01/09/2011) để các thương nhân có cơ sở thực hiện; vấn đề đấu nối giao thông, khoảng cách giữa các cửa hàng xăng dầu; chi phí kinh doanh xăng dầu định mức và lợi nhuận định mức…

Giải đáp vấn đề Hiệp hội Xăng dầu quan tâm liên quan đến Quyết định số 49/2011/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, ông Trần Duy Đông lý giải, Bộ Công Thương là đầu mối, cùng với Bộ Tài chính đã nhiều lần góp ý, đề nghị Bộ Khoa học và Công nghệ sớm ban hành quy chuẩn, tạo cơ sở để các doanh nghiệp thực hiện.

Ông Trần Duy Đông cho biết, thời gian tới Vụ trưởng Vụ Thị trường và Cục Quản lý giá sẽ đảm bảo tuân thủ nghiêm túc các quy định mới trong quá trình triển khai Nghị định số 95 cũng như các Thông tư liên quan. “Các Sở Công Thương địa phương, doanh nghiệp và các thương nhân đầu mối phân phối còn vướng mắc có thể trao đổi, phản ánh tới Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) hoặc Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính). Các cơ quan quản lý sẽ tiếp thu các ý kiến, giải đáp các vướng mắc theo hướng hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp để hoàn thiện hơn nữa lĩnh vực kinh doanh xăng dầu”- ông Trần Duy Đông khẳng định.