Vì sao người dùng ô tô chưa đón nhận nhiên liệu đạt tiêu chuẩn Euro 5?

Tại tọa đàm ''Thiếu nhiên liệu đạt chuẩn cho ô tô thế hệ mới, hệ lụy và giải pháp'' ngày 17/7, nhiều chuyên gia nhìn nhận, đại đa số người tiêu dùng chưa đón nhận việc sử dụng nhiên liệu đạt chuẩn Euro 5.

Nói về khó khăn đối với hạ tầng mạng lưới bán lẻ hiện tại trong cung ứng nhiên liệu Euro 5, ông Nguyễn Xuân Hùng, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) khẳng định: ''Petrolimex không thiếu nhiên liệu mức 5 nhưng chưa thể cung cấp một cách đại trà''.

Nguyên nhân đến từ quá trình chuyển đổi sử dụng nhiên liệu ở Việt Nam phức tạp hơn so với nước ngoài. Nhiều quốc gia khác không bán nhiên liệu mức cũ nữa khi có loại nhiên liệu mức cao hơn. Điều này có thể thuận lợi cho người sử dụng xe đạt tiêu chuẩn Euro 5 nhưng với người dùng xe Euro 2,3,4 trở xuống lại vẫn phải mua giá cao hơn.

Ở khía cạnh khác, việc kinh doanh đa dạng nhiều loại tiêu chuẩn như nước ta hiện nay có thể tạo thuận lợi cho người tiêu dùng với đa dạng mức nhiên liệu. Tuy nhiên, điều này cũng tạo ra khó khăn cho các doanh nghiệp trong việc sắp xếp, bố trí việc đặt các trụ xăng của các mức nhiên liệu.

Nếu bố trí nguồn nhiên liệu Euro 5 thuận lợi nhất cho khách hàng nhưng một ngày chỉ bán được 100-200 lít, trong khi chi phí đầu tư kiểm tra chất lượng buồng, bể rất lớn thì hiệu quả kinh tế không cao. Do đó, doanh nghiệp phải tính toán đáp ứng tất cả các nhu cầu các mức sao cho thuận tiện, thỏa đáng nhất cho khách hàng cũng như mang lại hiệu quả kinh tế.

Trên thực tế, việc sử dụng nhiên liệu mức 5 được yêu cầu triển khai từ 1/1/2022 nhưng Petrolimex đã bắt đầu triển khai bán dầu diesel đạt chuẩn Euro 5 từ năm 2018 với số lượng bán nhiều hơn hiện nay.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Xuân Hùng bày tỏ, bên cạnh nhu cầu chưa cao, việc cơ quan quản lý đặt các câu hỏi tại sao lại đưa vào tiêu thụ nhiên liệu này, đây có phải là "bắt ép" người tiêu dùng phải sử dụng mặt hàng nhiên liệu với giá cao hơn hay không. Chính vì những lý do trên, Petrolimex đã chủ động giảm số cây xăng, giảm sản lượng bán.

Theo Petrolimex, hiện cả nước có khoảng 1.200 trạm có bán dầu DO 0,001S-V, trong tổng số 17.000 trạm bán xăng, dầu, chiếm tỷ lệ khoảng 7%. Trong đó, tại TP. Hồ Chí Minh có khoảng 73 trạm bán dầu DO 0,001S-V trong tổng số hơn 580 trạm bán xăng, dầu, chiếm tỷ lệ khoảng 13%. Hà Nội chỉ có khoảng 30 trạm, trong tổng số gần 500 trạm bán xăng, dầu, chiếm tỷ lệ khoảng 6%. Thực tế này cho thấy việc đóng góp vào nỗ lực và cam kết giảm phát thải ròng của ngành công nghiệp ô tô sẽ rơi vào bế tắc với tình trạng cung ứng xăng dầu (đạt chuẩn Euro 5) như hiện nay.

"Tại toạ đàm hôm nay, vấn đề sử dụng nhiên liệu Euro 5 được nhắc lại với hướng tích cực hơn, mong muốn mặt hàng này được bán phổ biến hơn. Với tinh thần ấy, trong thời gian tới, Petrolimex sẽ cùng với các đơn vị khác trong hiệp hội xăng dầu tiếp tục đẩy mạnh sản lượng bán", ông Nguyễn Xuân Hùng khẳng định.

Về nguồn cung nhiên liệu diesel Euro 5, từ tháng 4/2024, Petrolimex đã thí điểm thêm việc sản xuất tại nhà máy lọc dầu ở Việt Nam. Nếu nguồn cung này ổn định sẽ có thêm sự chủ động về nguồn cung nhiên liệu mức 5 trong nước.

Đối với vấn đề giá thành, nhiều chuyên gia đồng ý với quan điểm rằng giá nhiên liệu tại Việt Nam hoàn toàn phù hợp và theo xu hướng thế giới. Điều này đến từ việc nguồn cung trong nước hay nhập khẩu nhiên liệu đều căn cứ giá thế giới theo giá dầu thô, chênh nhau thế nào phụ thuộc vào cung cầu thế giới.

Việc chuyển đổi sang sử dụng nhiên liệu sạch là xu hướng tất yếu toàn cầu giúp nâng cao hiệu suất của phương tiện, bảo vệ môi trường và đóng góp vào phát triển bền vững. Tuy nhiên, để hiện thực hóa vấn đề sử dụng nhiên liệu đạt chuẩn tại Việt Nam cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa Chính phủ, các bộ, ban, ngành hữu quan; các nhà sản xuất và phân phối ô tô cũng như người tiêu dùng.