Tìm giải pháp khôi phục thông quan tại các cửa khẩu
Thời gian qua, các cửa khẩu Hữu Nghị Quan, Pò Chài, Đông Hưng (cầu Bắc Luân 2 và lối mở km 3+4), Thủy Khẩu đang thực hiện hoạt động nhập khẩu trái cây từ Việt Nam, Quảng Tây đánh giá, mô hình thông quan mới (cắt, nối container) tại các cửa khẩu Hữu Nghị - Hữu Nghị Quan, Tân Thanh - Pò Chài đã phát huy hiệu quả, hạn chế rủi ro lây truyền dịch bệnh. Điều này giúp hai cặp cửa khẩu này trở thành cửa khẩu duy nhất trên tuyến biên giới hai nước không bị gián đoạn thông quan do dịch Covid-19.
Để tiếp tục làm tốt công tác tạo thuận lợi thông quan trong thời gian tới, phía Quảng Tây đề nghị các địa phương biên giới phía Việt Nam tăng cường công tác quản lý cửa khẩu, đặc biệt là việc thực hiện quản lý khép kín đối với các lái xe chuyên trách tại cửa khẩu Hoành Mô và Tà Lùng; kịp thời thông báo cho Quảng Tây về kết quả xét nghiệm Covid-19 hàng ngày đối với lái xe chuyên trách; cần lập tức tạm dừng hoạt động vận tải đối với lái xe có kết quả xét nghiệm dương tính, đồng thời đảm bảo đủ số lượng lái xe chuyên trách phục vụ nhằm đảm bảo ổn định hoạt động thông quan tại cửa khẩu.
Phía Quảng Tây cho rằng, trái cây Việt Nam đang bước vào vụ cao điểm xuất khẩu, phía Trung Quốc cũng cần thông quan nhanh đối với các hợp đồng xuất khẩu linh kiện điện tử và máy móc thiết bị qua cặp cửa khẩu Hữu Nghị Quan - Hữu Nghị. Do đó, Quảng Tây đề nghị hai bên phối hợp xem xét tổng thể hoạt động thông quan tại 02 cặp cửa khẩu Hữu Nghị - Hữu Nghị Quan và Tân Thanh - Pò Chài.
Phía Quảng Tây sẽ cung cấp dịch vụ thông quan chất lượng cao đối với trái cây Việt Nam xuất khẩu, đổi lại đề nghị Lạng Sơn tạo điều kiện tối đa cho thông quan hàng xuất khẩu của Trung Quốc nhằm đảm bảo ổn định chuỗi cung ứng của phía Trung Quốc và hoạt động xuất khẩu của Việt Nam. Đề nghị Ban Quản lý Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng cần trao đổi cụ thể với Chính quyền thành phố Bằng Tường về vấn đề điều tiết thông quan.
Quảng Tây cũng đề nghị phía Lạng Sơn khôi phục thực hiện việc tháo lắp rơ moóc (cắt, nối công-te-nơ) đối với xe hàng xuất khẩu Trung Quốc tại bãi hàng Xuân Cương như trước đây. Đồng thời tiến hành khai báo hải quan tại bãi hàng này; đề nghị vùng đệm tại cửa khẩu Hữu Nghị Việt Nam chỉ dùng làm địa điểm tháo lắp rơ moóc đối với xe hàng xuất khẩu phía Việt Nam.
Chính quyền Quảng Tây đề nghị phía Lạng Sơn khẩn trương nâng cấp nền tảng “cửa khẩu số” tại cửa khẩu Tân Thanh. Trong thời gian chờ nâng cấp, tạm thời chưa đưa vào sử dụng nhằm nâng cao tốc độ thông quan tại cửa khẩu Tân Thanh – Pò Chài. Trong trường hợp Lạng Sơn vẫn đưa vào sử dụng, đề nghị phía Việt Nam bố trí khu vực vùng đệm riêng dành cho các xe hàng chờ hoàn tất thủ tục khai báo, hạn chế tình trạng xe hàng dừng đỗ tại đường thông quan, ảnh hưởng đến lưu thông của các xe hàng xuất nhập khẩu khác.
Phía Quảng Tây đánh giá, việc triển khai nền tảng quản lý cửa khẩu số” tại cửa khẩu Tân Thanh đã khiến thời gian thông quan hàng hóa bị kéo dài, thậm chí xuất hiện ùn ứ tại Km 0.
Đối với hoạt động thông quan trên địa bàn Cao Bằng, Quảng Tây đề nghị phía Cao Bằng sử dụng bãi hàng Phúc Anh làm “vùng đệm và tuyến hàng rào chắn khép kín với độ cao 2,5m đối với bãi hàng và tuyến đường từ cửa khẩu Tà Lùng đến bãi hàng Phúc Anh; nghiêm cấm các cá nhân không liên quan đi vào, tiến hành khử trùng hàng ngày tại bãi hàng và tuyến đường từ cửa khẩu đến bãi hàng. Các cá nhân đi vào khu vực này cần có kết quả xét nghiệm âm tính với Covid-19. Đối với cửa khẩu Trà Lĩnh, đề nghị dùng khu vực đất trống quanh tòa nhà liên kiêm Việt Nam làm vùng đệm và tiến hành rào khép kín với độ cao 2,5m.
Trên địa bàn thông quan ở Quảng Ninh, phía Quảng Tây đề nghị thành phố Móng Cái và Đông Hưng cùng nghiên cứu các nội dung cần phối hợp nhằm khôi phục thông quan tại bến biên mậu Đông Hưng (phía Việt Nam là cửa khẩu sông Ka Long), bao gồm bổ sung thiết bị giao nhận hàng hóa và ký kết văn bản giữa 02 địa phương về quản lý tàu thuyền...
Quảng Tây đề nghị cơ quan công an và biên phòng Việt Nam đồng ý cho phép lái xe chuyên trách Trung Quốc thực hiện chế độ đăng ký hồ sơ và không tiến hành kiểm tra đối với từng lái xe khi nhập cảnh vào Việt Nam qua các cửa khẩu và cặp chợ hai nước, đặc biệt là tại các cặp cửa khẩu Hữu Nghị - Hữu Nghị Quan, Tà Lùng - Thủy Khẩu, Bắc Phong Sinh - Lý Hỏa. Phía Trung Quốc sẽ thực hiện đăng ký hàng ngày đối với các lái xe xuất nhập cảnh, khi thông quan sẽ không tiến hành kiểm tra giấy tờ, hạn chế việc lái xe phải xuống xe hoặc hạ kính ca bin, giảm bớt rủi ro lây truyền dịch bệnh.
Bộ Công Thương cho rằng, các đề nghị trên của Quảng Tây là khá cụ thể đối với từng cửa khẩu, thể hiện sự tích cực trong điều phối, thúc đẩy nâng cao hiệu suất thông quan tại các cửa khẩu biên giới giữa hai bên. Bộ Công Thương đề nghị UBND các tỉnh nghiên cứu, đánh giá tính khả thi trên cơ sở phù hợp với điều kiện thực tế tại từng cửa khẩu và hài hòa lợi ích của cả hai bên để chủ động trao đổi, phối hợp với phía Quảng Tây.