Tự chủ nhưng phải công khai minh bạch

Hội nghị tổng kết 1 năm thí điểm tự chủ đại học

Báo cáo tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Bùi Văn Ga cho biết, sau 1 năm thực hiện Nghị quyết 77/NQ-CP của Chính phủ về thí điểm tự chủ, các trường đại học (ĐH) bước đầu đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong tự chủ về đào tạo và nghiên cứu khoa học; tài chính; tổ chức bộ máy, cán bộ.

Từ năm 2014 đến nay cả nước đã có 13 trường ĐH thực hiện thí điểm mô hình tự chủ theo Nghị quyết số 77/NQ-CP; 7 cơ sở đào tạo đã thành lập hội đồng trường, kiện toàn bộ máy tổ chức theo quy định của Điều lệ mới, nhiều cơ sở đào tạo đang trong giai đoạn kiện toàn hoặc thành lập mới hội đồng trường. Sự chủ động còn thể hiện ở việc nhiều cơ sở đào tạo đã tích cực phối hợp với doanh nghiệp để triển khai đề tài, nhiệm vụ các cấp, ký kết hợp đồng và chuyển giao công nghệ với doanh nghiệp.

Tuy nhiên trong vấn đề tài chính, các trường vẫn mong muốn nhà nước tiếp tục có cơ chế hỗ trợ về tín dụng, đầu tư cho nghiên cứu khoa học.

Đánh giá về kết quả thí điểm, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng sau 1 năm thực hiện thí điểm, phần lớn các trường đại học vẫn chưa dùng hết quyền tự chủ của mình, chưa chủ động nắm bắt về nhiều chính sách đã được sửa đổi thông thoáng hơn.

Về tự chủ tài chính, Phó Thủ tướng khẳng định tự chủ không có nghĩa Nhà nước không đầu tư cho giáo dục đại học mà là thay đổi phương thức đầu tư. Ví dụ, trước đây ngân sách cấp theo định mức, chỉ tiêu thì nay các trường đại học được đặt hàng đào tạo nhân lực cho các ngành nghề, vùng miền hay thực hiện những nhiệm vụ nghiên cứu khoa học cụ thể; có học bổng để không làm giảm cơ hội tiếp giáo dục của con em nhà nghèo.

Liên quan hoạt động của hội đồng trường, Phó Thủ tướng cho rằng khi giao tự chủ cho các trường ĐH thì vai trò bộ chủ quản sẽ bớt đi và phải tăng quyền quản lý cũng như trách nhiệm giải trình trong trường bằng cơ chế hội đồng trường. Việc mới có 7/13 trường ĐH tự chủ thành lập hội đồng trường nhưng đa phần hoạt động chưa tương xứng có trách nhiệm của bộ chủ quản và các trường.

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu trong thời gian tới cần phải kiện toàn các hội đồng trường, phân định rõ trách nhiệm trong phát triển, đầu tư, bổ nhiệm nhân sự, cơ chế kiểm soát. Các bộ chủ quản cần tập trung xem xét kỹ lưỡng nhân sự để bầu hội đồng trường khóa đầu tiên và chỉ làm công tác phê chuẩn chức danh hiệu trưởng sau khi đã được hội đồng trường bầu theo đúng quy định.

Tự chủ ĐH là con đường tất yếu, dù không vội vàng nhưng cần khẩn trương, quyết liệt với quan điểm lớn nhất là nâng cao chất lượng đào tạo ĐH - Phó Thủ tướng nhấn mạnh.