Ialy qua một mùa mưa thuận, gió hòa

Những yếu tố thời tiết trên cũng tác động tích cực đến các nhà máy thủy điện trong khu vực Tây Nguyên, không có tình trạng phải xả lũ khẩn cấp, an toàn hồ đập, nhà máy mà lượng nước lại dồi dào để cung cấp cho việc phat điện.

Trên lưu vực sông Sê San, có 8 nhà máy thủy điện lớn và 39 nhà máy thủy điện vừa và nhỏ, trong đó có 3 nhà máy do Công ty Thủy điện Ialy quản lý, vận hành cũng hưởng lợi ưu đãi phải nói là rất hiếm có từ thiên nhiên trong mùa mưa, bão năm nay. Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn Công ty Thủy điện Ialy có 21 người và mỗi nhà máy thành lập một đội xung kích với tổng số 44 người cho 3 nhà máy để sẵn sàng ứng phó với các tình huống khẩn cấp. Các nhà máy đã lập, triển khai diễn tập phương án và phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn…nhưng với những thuận lợi của mùa mưa, bão năm nay, lực lượng này không phải xử lý bất cứ tình huống cụ thể nào. Ông Đoàn Tiến Cường, Giám đốc Công ty Thủy điện Ialy cho biết: Tuy thời tiết năm nay thuận lợi, lượng nước về các hồ chứa nhiều, nhưng việc phát điện không phải là ưu tiên số 1. Theo chỉ đạo của Tập đoàn Điện lực Việt nam thì Công ty Thủy điện Ialy phải đảm bảo an toàn tuyệt đối công trình, đập và hạ du; cấp nước cho sản xuất bao gồm sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, dân sinh, môi trường; phát điện. Một trong những lý do sắp xếp thứ tự ưu tiên cung cấp nguồn nước như vậy là năm nay phía dưới hạ du nhiều đơn vị đang tổ chức thi công các hạng mục của nhà máy thủy điện Ialy mở rộng.

Theo ông Nguyễn Nguyên Thy, Quản đốc Phân xưởng Thủy công-đơn vị trực tiếp quản lý và vận hành, điều tiết nước cho các nhà máy cho biết trong mùa mưa bão năm nay, bão xuất hiện khá sớm. Đầu tháng 9 đã xuất hiện cơn bão số 5, do đó có mưa khá lớn. Trong suốt mùa mưa, bão, tại khu vực xuất hiện 4 cơn bão, đó là bão số 5,6,7,8, trong đó 3 cơn bão số 5,6,7 ảnh hưởng trực tiếp đến lưu vực 2 hồ chứa: Pleirông và Ialy.

Phân xưởng Thủy công thực hiện việc giám sát mực nước và điều tiết vận hành

Cụ thể hơn, từ ngày 11-13/9/2021 do ảnh hưởng trực tiếp của cơn bão số 5 (bão Conson) đã gây mưa lớn trên diện rộng tại khu vực miền Trung, Tây Nguyên. Lưu vực sông Krông Pôkô và sông Đăk Bla đã có mưa to và xuất hiện lũ. Lưu lượng nước về hồ chứa Pleirrông lúc lớn nhất đạt 3.457 m3/s, tương ứng với mục nước hồ ở cao trình 551,85 m, thấp hơn mực nước cao nhất trước lũ (569,50 m) là 17,65 m, trong khi mực nước dâng bình thường là 570,00 m. Tổng lượng nước về hồ trong đợt lũ là 214 triệu m3. Đối với hồ chứa Ialy thuộc lưu vực sông Đăk Bla và nhánh sông Ya Sir, lưu lượng nước về hồ lớn nhất là 2.600 m3/s, ứng với mực nước hồ 509,92m, thấp hơn mực nước đón lũ (511,2m) là 1,28m. Tổng lượng nước về hồ trong đợt lũ là 103 triệu m3. Kết quả vận hành xả lũ hồ Ialy là không xả.

