Thời điểm mới cho Brexit và sự gia hạn cuối cùng?

Nhưng có thể tin rằng đây sẽ là sự chậm trễ cuối cùng trước Brexit hay không? Trong bức thư gửi Brussels, Thủ tướng Anh kêu gọi EU nói rõ rằng việc gia hạn thêm sau tháng 01 không được đặt ra. Mặc dù vậy, các nhà lãnh đạo EU rất khó có thể làm như Thủ tướng Anh đã yêu cầu. Tại sao như vậy?

Trong quá trình Brexit rất phức tạp này, đã hơn ba năm kể từ khi Vương quốc Anh bỏ phiếu rời EU, vấn đề "Brexit: có hay không và nếu có, thì loại Brexit nào?" vẫn chưa được giải quyết ở Anh. Bất cứ ai có thể đảm bảo rằng chắc chắn Brexit sẽ được giải quyết trong ba tháng nữa? Hoặc rằng thỏa thuận Brexit mới được đàm phán sẽ được Nghị viện Anh và Nghị viện EU phê chuẩn vào thời điểm đó? Đó là điều không ai biết trước và không ai có thể đảm bảo. Và điều gì đã là trọng tâm chính của EU trong nhiều tháng đàm phán này? Để tránh một Brexit không thỏa thuận về mặt chính trị và kinh tế, đồng thời bảo vệ lợi ích cốt lõi của khối, đó là lý do tại sao EU sẽ muốn giữ khả năng gia hạn thêm một lần nữa vào tháng 1 tới.

Trong thế giới lý tưởng của EU, nếu Vương quốc Anh chắc chắn rời đi (mà các nhà lãnh đạo EU cho là như vậy), thì các nghị sĩ sẽ buộc phải tập trung vào thỏa thuận Brexit mới. Sau đó, họ sẽ phê chuẩn thỏa thuận cùng với Nghị viện châu Âu, nghĩa là quá trình rút lui của Vương quốc Anh đã kết thúc và giai đoạn hai của Brexit có thể bắt đầu, đó là đàm phán cho một thỏa thuận thương mại toàn diện giữa EU và Anh. Nhưng nếu điều đó không xảy ra và một cuộc tổng tuyển cử ở Anh chứng tỏ không có sự kết thúc khi nói đến Brexit, các nhà lãnh đạo EU muốn có lựa chọn về một sự chậm trễ Brexit khác để tránh kịch bản không có thỏa thuận.

Ngay cả khi các nhà lãnh đạo EU đã chấp nhận làm theo những gì Thủ tướng Anh đã yêu cầu và tuyên bố một cách long trọng rằng đây là "phần gia hạn cuối cùng” thì đó sẽ là một lời hứa dễ dàng bị phá vỡ dưới áp lực, giống như EU nhấn mạnh rằng họ sẽ "không bao giờ mở lại thỏa thuận Brexit" đã đàm phán với cựu Thủ tướng Anh Theresa May, nhưng cuối cùng đã đàm phán một thỏa thuận Brexit mới với Chính phủ Boris Johnson. Về cơ bản, EU đưa ra những thỏa hiệp khi họ tin rằng có ít sự lựa chọn và khi những thỏa hiệp đó không thực sự gây hại cho khối. Việc mở lại thỏa thuận Brexit để đàm phán lại vì EU nghĩ nếu không thì sẽ không có thỏa thuận nào cả.

Việc tiếp tục gia hạn một Brexit khác thì sẽ làm tăng thêm sự không chắc chắn và tốn kém hơn, nhưng có lẽ EU cho rằng kể cả như thế thì chi phí vẫn thấp hơn so với Brexit không thỏa thuận. Trong các cuộc đàm phán gần đây, EU đã không sẵn sàng thỏa hiệp về vấn đề thị trường chung trên đảo Ailen. Mặc dù có mối đe dọa không thỏa thuận, đó là lý do tại sao Thủ tướng Anh Johnson đòi hỏi một thỏa thuận ủng hộ vấn đề hải quan và chấp nhận đề xuất của EU về biên giới hải quan ở Biển Ailen. Bây giờ, khi chuẩn bị ký kết riêng về phần gia hạn Brexit mới (một hình thức đơn thuần ở giai đoạn này), các nhà lãnh đạo EU có một ý thức sâu sắc rằng không chỉ có một phần gia hạn Brexit khác ngoài khả năng này, mà còn có nguy cơ phải tái mở lại thỏa thuận Brexit một lần nữa sau cuộc tổng tuyển cử ở Anh. Brussels sẽ không bao giờ công khai thừa nhận điều này ngay bây giờ. Nhưng khả năng không thể loại trừ hoàn toàn và EU đang dõi theo các động thái ở Anh.