Kiểm soát giá các mặt hàng thiết yếu

Số liệu Tổng cục Thống kê (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) công bố cho thấy, CPI tháng 1/2020 tăng khá cao, 1,23% so với tháng 12/2019. Đây là mức tăng cao nhất của tháng 1 trong 7 năm vừa qua. Điều này gây áp lực lớn đến thực hiện mục tiêu kiểm soát lạm phát năm 2020 dưới 4% theo Nghị quyết Quốc hội đã đề ra.

Nguyên nhân CPI tháng 1/2020 tăng cao, do nhóm mặt hàng ăn uống, giao thông, đặc biệt là giá mặt hàng thịt lợn tăng cao 8,29% so với tháng 12/2019. Bên cạnh đó, dịch Covid-19 gây ra đã khiến một số mặt hàng y tế phục vụ phòng, chống dịch như khẩu trang, nước sát khuẩn tay… diễn biến phức tạp.

Bộ Tài chính nhận định, việc quản lý điều hành giá trong năm 2020 sẽ gặp nhiều thách thức. Do vậy, ngay từ quý I/2020 cần phải tập trung nguồn lực để kiểm soát, bình ổn giá các mặt hàng thiết yếu, nhất là mặt hàng thịt lợn, các mặt hàng phục vụ phòng, chống dịch Covid-19. Trong trường hợp cần thiết, Bộ Tài chính cho rằng, địa phương có thể đưa các mặt hàng chống dịch Covid-19 vào diện kê khai giá và kiểm soát yếu tố hình thành giá theo Luật Giá để bình ổn.

Đối với thuốc chữa bệnh cho người, bao gồm cả các loại thuốc phục vụ phòng, chống dịch Covid-19, tổ chức triển khai ngay việc đấu thầu thuốc, đàm phán giá để bảo đảm có đủ nguồn cung trong và sau dịch bệnh, qua đó điều tiết mức giảm giá bán thuốc phù hợp.

Để góp phần ổn định thị trường các mặt hàng phòng, chống dịch Covid-19, lực lượng quản lý thị trường trên cả nước đã và đang tiếp tục tăng cường kiểm tra, kiểm soát xử lý nghiêm, quyết liệt các hành vi đầu cơ, tăng giá bán mặt hàng khẩu trang, nước rửa tay sát trùng... Bộ Tài chính nhận định, thời gian tới, Việt Nam vẫn cần trang bị các vật dụng, thiết bị y tế cần thiết phục vụ phòng, chống dịch Covid-19, vì vậy cần có sự đánh giá chính xác cung - cầu trên thị trường về thuốc và vật tư y tế để tăng cường sản xuất, kiềm chế giá bán. Bộ Tài chính kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Y tế chỉ đạo, tìm nguồn để nhập khẩu khẩu trang, đáp ứng nhu cầu ở trong nước; Bộ Ngoại giao khuyến khích các tổ chức quốc tế, kiều bào hỗ trợ, cung cấp các trang thiết bị phòng, chống dịch Covid-19.

Đối với mặt hàng thịt lợn, theo tính toán của Bộ Tài chính, nếu giá giảm 10% ngay trong tháng 2 sẽ giúp CPI bình quân 2 tháng đầu năm 2020 so với cùng kỳ 2019 chỉ tăng 5,67% và CPI bình quân cả năm ở mức 4,59%; nếu giá giảm thêm 8 - 10% trong tháng 3 sẽ giúp CPI bình quân cả năm ở mức 4,22%. Do vậy, cần triển khai ngay và quyết liệt các biện pháp điều hành cung - cầu để kéo mặt bằng giá thịt lợn giảm trong tháng 2 và 3.

Đối với các mặt hàng nhập khẩu là đầu vào sản xuất, nhất là các mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, cần đánh giá tổng thể về nhu cầu hiện nay để triển khai ngay các biện pháp cân đối cung - cầu. Có giải pháp sử dụng nguồn nguyên liệu sẵn có trong nước để thay thế, đẩy mạnh tìm kiếm và nhập khẩu từ các thị trường khác, đảm bảo phục vụ đủ hoạt động sản xuất, kinh doanh.