Thìa, dĩa gỗ dùng một lần - Giải pháp xanh, đón sóng thị trường

Xu hướng tiêu dùng tương lai

Theo kế hoạch, đến tháng 7/2021, EU sẽ cấm sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần. Khi bị cấm như vậy, các công ty, đặc biệt các công ty hoạt động có tính chuỗi như đồ ăn nhanh họ sẽ tìm và sử dụng vật liệu thay thế bằng gỗ, nhựa sinh học có thể phân hủy được. Các công ty và người tiêu dùng EU cũng đang hướng đến luật này.

Khi quy định này đi vào thực thi, sẽ không chỉ có các quốc gia tại châu Âu mà các cửa hàng kinh doanh theo chuỗi của các doanh nghiệp của châu Âu tại Việt Nam cũng phải thay đổi theo quy định.

Các chuyên gia đánh giá, với xu hướng hạn chế sản phẩm nhựa dùng một lần và bảo vệ môi trường thì tiềm năng thị trường xuất khẩu và trong nước sẽ rất lớn. Đáng chú ý, nhiều người tiêu dùng sẵn sàng chi trả nhiều tiền hơn cho các sản phẩm này.

Thìa, dĩa gỗ dùng một lần - Giải pháp xanh, đón sóng thị trường

Hiện, các công ty kinh doanh chuỗi như: Pizza 4Ps, ToCoToCo, Ding Tea… cũng đã bắt đầu chuyển từ sử dụng ống hút, thìa, que khuấy bằng nhựa sang các sản phẩm dùng một lần thân thiện với môi trường như ống hút bằng gạo, ống hút bằng cỏ, còn thìa dĩa nhựa được thay thế bằng thìa dĩa gỗ. Chỉ tính 1 doanh nghiệp như Highland Coffee nếu chuỗi này thay đổi thì nhu cầu sử dụng là rất lớn. Tuy nhiên, những sản phẩm này sản xuất tại thị trường Việt Nam chưa đáp ứng kịp nhu cầu mà vẫn phải nhập khẩu từ Trung Quốc.

Thị trường đối với sản phẩm dao, thìa, dĩa gỗ dùng 1 lần được đánh giá khá rộng. Trong khi đó, nguồn nguyên liệu đầu vào cho sản xuất cũng khá phong phú. Các doanh nghiệp cho biết, hiện nay có 2 nguồn nguyên liệu chính để sản xuất tại Việt Nam. Một là nguồn nguyên liệu gỗ nhập khẩu là gỗ Dương (gỗ birch) nhập từ châu Âu và từ Nga; thứ hai là nguồn gỗ nội tại trong nước là gỗ bồ đề và gỗ mỡ. Đây là 2 nguồn hiện nay sản xuất que kem, que khuấy.

Các sản phẩm dao, thìa, dĩa dùng một lần được làm từ nguồn nguyên liệu gỗ rừng trồng, tái sinh, vòng đời gỗ chỉ khoảng 8 năm. Việt Nam có nguồn nguyên liệu gỗ sản xuất sản phẩm này dồi dào và với giá thành chấp nhận được, đặc biệt ở các vùng Bắc Kạn, Yên Bái, Thái Nguyên.

Doanh nghiệp nắm cơ hội thị trường

Khẳng định đây là xu hướng tiêu dùng tất yếu trong tương lai, Công ty TNHH Kẻ Gỗ đã có những bước đi tiên phong từ năm 2018 trong việc sản xuất sản phẩm dao, thìa, dĩa gỗ dùng một lần. Ông Trịnh Xuân Dương - Giám đốc Công ty TNHH Kẻ Gỗ - chia sẻ, chúng tôi đã xây dựng cơ sở tại Bắc Giang để nghiên cứu, sản xuất sản phẩm và đã chứng minh được rằng gỗ Việt Nam có thể sản xuất được các sản phẩm dao, thìa, dĩa bằng và được thị trường chấp nhận. Đến nay, sản phẩm đã xuất khẩu sang các thị trường như Đức, EU, Mỹ. Tại thị trường trong nước, công ty cũng đã có những tệp khách hàng nhất định như: ToCoToCo, Pizza 4Ps, Burger King và đặc biệt là các doanh nghiệp kinh doanh mặt bằng sân bay tại Việt Nam… đã mua, sử dụng thăm dò và thay đổi thói quen tiêu dùng sản phẩm nhựa dùng một lần.

Công ty TNHH Kẻ Gỗ đã có những bước đi tiên phong từ năm 2018 trong việc sản xuất sản phẩm dao, thìa, dĩa gỗ dùng một lần

Để đón sóng thị trường, Công ty TNHH Kẻ Gỗ đã xây dựng kế hoạch và đang tiến hành xây dựng nhà máy trên Bắc Kạn đáp ứng tiêu chuẩn thị trường xuất khẩu với quy mô mỗi tháng từ 4 - 8 container. Ông Trịnh Xuân Dương cho hay, đây là địa phương có độ che phủ rừng rất lớn, với lợi thế thổ nhưỡng, gỗ mỡ Bắc Kạn rất đẹp, to thẳng, đây cũng là loại gỗ tạo ra giá trị sử dụng cao. Nhà máy có diện tích 7.500m2. Dự kiến tháng 7/2021 sẽ đi vào sản xuất và có khoảng 140 công nhân, doanh thu 1 năm dự kiến 130 tỷ đồng. Sản phẩm hướng đến vừa xuất khẩu và bán tại thị trường nội địa. Không sử dụng bất kỳ hoá chất, phụ gia nào trong quá trình sản xuất, đủ tiêu chuẩn xuất khẩu đi Hoa Kỳ và EU.

