Chạy đua để mở lại biên giới: Du lịch ASEAN khởi động đón sóng cao điểm
Từ ngày 01/11, những du khách đã tiêm phòng vào Thái Lan bằng máy bay từ 46 quốc gia và vùng lãnh thổ sẽ không phải kiểm dịch. Thủ tướng Prayut Chan-o-cha bày tỏ điều đó tốt nhất khi ông nói rằng nếu Thái Lan hành động quá chậm, du khách nước ngoài sẽ đi đến nơi khác. Vài tuần qua đã chứng kiến một loạt các thông báo và hoạt động ở Đông Nam Á, với một số quốc gia đã nới lỏng hoặc dỡ bỏ các biện pháp kiểm dịch được áp dụng trong đại dịch. Đầu tháng 10, sau những lần trì hoãn và khởi đầu sai lầm, Indonesia đã mở cửa trở lại hòn đảo nghỉ dưỡng nổi tiếng Bali cho du khách quốc tế, và Việt Nam, Campuchia và Malaysia cũng đang lên kế hoạch cho những động thái tương tự.
Sóng cao điểm
Du lịch đã và đang là động lực kinh tế mũi nhọn của khu vực. Ông Steven Schipani - Chuyên gia chính về ngành du lịch của Vụ Đông Nam Á thuộc Ngân hàng Phát triển châu Á - cho biết, hơn 130 triệu du khách quốc tế đã được ghi nhận trước đại dịch và 42 triệu việc làm phụ thuộc vào lĩnh vực này. Khu vực này cũng đã chứng kiến gần một tỷ chuyến đi nội địa hàng năm. Nhìn chung, du lịch và lữ hành chiếm khoảng 12,1% tổng sản phẩm quốc nội của Đông Nam Á và là một nguồn thu ngoại tệ lớn. Con số này lên tới hơn 380 tỷ USD vào năm 2019, và cũng giải thích cho "sự vội vã đột ngột" của các quốc gia để mở cửa trở lại trong mùa này. Tất cả các quốc gia đang theo dõi các động thái của nhau và nhiều bộ trưởng du lịch đã lưu ý rằng họ không muốn bị bỏ lại phía sau các đồng nghiệp ASEAN.
Các chính phủ cũng đang thức tỉnh thực tế rằng nếu họ không mở cửa trở lại cho khách du lịch quốc tế vào năm 2021, thì ngành du lịch sẽ chỉ còn lại rất ít. Mới đây, Bộ trưởng Du lịch, Nghệ thuật và Văn hóa Malaysia - Nancy Shukri - cho biết, nước này không muốn thua thiệt khi các quốc gia láng giềng nới lỏng biên giới đối với du khách quốc tế. Vào tháng tới, Malaysia sẽ mở cửa trở lại Langkawi cho những du khách đã được tiêm phòng đầy đủ theo một chương trình thí điểm, trong đó du khách không cần phải kiểm dịch nhưng sẽ phải ở trên đảo ít nhất ba ngày.
Ông Jay Harriman - Giám đốc cấp cao của Công ty Tư vấn chiến lược Bower Group châu Á - cho biết, niềm tin vào việc mở cửa biên giới đi đôi với tỷ lệ tiêm chủng đang gia tăng trong khu vực, gây áp lực lớn lên các chính phủ trong việc kiềm chế thiệt hại kinh tế. Sự thay đổi chung về thái độ đối phó với đại dịch, nơi một số quốc gia, bao gồm Singapore, Thái Lan, Malaysia và Việt Nam, đã từ bỏ chiến lược "zero-Covid-19" ban đầu để chuyển sang cách tiếp cận "sống chung với Covid-19".
Hội đồng Du lịch và lữ hành thế giới (WTTC) cho biết, nhiều quốc gia đã bắt đầu nhận ra rằng, việc đóng cửa biên giới không có tác dụng và sẽ chỉ làm trì hoãn thêm sự phục hồi của ngành du lịch và nền kinh tế. Khi Covid-19 trở thành loài đặc hữu, khả năng di chuyển của khách du lịch quốc tế phải được kích hoạt để cứu vãn nền kinh tế của khu vực
Cẩn trọng
Các chuyên gia cho biết, châu Âu và Mỹ đã mở cửa vào đầu năm nay nhưng một số yếu tố khiến các nước ASEAN khó làm được điều tương tự. Nhìn chung, châu Á đã thực hiện một cách tiếp cận rất thận trọng trong việc khởi động lại ngành du lịch. Nhà phân tích du lịch Gary Bowerman, có trụ sở tại Kuala Lumpur và là Giám đốc của Check-in Asia, lưu ý rằng mùa cao điểm cuối năm của khu vực này nhắm đến khách du lịch từ các nước phương Tây, nơi mùa đông đã bắt đầu. Nhưng lý do chính là khu vực đã bị ảnh hưởng bởi biến thể Delta trong phần lớn năm 2021 và việc tiêm chủng đã mất một thời gian để có được động lực. Sự chậm trễ ban đầu và tình trạng thiếu nguồn cung cấp vắc xin cũng khiến một số quốc gia bị tụt hậu trong kế hoạch mở cửa trở lại.
Điều này bao gồm Thái Lan, quốc gia đầu năm nay đã chuyển vắc xin đến Phuket để mở cửa trở lại hòn đảo, nhưng đã không cung cấp thuốc tiêm cho phần còn lại của đất nước. Tình hình đã được cải thiện trong những tháng gần đây, nhưng vẫn chỉ có khoảng 42% dân số được tiêm chủng đầy đủ. Campuchia cũng đã bắt đầu chương trình tiêm chủng và khoảng 80% dân số của nước này hiện đã được tiêm chủng đầy đủ. Điều này đã đặt nền tảng cho việc khởi động lại ngành du lịch.
Campuchia sẽ bắt đầu với chuyến du lịch miễn kiểm dịch cho du khách nước ngoài đã được tiêm phòng đầy đủ đến hai tỉnh ven biển vào cuối tháng tới. Singapore, một trong những quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng cao nhất thế giới, với hơn 80% dân số được tiêm chủng đầy đủ, đã áp dụng chương trình làn đi lại vắc xin cho phép đi lại không cần kiểm dịch với các quốc gia được chọn. Hiện có 11 làn đường như vậy, với các làn đường bổ sung gần đây nhất là Úc và Thụy Sĩ.