“Muốn tự chủ thành công, trước hết phải thay đổi tư duy”

Dây chuyền sản xuất may được tổ chức theo phương pháp tin gọn Lean tại trung tâm sản xuất dịch vụ của nhà trường

Sau 2 năm hoạt động theo cơ chế mới, Trường đại học Công nghiệp Dệt may Hà Nội đã khẳng định hướng đi đúng của mình. Chia sẻ với phóng viên, tiến sĩ Hoàng Xuân Hiệp cho biết: 48 năm được sự hỗ trợ của ngân sách, cán bộ giáo viên quen tư duy có một chỗ trợ giúp, và việc đầu tiên chúng tôi thực hiện đó là thay đổi tư duy của mọi người. Làm sao để mọi người cùng lo lắng tìm kiếm giải pháp, phải thay đổi cách làm việc. Việc đầu tiên là chúng tôi làm công tác tư tưởng, ban hành nghị quyết của BCH Đảng bộ nhà trường, triển khai từ Ban giám hiệu và phổ biến đến tất cả các phòng, ban, bộ môn và toàn trường.

Bước tiếp theo, nhà trường triển khai xây dựng chiến lược phát triển, đào tạo cho chính quy, ngắn hạn hay chất lượng cao như thế nào? Thị trường lao động mà cụ thể là các doanh nghiệp đang có nhu cầu đối với lao động từng bộ phận, lĩnh vực có trình độ ra sao, cần chuyển giao/tư vấn công nghệ gì?… Dựa trên từng nhu cầu đó, nhà trường tổ chức xây dựng chương trình đào tạo. Cụ thể, trường đã mời các chuyên gia, cựu sinh viên thành đạt tại doanh nghiệp tham gia thiết kế chương trình đào tạo, giáo trình và học liệu. Nội dung các chương trình được thiết kế theo hướng nhấn mạnh vào thực hành, kỹ năng tư duy tổng hợp giải quyết các vấn đề thực tiễn trong sản xuất kinh doanh và kỹ năng thao tác kỹ thuật. Theo đó thời lượng thực hành trong chương trình đào tạo chiếm từ 50-70% tùy từng trình độ đào tạo và ngành đào tạo.

Trong khi các trường tự chủ đa số là nghĩ ngay đến vấn đề tự chủ về tài chính thì chúng tôi nghĩ ngay đến tự chủ về học thuật và công tác đào tạo. Khi tự chủ được hai nội dung trên thì sẽ tự chủ được về tài chính. Từ suy nghĩ đó, hệ đào tạo chính quy của nhà trường đã tự chủ về xây dựng chương trình, giáo trình đào tạo trên cơ sở tuân thủ quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Đối với bồi dưỡng, ngắn hạn trường đã tự chủ hoàn toàn trong phát triển chương trình đào tạo và học liệu đào tạo đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp và cá nhân.

Tiến sỹ Hoàng Xuân Hiệp vui mừng cho biết, trong năm học 2015-2016, trường đã ký hợp đồng với 11 doanh nghiệp, tập đoàn để tổ chức đào tạo cho 2010 học viên. Đặc biệt, nhà trường đã chuyển giao trọn gói nhân lực hoàn chỉnh cho dây chuyền may Veston của Vinatex Tuyên Quang (từ giám đốc đến đội ngũ kỹ thuật, điều hành dây chuyền cho đến công nhân lõi lành nghề).

Về học phí cho chương trình đào tạo chính quy, hiện nhà trường chỉ thu từ 50-60% mức quy định tại Nghị định 86/2015/NĐ-CP ngày 2/10/2015 đối với các trường tự chủ theo từng giai đoạn. Lãnh đạo nhà trường lý giải, do chiến lược phát triển ngành dệt may Việt Nam sẽ dịch chuyển dần các nhà máy về vùng nông thôn do vậy chủ yếu là con em nông dân có thu nhập thấp đi học. Bên cạnh đó, nhà trường có trung tâm sản xuất dịch vụ vừa làm công tác sản xuất đơn hàng cho khách vừa là nơi để đào tạo thực hành cho học sinh nên vật liệu phục vụ cho việc học đã được sử dụng trên chính các đơn hàng gia công giúp tiết kiệm chi phí cho người học.

Bên cạnh những kết quả đạt được sau 2 năm hoạt động theo cơ chế tự chủ, khó khăn lớn nhất hiện nay đặt ra cho không chỉ riêng Trường đại học Công nghiệp Dệt may Hà Nội mà cũng như các trường khác đó là Chính phủ và Bộ Giáo dục và Đào tạo cần xây dựng và ban hành văn bản về tiêu chí phân tầng giáo dục đại học. Chúng ta không thể lấy tiêu chí kiểm định của trường nghiên cứu sang cho trường ứng dụng. Đồng thời Bộ Giáo dục và Đào tạo và các cơ quan liên quan cũng nên có chính sách để các trường công lập khi chuyển sang hình thức tự chủ tiếp tục được giao đất không thu tiền; cũng như nên có nghiên cứu và hướng dẫn cụ thể cho các trường đại học công lập không có cơ quan chủ quản trong vấn đề quyết định bổ nhiệm nhân sự và phạm vi quyền hạn tự chủ trong các quyết định đầu tư…