Quy định chi tiết danh mục hàng hóa cấm xuất, nhập khẩu

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh, qua tiếp thu, chỉnh lý, Thường trực Ủy ban Kinh tế cho rằng, dự án luật cần quy định nguyên tắc, tiêu chí xác định hàng hóa thuộc Danh mục hàng hóa cấm XK, NK, bảo đảm phù hợp với các cam kết quốc tế theo hướng phù hợp với nguyên tắc quy định tại Điều 20, Hiệp định chung về thuế quan và thương mại (GATT).

Trên cơ sở các tiêu chí, nguyên tắc áp dụng, trong Dự án Luật giao Chính phủ quy định chi tiết Danh mục hàng hóa cấm XK, NK, bảo vệ lợi ích quốc gia trên các lĩnh vực, như: Quốc phòng, an ninh, sức khỏe, môi trường, thuần phong mỹ tục, an ninh lương thực, cổ vật…

Về thẩm quyền áp dụng tạm ngừng XK, NK, thường trực Ủy ban Kinh tế cho biết, đây là biện pháp kiểm soát khẩn cấp trong hoạt động ngoại thương trong một thời điểm nhất định và có hiệu lực trong một khoảng thời gian cụ thể. Sau khoảng thời gian này, hàng hóa sẽ được XK hoặc NK bình thường. Để bảo đảm tính chủ động, linh hoạt, kịp thời trong điều hành, Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị giao Bộ trưởng Bộ Công Thương quyết định tạm ngừng XK, NK hàng hóa trên cơ sở lấy ý kiến của các bộ, cơ quan ngang bộ có liên quan, trừ trường hợp luật có quy định khác Bộ Công Thương thông báo với các tổ chức kinh tế quốc tế, các nước, vùng lãnh thổ có liên quan theo thủ tục đã thỏa thuận khi có quyết định về việc tạm ngừng XK, NK khẩu hàng hóa.

Mặc dù Thường trực Ủy ban Kinh tế ủng hộ việc quy định tổ chức xúc tiến thương mại (XTTM) tại nước ngoài vì cho rằng, trong Dự án Luật đã quy định phát triển hoạt động ngoại thương thông qua tổ chức XTTM của Việt Nam tại nước ngoài, nhưng chưa quy định cụ thể thành lập và hoạt động của các tổ chức này. Ngoài ra, việc thành lập các tổ chức XTTM ở nước ngoài là cần thiết nhằm thúc đẩy XK, NK có hiệu quả, đáp ứng yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị Ban soạn thảo cần rà soát, đánh giá hiệu quả hoạt động của các tổ chức XTTM Việt Nam ở nước ngoài trong thời gian qua có cơ sở để Quốc hội cho ý kiến. Theo Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Luật Cơ quan đại diện ngoại giao không quy định về tổ chức thương mại riêng mà nhập chung vào cơ quan đại diện Việt Nam tại nước ngoài do Đại sứ đứng đầu. Tuy nhiên, chúng ta cũng không nên quy định cứng nhắc mà cần có một điểm mở là nhà nước khuyến khích các tổ chức kinh tế thành lập tổ chức XTTM của mình ở nước ngoài.