Việt Nam không thua kém thế giới về chẩn đoán, điều trị ung thư

GS.TS Mai Trọng Khoa (người đứng) và các cộng sự tại Bệnh viện Bạch Mai

Làm chủ công nghệ hiện đại

Theo thống kê của Dự án phòng chống ung thư quốc gia, mỗi năm ở Việt Nam có khoảng 200.000 ca ung thư mới và 70.000 người chết vì bệnh này. So với khu vực Đông Nam Á, Việt Nam là nước có tỷ lệ mắc đứng hàng thứ 3, còn trên thế giới Việt Nam xếp thứ 78/172 quốc gia có tỷ lệ mắc ung thư cao.

Để giải quyết tình trạng trên, cụm công trình “Nghiên cứu ứng dụng kỹ thuật hiện đại về bức xạ ion hóa trong chẩn đoán, điều trị ung thư và một số bệnh lý khác” do GS.TS Mai Trọng Khoa và các cộng sự nghiên cứu đã góp phần quan trọng nâng cao chất lượng chẩn, trị bệnh ung thư và một số bệnh lý khác trong điều kiện thực tế ở Việt Nam.

Cụm công trình này bao gồm 5 nhóm công trình nghiên cứu có sử dụng bức xạ ion hóa, đó là: Nghiên cứu ứng dụng kỹ thuật chụp cắt lớp phát bức xạ positron (PET/CT) để chẩn đoán ung thư và bệnh sa sút trí tuệ; Nghiên cứu ứng dụng một số kỹ thuật xạ trị tiên tiến để điều trị ung thư; Nghiên cứu ứng dụng kỹ thuật xạ phẫu bằng dao gamma quay để điều trị u não và một số bệnh lý sọ não; Nghiên cứu ứng dụng kỹ thuật xạ trị trong chọn lọc, cấy hạt phóng xạ, điều trị miễn dịch phóng xạ và xạ trị áp sát trong điều trị ung thư; Nghiên cứu ứng dụng kỹ thuật miễn dịch phóng xạ và thuốc phóng xạ để chẩn đoán, điều trị ung thư và một số bệnh nội tiết.

GS.TS Mai Trọng Khoa khẳng định, các kỹ thuật mới, hiện đại được ứng dụng trong chẩn đoán và điều trị ung thư nói trên chưa có ở nhiều nước khu vực châu Á và cũng chỉ được ứng dụng ở một số nước phát triển. Các kỹ thuật này giúp cho Việt Nam tiệm cận được công nghệ mới trong chẩn đoán, điều trị những bệnh mà trước đó không có công nghệ này không làm được, hay nói cách khác là bệnh nhân không có cơ hội chẩn đoán, điều trị. Khi áp dụng công nghệ này, bệnh nhân sẽ không bị tử vong, 1 số khỏi bệnh hoàn toàn, thậm chí sinh con bình thường.

Hơn nữa, công trình giúp giải quyết bài toán về kinh tế so với ra nước ngoài chữa trị, giảm chi phí hàng chục, thậm chí hàng trăm lần so với Singapore và các nước tiên tiến trên thế giới. Căn bệnh tưởng như chỉ có người giàu mới dám mơ chữa trị, thì nay người nghèo cũng có thể điều trị thành công. Ví dụ, chi phí một lần xạ phẫu bằng dao gamma quay trên não ở Hoa Kỳ là 25.000 USD nhưng ở Việt Nam chỉ có 2.000 USD.

Sự thần kỳ trong y học

Chia sẻ với chúng tôi, PGS.TS. Đỗ Quốc Hùng, nguyên Trưởng phòng C7, Viện Tim mạch của Bệnh viện Bạch Mai cho biết, năm 2012, ông được chẩn đoán mắc bệnh ung thư phổi giai đoạn cuối (giai đoạn B4). Với suy nghĩ “còn nước còn tát”, ông đã đến gặp GS.TS Mai Trọng Khoa để tư vấn, sau đó ông được áp dụng một số kỹ thuật hiện đại về bức xạ ion hóa trong điều trị ung thư để chữa trị. 6 tháng sau, khối u ung thư phổi trong cơ thể ông đã biến mất.

“Thần kỳ ở chỗ tất cả chỗ di căn không thấy còn dấu vết gì, tôi còn nhớ trước kia di căn lên xương sườn nhưng vết đấy không còn, chỉ còn duy nhất khối u trên phổi trái rất nhỏ như tổn thương thứ phát, giống như cái sẹo”, PGS.TS Đỗ Quốc Hùng xúc động nói.

Tuy nhiên, sau gần 3 năm ổn định, bệnh của ông Hùng lại tái phát. Lần này, ông được chỉ định điều trị bằng phương pháp dùng hóa chất kết hợp xạ trị. Sau điều trị, một lần nữa khối u trong cơ thể ông Hùng lại biến mất. Nhưng tình trạng này cũng không kéo dài được bao lâu.

Ông Hùng kể, tôi đi khám mắt phát hiện bong võng mạc do một khối u trên não đè ép nhãn cầu gây ra, lại đến gặp GS.TS Khoa chụp PET/CT và cộng hưởng từ CT sọ phát hiện lại di căn lên não, u quá lớn nên đè ép nhãn cầu và bong võng mạc, điều ấy không ai ngờ tới.

Và lần thứ 3 ung thư phổi tái phát, ông Hùng được chỉ định điều trị theo phương pháp xạ phẫu bằng dao gamma quay để cắt các khối u. “Thật tài tình, sau 2 tuần, mắt tôi dần dần bình phục thị lực, nhìn rõ dần trông thấy. Cách đây mấy tháng chụp lại PET/CT, CT sọ thì khối u chỉ là một xơ sợi như tổn thương thứ phát chứ không phải là ác tính nữa, sức khỏe tôi gần như bình phục hoàn toàn”, ông Hùng hồ hởi cho hay.

PGS.TS Đỗ Quốc Hùng chỉ là một trong rất nhiều bệnh nhân mắc ung thư được chữa khỏi nhờ thụ hưởng kết quả của cụm công trình “Nghiên cứu ứng dụng kỹ thuật hiện đại về bức xạ ion hóa trong chẩn đoán, điều trị ung thư và một số bệnh lý khác”. Thành công của công trình đã mở ra cánh cửa hy vọng cho rất nhiều bệnh nhân ung thư.

Tuy nhiên, GS.TS Mai Trọng Khoa cũng chia sẻ, những kỹ thuật này đều mới và khó, đặc biệt hầu hết các thiết bị đều rất đắt tiền trong khi Việt Nam vẫn chưa tự sản xuất được đã gây cản trở không nhỏ trong việc phát triển mở rộng những ứng dụng này trong ngành y tế.

“Các thầy thuốc dù có giỏi đến mấy mà không có máy móc trang thiết bị thì không thể cứu được người. Chúng tôi đã tập trung mọi nguồn lực để đầu tư vào các máy móc trang thiết bị hiện đại, tuy nhiên với ngân sách nhà nước còn hạn hẹp so với nhu cầu, chúng tôi ngoài khả năng tự vươn lên thì cũng rất cần đến sự xã hội hóa…”, PGS.TS Nguyễn Quốc Anh, Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai cho biết thêm.