“Hồi chuông báo động” về nguồn cung khí đốt năm 2023 của châu Âu

Cảnh báo các nhà lãnh đạo châu Âu không nên tự thỏa mãn sau đợt giảm giá gần đây và thúc giục hành động ngay lập tức để đảm bảo nguồn cung cho mùa đông tới.

Theo đó, Fatih Birol, người đứng đầu IEA, cho biết rằng trong khi châu Âu đã bổ sung đầy đủ các điểm lưu trữ khí đốt lên tới 95% trước những tháng mùa đông này thì IEA cũng dự báo sẽ thiếu hụt đáng kể trong năm tới, với nguồn cung của Nga dự kiến ​​sẽ vẫn bị cắt giảm phần lớn.Thực tế là mùa đông năm nay có thể không còn nhiều thách thức như đã lo ngại vài tháng trước nhưng vẫn còn rủi ro cho mùa đông năm sau.

Ảnh: Nguồn GMKCenter

IEA cho rằng thị trường khí đốt vẫn sẽ thắt chặt và nhiều biến động. Đây là một hồi chuông cảnh báo cho mùa đông tới vì cần phải hành động ngay lập tức để tránh tình trạng thiếu hụt trong năm tới. Phân tích của IEA gợi ý rằng vào thời điểm này trong năm tới, các cơ sở lưu trữ ở châu Âu có thể chỉ đầy 65% ​​do những thách thức trong việc nạp lại từ mùa xuân tới.

IEA dự kiến ​​sẽ thiếu hụt nguồn cung khoảng 30 tỷ mét khối vì, không giống như năm 2022, xuất khẩu của Nga có khả năng gần bằng 0 từ đầu năm. Vào năm 2022, nguồn cung của Nga chảy xuống không quá xa so với mức bình thường trong sáu tháng đầu năm, trước khi Moscow công khai cắt giảm xuất khẩu vào tháng 6 để trả đũa việc các chính phủ phương Tây hỗ trợ Ukraine.

IEA cho biết cũng có thể có những thách thức lớn hơn trong việc đảm bảo đủ nguồn cung cấp khí đốt tự nhiên hóa lỏng vào năm 2023, khí đốt thay thế chính của châu Âu cho hàng xuất khẩu của Nga.

Trung Quốc, nhà nhập khẩu khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) lớn nhất thế giới, dự kiến ​​sẽ tăng trưởng kinh tế được cải thiện và có thể đảo ngược sự sụt giảm khoảng 20% ​​trong nhập khẩu LNG trong năm nay. Tăng trưởng nguồn cung LNG dự kiến ​​sẽ bằng khoảng một nửa tốc độ bình thường vào năm 2023, điều này có thể khiến châu Âu gặp khó khăn trong việc tiếp cận đủ hàng nếu nhu cầu của Trung Quốc tăng trở lại.

IEA đang kêu gọi các chính phủ châu Âu thực hiện các biện pháp ngay bây giờ bao gồm tăng tốc đầu tư tiết kiệm năng lượng, năng lượng tái tạo và kế hoạch cách nhiệt cho gia đình và chuyển sang máy bơm nhiệt để cắt giảm nhu cầu khí đốt. IEA được tài trợ phần lớn bởi các thành viên OECD để tư vấn về an ninh năng lượng, sẽ công bố một kế hoạch 10 điểm cập nhật cho các chính phủ trong những tuần tới. Châu Âu sẽ có khoảng chênh lệch cung cầu khoảng 30 tỷ mét khối khí vào mùa hè tới - đây là một thách thức nghiêm trọng đối với thị trường năng lượng châu Âu và nền kinh tế châu Âu.

Giá khí đốt ở châu Âu đã giảm kể từ khi tăng vọt lên mức cao nhất mọi thời đại trên 300 euro / megawatt giờ vào tháng 8 xuống còn khoảng 130 euro/ MWh ngày 3/11. Nhưng mức đó vẫn cao hơn mức trung bình dài hạn từ 20 đến 30 euro. Giá đã giảm do các kho chứa đã đạt công suất và do mùa thu dịu nhẹ đã làm trì hoãn thời điểm bắt đầu mùa sưởi, khi nhu cầu khí đốt ở mức cao nhất.

IEA cho rằng châu Âu có thể vẫn chịu một số tác động trong mùa đông này do giá cao trong khi tiềm năng thiếu hụt ở một số khu vực địa lý vẫn chưa được loại bỏ. Cơ quan nghiên cứu Energy Aspects cũng cho rằng châu Âu đã nạp đầy thành công các cơ sở lưu trữ khí đốt của mình đến gần hết công suất trước mùa đông nhưng triển vọng cho năm tới vẫn còn bấp bênh.

Theo dữ liệu của Cơ sở hạ tầng khí châu Âu, các cơ sở lưu trữ khí đốt của châu Âu đã đạt mức duy trì ở mức khoảng 93% công suất, so với khoảng 77% một năm trước, khi khu vực này tăng cường nỗ lực bổ sung dự trữ trong bối cảnh nguồn cung của Nga thiếu hụt trong mùa đông năm nay. Xuất khẩu từ Nga sang châu Âu đã giảm xuống khoảng 10% so với mức trung bình của năm ngoái - trong bối cảnh châu Âu nỗ lực loại bỏ Nga làm nhà cung cấp để đối phó với cuộc chiến ở Ukraine và các vấn đề bị cáo buộc.

Tuy nhiên, châu lục này thay vào đó đã có thể tăng nguồn cung từ các nguồn thay thế, đặc biệt là dưới hình thức vận chuyển LNG qua đường biển.Điều đáng lo ngại là nếu bắt đầu đặt giới hạn giá đối với khí đốt của Nga tại thị trường châu Âu, thì châu Á sẽ có lợi thế tự nhiên là có thể giành được hàng hóa đi xa. Việc đưa ra giới hạn giá gây ra “rủi ro rất cao”, vì “có quá nhiều áp lực buộc các chính trị gia phải làm điều gì đó”. Nhiều hơn nữa LNG được ký hợp đồng dài hạn sẽ được chuyển đến Trung Quốc vào năm tới, nếu kinh tế ở đó phục hồi. Tuy nhiên, các biện pháp kích thích tài khóa hiện tại của quốc gia này dường như được thiết lập để thúc đẩy nhu cầu công nghiệp và do đó sử dụng khí đốt trong ngành điện.