Xây dựng Thông tư liên tịch để giảm thời gian kiểm tra chất lượng
Công chức Chi cục Hải quan Khu thương mại Lao Bảo (Cục Hải quan Quảng Trị) kiểm tra hàng hóa NK.
Rõ thời gian kiểm tra
Hiện nay nội dung dự thảo Thông tư liên tịch đang được Tổng cục Hải quan và Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng soạn thảo để thống nhất các nội dung về nguyên tắc phối hợp; về giám sát hàng hóa chờ kết quả kiểm tra chất lượng và cơ quan có thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính…
Cụ thể, về quy trình phối hợp trong hoạt động lấy mẫu và đánh giá sự phù hợp hàng hóa NK, Tổng cục Hải quan dự kiến quy định: Cơ quan kiểm tra, tổ chức đánh giá sự phù hợp và cơ quan Hải quan có trách nhiệm thống nhất thời điểm kiểm tra, lấy mẫu hàng hóa; đảm bảo một lô hàng chỉ kiểm tra, lấy mẫu một lần (trừ trường hợp pháp luật có quy định khác) để tạo thuận lợi cho người khai hải quan trong xuất trình hàng hóa.
Đối với lô hàng được đưa về bảo quản trong nội địa, cơ quan Hải quan khi giải quyết mang hàng về bảo quản có trách nhiệm ghi rõ trên văn bản đề nghị người khai hải quan ngày, giờ lô hàng được vận chuyển về địa điểm bảo quản trong nội địa; người khai hải quan có trách nhiệm thông báo cho cơ quan kiểm tra, tổ chức đánh giá sự phù hợp khi lô hàng về đến địa điểm bảo quản để tổ chức kiểm tra, lấy mẫu hàng hóa. Trường hợp trong quá trình lấy mẫu, nếu tổ chức đánh giá sự phù hợp phát hiện hàng hóa NK có số lượng, chủng loại không phù hợp với hồ sơ đăng ký; tình trạng hàng hóa không được bảo quản đúng quy định như: Bao bì, niêm phong không còn nguyên vẹn (đối với hàng hóa có bao bì, niêm phong của nhà sản xuất) thì lập biên bản lấy mẫu, ghi đầy đủ những đặc điểm bất thường và báo cáo trong thời hạn tối đa 24 giờ làm việc cho cơ quan quản lý chất lượng có thẩm quyền và cơ quan Hải quan để xử lý. Trường hợp tổ chức đánh giá sự phù hợp phát hiện sai phạm nhưng không báo cáo cũng bị xử lý theo quy định của các Bộ quản lý chuyên ngành về quản lý Nhà nước về chất lượng.
Liên quan đến việc trả kết quả kiểm tra đánh giá sự phù hợp, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng đưa ra thời gian trả kết quả cho người khai hải quan trong thời hạn tối đa là 8 ngày, kể từ ngày kiểm tra hoặc lấy mẫu hàng hóa. Trường hợp vì lý do khách quan phải kéo dài thời gian đánh giá sự phù hợp phải thông báo ngay lý do và thời hạn trả kết quả đánh giá sự phù hợp để người NK báo cáo với cơ quan kiểm tra và cơ quan Hải quan biết, theo dõi. Tuy nhiên, Tổng cục Hải quan cho rằng, nên trả kết quả kết quả kiểm tra trong thời hạn 7 ngày để phù hợp với quy định tại Nghị định 08/2015/NĐ-CP.
Về phối hợp thông báo kết quả kiểm tra Nhà nước về chất lượng, Tổng cục Hải quan và Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng thống nhất quy định về thời gian cơ quan kiểm tra thực hiện kiểm tra và ra thông báo kết quả kiểm tra chất lượng trong thời hạn tối đa 3 ngày, kể từ ngày nhận được kết quả đánh giá sự phù hợp đối với lô hàng có đủ hồ sơ hợp lệ. Kết quả đó sẽ được đưa lên Cổng thông tin một cửa quốc gia (trường hợp có kết nối thông tin) để cơ quan Hải quan thực hiện thông quan hàng hóa. Trường hợp vì lý do khách quan phải kéo dài thời gian kiểm tra, đánh giá sự phù hợp, kết quả kiểm tra hoặc kết luận xử lý thì cơ quan kiểm tra có văn bản thông báo lý do và thời hạn trả kết quả kiểm tra, xử lý cho người khai hải quan và cơ quan Hải quan biết.
Xác định cơ quan xử lý vi phạm
Về những vướng mắc trong việc xử lý vi phạm hành chính, Tổng cục Hải quan và Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng đã có “tiếng nói chung” trong việc xử lý. Cụ thể, những hành vi vi phạm trong lĩnh vực quản lý Nhà nước về hải quan do cơ quan Hải quan hoặc cơ quan chức năng khác phát hiện thì lập biên bản xử lý theo thẩm quyền quy định theo Nghị định 127/2013/NĐ-CP. Trường hợp những hành vi vi phạm trong lĩnh vực quản lý Nhà nước về chất lượng sản phẩm, hàng hóa do cơ quan kiểm tra chất lượng hoặc cơ quan chức năng khác phát hiện thì xử lý theo quy định tại Nghị định 80/2013/NĐ-CP.
Bên cạnh đó, hai bên cũng thống nhất đơn vị xử lý đối với các hành vi vi phạm có liên quan đến nhiều cơ quan chức năng có thẩm quyền xử lý như: Hành vi tự ý tiêu thụ hàng hóa đang bảo quản chờ kiểm tra chất lượng, chờ kết quả kiểm tra chất lượng hoặc quyết định xử lý của cơ quan có thẩm quyền hoặc chờ thông quan hàng hóa. Trường hợp người khai hải quan không nộp hoặc nộp chậm kết quả kiểm tra chất lượng quá thời hạn quy định. Trường hợp hàng hóa NK có kết quả kiểm tra chất lượng không phù hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật tương ứng.
Hiện nay dự thảo Thông tư đang được Bộ Tài chính tiếp tục lấy ý kiến tham gia của Bộ Khoa học và Công nghệ. Theo Bộ Tài chính, việc xây dựng Thông tư liên tịch nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kiểm tra Nhà nước về chất lượng đối với hàng hóa NK; tăng cường quản lý và phối hợp hoạt động của cơ quan kiểm tra với cơ quan Hải quan; cụ thể hóa các nội dung văn bản pháp luật chưa quy định cụ thể; tháo gỡ vướng mắc, tạo thuận lợi và rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa.
Trước đó, Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn và Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Trần Việt Thanh đã thống nhất cần xây dựng Thông tư liên tịch giữa hai Bộ hướng dẫn thông quan hàng hóa thuộc đối tượng phải kiểm tra chất lượng, trong đó quy định trách nhiệm của các cơ quan liên quan trong việc giám sát hàng hóa phải kiểm tra chuyên ngành đưa về bảo quản và trách nhiệm của cơ quan liên quan trong việc xử lý hàng hóa không đạt chất lượng NK. Việc ban hành Thông tư liên tịch giữa hai Bộ là một trong những giải pháp tăng cường quản lý và cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực Hải quan; giảm thời gian thông quan đối với hàng hóa XNK.