Ông Trịnh Xuân Dương cho biết thêm: "Sản phẩm có thể gắn logo FSC® C148899 vì chúng tôi sử dụng nguồn gỗ rừng trồng có kiểm soát. 100% sản phẩm dao, thìa, dĩa của Kẻ Gỗ có thể phân huỷ tự nhiên sau 2-3 tháng mà không cần bất kỳ biện pháp xử lý nào. Các nguồn nguyên liệu này có thể sản xuất ra các sản phẩm chất lượng, không ảnh hưởng đến thức ăn hay mùi vị, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm".

“Chúng tôi đang liên kết với các lâm trường trong nước để tiến tới sẽ sử dụng 100% gỗ do công ty tự trồng để sản xuất sản phẩm. Việc này tạo vòng tuần hoàn vừa bảo vệ môi trường, tạo công ăn việc làm cho người dân tộc miền núi và giá trị cây gỗ tăng lên”, ông Trịnh Xuân Dương nói.

Để tiếp cận những khách hàng lớn tại thị trường trong nước, doanh nghiệp đã tiến hành gửi hàng mẫu, bảng giới thiệu sản phẩm.

Tự tin trong việc có thể cạnh tranh được với các loại dao, thìa, dĩa nhập khẩu từ Trung Quốc, cũng như các sản phẩm thân thiện với môi trường khác tại thị trường Việt Nam, theo ông Dương, về giá thành sản xuất, hiện nay, với nguồn gỗ và công nghệ, các doanh nghiệp trong nước tự tin cạnh tranh được với các sản phẩm của Trung Quốc.

Bởi lẽ, khi nhập khẩu từ Trung Quốc, các nhà buôn phải nhập lượng lớn, nguyên container, tuy nhiên, do sản phẩm này bán cho hệ thống cửa hàng takeaway, khách hàng không mua tích trữ theo số lượng lớn mà mua theo dạng hàng bán lẻ. Như vậy, việc phân phối sẽ gặp khó khăn. Đây là lợi thế của các doanh nghiệp trong nước.

Cũng theo ông Dương, trong số các nguyên liệu có thể sản xuất sản phẩm dùng một lần thân thiện với môi trường hiện nay đang có tinh bột tre, gỗ…. Nguyên liệu tre có đặc tính cứng, đàn hồi cao nên nếu sử dụng sản xuất ra dao, thìa, dĩa thì chi phí sản xuất cao và khó đạt được sản xuất quy mô lớn. Chúng tôi tham khảo trên thị trường thấy giá bán sản phẩm làm từ tre có giá bán cao hơn 5-7 lần so với sản phẩm làm từ gỗ do công ty sản xuất.

Trong khi đó, sản phẩm làm từ tinh bột sắn, ngô thì bắt buộc phải phối trộn cùng nguyên liệu nhựa sinh học thì mới sản xuất ra sản phẩm được. Sản phẩm này khó phân hủy sinh học hoàn toàn trong thời gian ngắn. Ngoài ra, các sản phẩm gốc tinh bột rất thu hút chuột, gián nên cần bảo quản rất cẩn trọng.

Trong khi đó, đối với sản phẩm gỗ dùng một lần, khi đã tiệt trùng sấy khô sẽ đảm bảo vệ mặt vệ sinh an toàn thực phẩm, đảm bảo về mặt mỹ quan, đảm bảo về giá thành. Và đặc biệt, sản phẩm có thể phân hủy tự nhiên 100% thành chất hữu cơ trong thời gian vài tháng.

Mặc dù sản phẩm đã xuất khẩu và tiếp cận được với các khách hàng lớn tại thị trường trong nước. Tuy nhiên, do Việt Nam chưa có chính sách hạn chế sản phẩm nhựa dùng một lần mà mới có chính sách bảo vệ môi trường, các doanh nghiệp tự thay đổi quan điểm và thái độ và họ tự nguyện mua. Do đó, hiện nay, mới có Công ty TNHH Kẻ Gỗ là công ty đầu tiên và duy nhất có nhà máy sản xuất dao thìa dĩa gỗ tại Việt Nam. Bởi lẽ, việc đầu tư ngay từ ban đầu cũng đòi hỏi quy mô lớn, do đó, rất ít doanh nghiệp có thể tham gia ngay vào được.

Để sản phẩm dao, thìa, dĩa gỗ dùng một lần có nhiều người sử dụng hơn, nhiều ý kiến cho rằng, cần phải đẩy mạnh tuyên truyền đến với người tiêu dùng về hạn chế bớt đồ nhựa dùng 1 lần. Cùng với công tác tuyên truyền, Nhà nước cần đưa ra chính sách để hỗ trợ cho doanh nghiệp sản xuất cũng như sử dụng các sản phẩm bảo vệ môi trường. Bởi lẽ, sản xuất các sản phẩm này cần nguồn vốn lớn trong đầu tư nghiên cứu cũng như việc tiếp cận thị trường và thay đổi thói quen người tiêu dùng.