Tin Khu Vực
CôngThương - Trước khi chính thức học nghề, những người phụ nữ Australia cúi đầu thắp hương trước bàn thờ vị tổ nghề thêu Việt Nam trong khói nhang nghi ngút. Phóng viên Báo Công Thương đã có cuộc phỏng vấn bàLeanne Beasley -Giám đốc Công ty Leanne’s House, Trưởng đoàn du khách Úc.
Xin bà cho biết điều gì thu hút bà đến với tranh thêu XQ Nha Trang?
Bà Leanne Beasley: 3 năm trước trong một chuyến du lịch đến Nha Trang, tôi đã có dịp đến thăm XQ Nha Trang. Những cô gái Việt Nam dịu dàng, e ấp trong tà áo dài ngồi thêu bên khung cửi trong tiếng sáo, tiếng đàn, giữa khung cảnh tuyệt đối yên tĩnh và lãng mạn như trong chuyện cổ tích đã thu hút tôi.Từ cách cúi chào từ tốn, trang nhã cho tới chén trà nóng, nụ cười duyên dáng, hiếu khách của các cô khiến tôi cảm nhận bao xô bồ, ồn ào của đời thường như lùi xa, nhường chỗ cho những tâm hồn đang thăng hoa để thêu lên những bức tranh đẹp đến nao lòng người. Chính họ tạo nên sự cộng hưởng, cho ra những bức tranh thêu tay XQ như hòa khúc giữa thơ, nhạc, hoạ, kiến trúc và hồn Việt thuần nhất. Qua họ, tôi thấy được nét tính cách của người phụ nữ Việt Nam: chăm chỉ, dịu dàng, hiền thục, đã để lại ấn tượng khó quên cho tôi.
Thứ nữa, tôi đã thực sự bất ngờ trước một “góc Việt Nam” thật rực rỡ và tinh tế qua tranh thêu XQ Nha Trang: cô gái Hà Nội dịu dàng bên bình sen, hoa đào đỏ thắm, Sapa mờ sương, cụ già cao nguyên quắc thước với chiếc tẩu thuốc cong vút… Những bức tranh sống động, nhiều màu sắc, rất hút hồn. Để từ đó rung lên những âm hưởng của ký ức và trí tuệ, khơi gợi lòng tự hào của các bạn về cội nguồn, về bản sắc văn hóa dân tộc. Nó không chỉ đơn thuần về nghệ thuật mà còn mang ý nghĩa chiêm nghiệm về hạnh phúc, nỗi đau của con người nói chung và người Việt Nam nói riêng. Điều kỳ diệu là qua tranh thêu XQ Việt Nam,chúng tôi lại có khoảng lặng để cảm nhận cái đẹp, để thấu hiểu, để chiêm nghiệm về cuộc sống và về chính bản thân mình.
Thú thật, tôi cũng là một người thợ thêu, có một công ty riêng ở Australia chuyên dạy thêu, tên là Leanne’s House. Tuy nhiên, tôi thật sự cảm phục những nghệ nhân XQ Nha Trang và những tác phẩm do họ làm ra. Lần du lịch trước, tôi có mua một tác phẩm của XQ về trưng bày, nhưng thật khó để thuyết phục bạn bè và học viên của tôi rằng tranh thêu XQ được làm ra chỉ bằng cây kim, sợi chỉ và đôi bàn tay khéo léo, nhẫn nại của những người phụ nữ Việt Nam. Vì thế, tôi đã tổ chức chuyến trở lại Nha Trang lần này cho bạn bè và người thân của tôi tận mắt chứng kiến “điều diệu kỳ” của văn hóa Việt Nam.
Thưa bà, có sự khác biệt nào giữa nghề thêu bên Australia và tại XQ Nha Trang không ạ?Và thưa bà, theo bà có gì tương tác giữa không gian và nghề thêu?
Bà Leanne Beasley: Nghề thêu ở đâu cũng vậy, cũng có khung thêu, chỉ thêu và người thêu. Nhưng trước tiên, thợ thêu của chúng tôi không có sự kiên nhẫn như phụ nữ Việt Nam. Nhiều người trong đoàn của chúng tôi khi được chứng kiến tận mắt những người thợ XQ làm việc đã đi từ ngạc nhiên sang thán phục. Họ đã thốt lên: “Diệu kỳ”, “kiên trì quá mức tưởng tượng”, “sống động vô cùng”, “chỉ có phụ nữ Việt mới làm được”… là những lời khen tặng dành cho các sản phẩm của XQ và cho các cô thợ thêu tài hoa và xinh xắn. Chúng tôi không thể để ra cả tháng lao động miệt mài hay dành hẳn một năm để thể hiện những tác phẩm như các bạn Việt Nam.Có thể nói, tranh thêu tay XQ là tinh hoa nghệ thuật truyền thống của các bạn. Tôi có cảm nhận, mỗi bức tranh thêu tay trên lụa của Công ty XQ được sáng tạo ra không chỉ bằng kỹ thuật thêu với các chất liệu chỉ và vải, mà còn được cấu tạo bởi trí nhớ, trí tưởng tượng, cảm xúc về quê hương đất nước và con người, về tình bạn và tình yêu, tương lai và quá khứ của người Việt Nam. Mỗi bức tranh thêu đều chứa đựng một câu chuyện mang nhiều ý nghĩa nhân sinh và triết lý sống sâu sắc.
Và như bạn thấy đó, vì quá yêu tranh thêu XQ, chúng tôi đã xin phép được học thêu tại đây. Trước khi học, chúng tôi được vợ chồng ông bà Võ Văn Quân và Hoàng Lệ Xuân đưa lên thắp nhang trên bàn thờ tổ để xin phép nhập môn. Bên đất nước chúng tôi không có điều này: ai thích cứ việc đến học nghề mà thôi. Điều này khiến chúng tôi càng trân trọng văn hóa và con người Việt Nam các bạn. Các bạn luôn nhớ đến tổ tiên, đến cội nguồn dân tộc và nghề nghiệp. Sự thiêng liêng ấy khiên chúng tôi nghĩ rằng: chúng tôi đến đây không chỉ học được nghề thêu, mà còn học được tâm linh và văn hóa của người Việt. Tôi rất cảm ơn các bạn XQ vì điều đó.
Tôi thiết nghĩ, tranh thêu XQ đã góp phần tô điểm thêm cho thành phố biển du lịch biển xinh đẹp của các bạn và cũng chính không gian đẹp, vùng quê hiền hòa, yên bình của các bạn đã sản sinh ra những người thợ thêu, những người phụ nữ dịu dàng, đôn hậu, khéo tay. Đặc biệt, cũng chính không gian đẹp, những bức tranh quê hương đẹp đã mang lại cảm xúc bất tận cho những người nghệ nhân XQ…
Xin cảm ơn bà, và chúc bà có những ngày thật vui vẻ và đáng nhớ ở Nha Trang- Việt Nam!
Phiên bản di động