ASEAN vẫn có cơ hội trở thành nền kinh tế lớn thứ tư thế giới vào năm 2030

Tuy nhiên, có những dấu hiệu tích cực cho thấy ASEAN có thể phục hồi kinh tế vào năm 2021 và vẫn có cơ hội đạt mục tiêu vào năm 2030. Khuôn khổ phục hồi toàn diện ASEAN được ASEAN xây dựng đã chỉ rõ chiến lược phục hồi Covid-19 của Đông Nam Á, bao gồm cải thiện chất lượng chăm sóc sức khỏe và cơ sở hạ tầng y tế, đồng thời đạt được sự hợp tác và hội nhập thương mại lớn hơn trong khu vực.

Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN hẹp vào tháng 01/2021, các nhà ngoại giao đã nhấn mạnh tầm quan trọng của sự đoàn kết và hội nhập kinh tế. Đồng thời cũng tái khẳng định cam kết cùng nhau chống lại đại dịch. Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh đã đề nghị rằng các quốc gia ASEAN có thể sử dụng Quỹ Ứng phó ASEAN Covid-19 để mua vắc xin và vật tư y tế. Các chính phủ ASEAN gần đây cũng đã triển khai tiêm phòng vắc xin Covid-19, với hy vọng đạt được khả năng miễn dịch cộng đồng và hạn chế sự lây lan của dịch bệnh. Tất cả các quốc gia ASEAN đều tham gia vào Cơ chế Một cửa ASEAN, nơi các luồng thương mại và hàng hóa có thể được đẩy nhanh khi thông tin thương mại số hóa được chuyển qua các quốc gia.

6 quốc gia ASEAN bao gồm Campuchia, Lào, Malaysia, Singapore, Thái Lan và Việt Nam đã bắt tay thực thi Hệ thống Quá cảnh Hải quan ASEAN, sẽ giúp thúc đẩy vận chuyển hàng hóa thông suốt trong khu vực. Với hệ thống trực tuyến này, việc vận chuyển hàng hóa qua các quốc gia Đông Nam Á có thể được theo dõi và trở nên hợp lý hơn và tiết kiệm chi phí hơn. Các chính phủ ở Đông Nam Á sẽ tiếp tục đóng một vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu tác động kinh tế của đại dịch bằng cách giúp đỡ các cá nhân và doanh nghiệp về mặt tài chính. Chính phủ Thái Lan sẽ ban hành một gói kích thích trị giá 7 tỷ USD mới để giúp các cá nhân và doanh nghiệp vượt qua khủng hoảng. Phó Thủ tướng Singapore Heng Swee Keat tin rằng, nền kinh tế số hóa và tầng lớp trung lưu đang lên của ASEAN đang phát triển nhanh chóng sẽ tạo nền tảng cho các nền kinh tế Đông Nam Á phục hồi nhanh chóng sau đại dịch.

Philippines là một quốc gia theo truyền thống sử dụng tiền mặt. Tuy nhiên, vì đại dịch đã dẫn đến việc hạn chế di chuyển ban đầu, người dân phải bắt đầu áp dụng thanh toán kỹ thuật số. Ví dụ: đã có sự gia tăng 150% các ứng dụng cho phương tiện thanh toán trên điện thoại di động Globe’s GCash. Sự tiện lợi của thanh toán kỹ thuật số sẽ giúp thúc đẩy chi tiêu trực tuyến, tạo điều kiện cho hoạt động kinh tế và tăng trưởng trong quá trình này. Riêng trong sáu tháng cuối năm 2020, hàng triệu doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa ở Indonesia đã được số hóa trong sáng kiến ​​“Bangga Buatan Indonesia”. Nền kinh tế kỹ thuật số của Indonesia được dự đoán sẽ tạo ra 150 tỷ USD vào năm 2025. Ngân hàng Phát triển châu Á dự đoán rằng GDP của ASEAN sẽ tăng 5,2% vào năm 2021.

Tăng trưởng kinh tế Đông Nam Á vào năm 2021 sẽ phụ thuộc đáng kể vào Trung Quốc, đối tác thương mại lớn nhất của ASEAN. Hầu hết các quốc gia ASEAN là đối tác thương mại lớn với Trung Quốc, xuất khẩu khối lượng lớn sản phẩm chế tạo sang Trung Quốc. Vào tháng 1/2021, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đã gặp Tổng thư ký ASEAN, tìm cách thúc đẩy quan hệ Trung Quốc-ASEAN. Trong thời gian xảy ra đại dịch, Trung Quốc đã không ngừng giúp đỡ các nước Đông Nam Á bằng cách quyên góp vật tư y tế và trao đổi thông tin sức khỏe quan trọng. Trung Quốc cũng cam kết hợp tác chặt chẽ với ASEAN về mặt kinh tế. Gần đây, Trung Quốc đã cam kết cho Philippines vay 1,34 tỷ USD cho các chương trình cơ sở hạ tầng ở nước này.

Từ tháng 1/2021, Brunei trở thành chủ tịch ASEAN năm 2021. Đây sẽ là lần thứ năm Brunei đảm nhiệm vai trò chủ tịch nhưng vị trí chủ tịch năm nay chắc chắn sẽ khó khăn hơn nhiều so với những nhiệm kỳ trước. Sự dẫn dắt của Brunei sẽ rất quan trọng để ASEAN có thể hợp tác tốt với nhau, giao dịch khôn ngoan và chống lại đại dịch. Hy vọng rằng khu vực sẽ cải thiện quan hệ trong khối và với các đối tác bên ngoài vào năm 2021. Việt Nam đã đạt thành công vào năm 2020 trong việc dẫn đầu khối ASEAN với một số thành tựu quan trọng, trong đó Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) là hiệp định quan trọng nhất đã được ký kết. Việt Nam cũng đã đảm bảo rằng ASEAN đoàn kết và gắn kết trong việc cùng nhau chống lại đại dịch. Brunei hy vọng ít nhất sẽ nhân rộng thành công của Việt Nam, trong một năm quan trọng đối với ASEAN và thế giới. Quốc vương Brunei Haji Hassanal Bolkiah thừa nhận rằng việc phục hồi sau đại dịch sẽ là một trong những chương trình nghị sự chính của Brunei. Quốc gia Đông Nam Á này cũng sẽ giúp ASEAN tận dụng các cơ hội kinh tế mà thỏa thuận RCEP mang lại.

ASEAN đã cùng nhau vượt qua nhiều thách thức trong quá khứ, từ Cuộc khủng hoảng tài chính châu Á năm 1997, đến dịch bệnh SARS năm 2003 và cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2007-2008. Do đó, Đông Nam Á sẽ vượt qua thử thách này và phục hồi kinh tế nhanh chóng, sau khi đại dịch được kiểm soát.