“Làm sạch biển”: Hành động dọn rác thải môi trường biển

Ngày 15/6/2022, tại TP. Hà Nội đã diễn ra buổi họp báo ra mắt Chương trình “Làm sạch biển” và công bố các hoạt động thể thao gây quỹ cho chương trình.

Tòa án nhân dân tối cao với đơn vị trực tiếp thực hiện là tạp chí Tòa án nhân dân, phối hợp cùng với Trung tâm Truyền thông tài nguyên và môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) và Đài truyền hình Việt Nam thực hiện Chương trình “Làm sạch biển” giai đoạn 2021 - 2026.

Ông Trần Quốc Việt - Tổng biên tập tạp chí Tòa án nhân dân – Trưởng Ban tổ chức Chương trình “Làm sạch biển” phát biểu tại sự kiện

Thông tin tại buổi họp báo, ông Trần Quốc Việt - Tổng biên tập tạp chí Tòa án nhân dân đã giới thiệu về Chương trình “Làm sạch biển”. Bờ biển của Việt Nam dài 3.260km, như vậy là dài gần ngang với biên giới trên đất liền, làm cho Việt Nam mang tính chất rõ rệt của một bán đảo. Tính trung bình cứ vào khoảng 100km2 ta lại có 1km bờ biển. Tuy nhiên, môi trường biển đang bị ô nhiễm trầm trọng do rác thải. Việt Nam được đánh giá là một trong những nước có lượng chất thải xả ra biển nhiều thứ tư trên thế giới, với khối lượng khoảng từ 0,28 - 0,73 triệu tấn/năm (tương đương khoảng 6% tổng chất thải nhựa được thải ra biển của thế giới).

Theo số liệu thống kê, trong 10 năm qua mức đóng góp của kinh tế biển và ven biển vào GDP cả nước đã giảm từ 48% năm 2005 xuống còn 40,7% năm 2010 và 32,5% năm 2015.

Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là do ô nhiễm môi trường biển. Tình trạng ô nhiễm môi trường biển đã và đang là cản trở quá trình phát triển bền vững biển Việt Nam. Trong đó, ô nhiễm đến từ rác thải tại các vùng biển ven bờ tại Việt Nam là vô cùng đáng báo động. Hiện lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh của 28 tỉnh ven biển nước ta khoảng 24,03 triệu tấn/năm. Trong đó, rác thải nhựa trên biển Việt Nam là một trong những vấn đề môi trường nghiêm trọng và cấp bách nhất, với khối lượng khoảng 0.28-0.73 triệu tấn/năm, đứng thứ 4 trên Top 20 quốc gia cao nhất thế giới.

Hoạt động Chương trình “Làm sạch biển” lần này nhằm triển khai thực hiện Nghị quyết số 36-NQ/TW ngày 22/10/2018 của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến 2045; hưởng ứng kế hoạch hành động quốc gia của Chính phủ về quản lý rác thải nhựa đại dương đến năm2030 và lời kêu gọi của Thủ tướng Chính phủ về việc ngăn chặn sự gia tăng của rác thải - vấn đề nhức nhối trên toàn cầu, ngày càng gây hệ lụy nghiêm trọng đối với môi trường, đặc biệt là môi trường biển.

Chương trình “Làm sạch biển” được tổ chức tại 28 tỉnh thành phố có biển trên phạm vi toàn quốc, trong thời gian 5 năm (2021 - 2026). Chương trình sẽ tổ chức điểm khởi đầu vào tháng 8/2022 tại tỉnh Hà Tĩnh, tháng 10/2022 tại TP. Hồ Chí Minh và tháng 12/2022 tại Kiên Giang…

Mục tiêu chính của chương trình là thực hiện thu gom, dọn sạch rác thải biển, tìm ra các phương án xử lý rác thải phù hợp và tổ chức lắp đặt thêm những thùng rác công cộng tại các bãi biển nhằm khuyến khích khách du lịch tại địa phương bỏ rác đúng nơi quy định. Bên cạnh đó, mục tiêu của chương trình cũng hướng đến tính nhân văn sâu sắc như nâng cao ý thức của cộng đồng về vấn đề rác thải, kêu gọi mọi người chung tay hành động bảo vệ môi trường biển, tạo phong cách sống xanh nhằm hạn chế sự biến đổi khí hậu, đồng thời quảng bá hình ảnh của Việt Nam đến bạn bè quốc tế, góp phần xây dựng đất nước Việt Nam ngày càng tươi đẹp và phát triển bền vững.

Chương trình dự kiến xây dựng Quỹ “Làm sạch biển” thông qua giải golf, giải chạy và chương trình nghệ thuật. Việc gây quỹ sẽ kêu gọi được nguồn kinh phí để hiện thực hóa các chương trình hết sức nhân văn như: mục tiêu trao tặng ít nhất 5.000 suất học bổng cho học sinh nghèo, 5.000 quà tặng cho các hộ ngư dân nghèo, 10.000 thùng rác, 500 biển hiệu tuyên truyền, 500 loa phát thanh, 5.000.000 tài liệu tuyên truyền cho các địa phương có biển.

Các hoạt động chính của Chương trình “Làm sạch biển” bao gồm: Thực hiện dọn dẹp sạch rác thải tại bãi biển của các tỉnh và bàn giao cho chính quyền địa phương quản lý; tổ chức lắp đặt, trao tặng các thùng rác công cộng tại các bãi biển nhằm khuyến khích khách du lịch bỏ rác đúng nơi quy định, không xả rác bừa bãi; trao các phần quà tới các gia đình, học sinh nghèo, cán bộ, chiến sỹ hải quân, biên phòng, các gia đình ngư dân vượt qua khó khăn, tích cực ra khơi bám biển; tổ chức chương trình nghệ thuật để tiếp tục lan tỏa thông điệp làm sạch biển và nâng cao ý thức bảo vệ môi trường biển trong cộng đồng.

Ký kết hợp tác thực hiện chương trình "Làm sạch biển"

Theo ông Trần Quốc Việt, Việt Nam đang phải đối mặt với tình trạng ô nhiễm môi trường biển ngày càng nghiêm trọng, vì vậy việc làm sạch biển cần sự vào cuộc của nhiều ngành, nhiều cấp và của mọi người dân.

“Mục tiêu của chương trình là góp phần tuyên truyền, phổ biến pháp luật về môi trường biển đến mọi tầng lớp nhân dân, để từ đó có sự biến chuyển mạnh mẽ từ nhận thức đến hành động trong việc bảo vệ môi trường biển. Có thể nói biển của chúng ta đang cần giải cứu hơn bao giờ hết”, ông Trần Quốc Việt cho hay.

Ông Vũ Minh Lý - Phó Giám đốc Trung tâm Truyền thông tài nguyên và môi trường mong muốn, thông qua Chương trình “Làm sạch biển” lần này, cùng các chương trình khác, trong 5 năm tới môi trường biển Việt Nam có sự thay đổi tích cực, trong lành hơn và sạch đẹp hơn.