Những khuyến nghị chính sách

Doanh nghiệp XK cần chủ động nâng cao trình độ và tay nghề nguồn nhân lực

BAT có nội dung chính là tập trung vào việc đánh thuế các hàng hóa nhập khẩu (NK) và miễn trừ thuế cho các mặt hàng XK của Hoa Kỳ với mục đích hạn chế thâm hụt thương mại và khuyến khích sản xuất trong nước. Theo Thạc sĩ Nguyễn Vân Anh - Vụ Kinh tế tổng hợp (Ban Kinh tế Trung ương) - BAT sẽ có một số tác động thương mại đối với các quốc gia XK sang Hoa Kỳ, trong đó có Việt Nam như góp phần tăng giá đối với đồng USD, tiềm ẩn nguy cơ xảy ra chiến tranh thương mại giữa các nước lớn.

Hoa Kỳ đang là thị trường XK lớn nhất của Việt Nam. Theo số liệu thống kê của Cơ sở Thống kê dữ liệu thương mại tiêu dùng của Liên hợp quốc (UNComtrade), tổng kim ngạch NK của Hoa Kỳ năm 2016 đạt 2.450 tỷ USD, Việt Nam đứng thứ 12 trong các thị trường XK vào Hoa Kỳ, chiếm 1,9%. 4 tháng đầu năm, kim ngạch XK của Việt Nam sang Hoa Kỳ tăng 8,7% và chiếm 20% tổng kim ngạch XK cả nước. 10 nhóm hàng lớn nhất của Việt Nam XK sang thị trường này đạt gần 10,53 tỷ USD sau 4 tháng, chiếm 84,6% tổng kim ngạch XK hàng hóa sang Hoa Kỳ. Tiêu biểu như hàng dệt may (chiếm 29,2%), điện thoại và linh kiện, gỗ và các sản phẩm từ gỗ.

Tuy nhiên, theo Thạc sĩ Nguyễn Vân Anh, nếu dự thảo BAT được thông qua sẽ tác động đến tăng trưởng thương mại của Việt Nam, nhất là với những mặt hàng yêu cầu năng lực cạnh tranh về công nghệ, vốn. Đồng thời, BAT cũng có thể gây nên hiệu ứng tăng giá đồng USD khiến Ngân hàng Nhà nước thận trọng hơn trong điều hành chính sách tiền tệ. Nếu tốc độ mất giá của Việt Nam đồng chậm hơn so với đồng tiền của các quốc gia XK cạnh tranh trực tiếp thì hàng hóa XK cuãa nước ta seä mêët ài lúåi thế cạnh tranh, ảnh hưởng đến hoạt động XK.

BAT đang chờ được Quốc höåi Hoa Kỳ xem xeát thöng qua. Để chủ động ứng phó với những tác động có thể đang đến rất gần này, các chuyên gia kinh tế cho rằng, cơ quan quản lý nhà nước cần có sự phân tích chi tiết những tác động tiềm ẩn của chính sách thuế điều chỉnh biên giới đối với hoạt động XK nói chung và tác động tới từng lĩnh vực, ngành hàng XK của Việt Nam nói riêng nhằm đưa ra các chính sách ứng phó phù hợp.

Thạc sĩ Nguyễn Vân Anh cho rằng, thuế biên giới được áp dụng chủ yếu với các hoạt động thương mại hàng hóa, không ảnh hưởng nhiều tới các ngành nghề liên quan đến dịch vụ như công nghệ, phần mềm, tài chính. Do đó, các doanh nghiệp XK Việt Nam nên nghiên cứu mở rộng sang lĩnh vực này. Đồng thời, các cơ quan quản lý nhà nước cần tăng cường công tác thông tin, hướng dẫn doanh nghiệp XK về các chính sách bảo hộ thương mại, các tiêu chuẩn kỹ thuật và biện pháp phòng vệ thương mại của Hoa Kỳ. Đặc biệt, doanh nghiệp XK cần chủ động nâng cao trình độ và tay nghề nguồn nhân lực; tăng cường quản trị doanh nghiệp, tăng năng suất và tiết giảm chi phí sản xuất để nâng cao năng lực cạnh tranh cho hàng hóa XK.