Tiếp đến gần cuối tháng 9, xuất hiện cơn bão số 6 gây mưa lớn trên diện rộng. Trên lưu vực sông Krông Pôkô và sông Đăk Bla có mưa to và xuất hiện lũ. Đối với hồ chứa Pleikrông, lưu lượng nước về hồ lớn nhất trong đợt này là 2.850 m3/s, tương ứng với mực nước hồ ở cao trình 562,76m, thấp hơn mực nước cao nhất trước lũ (569,50m) là 6,74 m. Mực nước dâng bình thường là 570,00m. Tổng lượng nước về hồ đợt lũ này là 145 triệu m3. Kết quả vận hành xả lũ trong đợt này là không xả tràn, tỷ lệ cắt lưu lượng đỉnh lũ 92%. Đối với hồ chứa Ialy, lưu lượng nước về hồ trong đợt lũ này chủ yếu từ nhánh sông Đăk Bla và sông Ya sir. Lưu lượng nước về hồ lớn nhất là 1.797 m3/s, ứng với mực nước hồ là 512,72 m. Tổng lượng nước về hồ trong đợt lũ này là 64,692 triệu m3. Trong đợt lũ này hồ Ialy vận hành theo chế độ giảm lũ cho hạ du, không xả tràn mà huy động tối đã công suất 4 tổ máy với lưu lượng 404 m3/s, đạt tỷ lệ cắt lưu lượng đỉnh lũ 77,5%. Tuy nhiên sau cơn bão, do ảnh hưởng của hoàn lưu, lượng nước về hồ Ialy vẫn ở mức cao từ 700 đến 850 m3/s, lớn hơn lưu lượng nước khi 4 tổ máy chạy hết công suất nên tiến hành xả nước điều tiết để đảm bảo mực nước hồ không vượt quá mực nước cao nhất trước lũ. Lưu lượng xả cũng chỉ 445 m3/s.

Nhà máy Thủy điện Ialy thực hiện xả tràn điều tiết

Tương tự như vậy, vào ngày 19/10, do ảnh hưởng của dải hội tụ nhiệt đới qua Nam Trung bộ và Bắc Tây Nguyên kết hợp với rìa nam hoàn lưu áp cao lạnh lục địa tăng cường nên từ ngày 13-18/10 gây mưa lớn trên diện rộng, lưu vực sông Krông Pôkô và Đăk Bla có mưa to và xuất hiện lũ. Từ ngày 6-11/10, do ảnh hưởng trực tiếp từ cơn bão số 7, tại khu vực xuất hiện mưa to liên tục và đồng thời cũng xuất hiện lũ trên các tuyến sông Krông Pôkô, Đăk Bla, Ya Sir…

Cũng theo ông Nguyễn Nguyên Thy thì mùa mưa lũ năm nay khá hài hòa, thuận lợi để vận hành các nhà máy thủy điện trên toàn tuyến sông Sê San, không có áp lực vì không có lũ lớn. Căn cứ vào bản tin dự báo của Trung tâm dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia cung cấp và căn cứ vào thực tế lưu lượng nước đến các hồ chứa Pleikrông, Ialy, Công ty Thủy điện Ialy đã tính toán hợp lý việc điều tiết vận hành các tổ máy và xả nước điều tiết qua cửa xả tràn để đảm bảo mực nước thượng lưu tại 2 hồ chứa lớn Pleikrông, Ialy theo đúng qui trình vận hành liên hồ chứa theo Quyết định 215/2018/QĐ-TTG của Thủ tướng Chính phủ trên sông Sê San.

Kết quả là qua các đợt điều tiết, xả lũ vận hành phát điện trong suốt mùa bão, lũ năm nay đã không xảy ra bất cứ thiệt hại nào về tài sản, tính mạng của nhân dân, không gây ảnh hưởng đến quá trình thi công của các đơn vị thi công dự án nhà máy thủy điện Ialy mở rộng bắt đầu từ tháng 6 đến nay. Đến ngày 10/10 thì sản lượng điện của 3 nhà máy Pleikrông, Ialy, Sê San 3 đều đạt mức cao, với tổng sản lượng 4,138 tỷ kWh/4,907 tỷ kWh sản lượng điện kế hoạch năm, trong đó Pleikrông đã vượt kế hoạch sản xuất 369 triệu kWh sản lượng điện kế hoạch, Ialy là 2,797 tỷ kWh/3,344 tỷ kWh, Sê San 3 là 980 triệu kWh/1,199 tỷ kWh. Như vậy là kết thúc mùa mưa bão năm nay, Công ty Thủy điện Ialy đã có thuận lợi lớn về nguồn nước, kể cả việc dự trữ phục vụ việc phát điện cho mùa khô năm tới.