Loài hoa ấy có màu đỏ phú quý, nụ hoa chúm chím tròn như hai hòn bi ve, cứ đan quện vào với những thứ đặc trưng ngày Tết như bánh chưng xanh, hai tràng pháo dài nổ tanh tách, bếp củi nhóm lửa rực hồng... Nhành hoa hải đường mang vẻ đẹp kiêu sa được cắm ở nơi trang trọng nhất trên bàn thờ cúng tổ tiên ngày Tết. Loài hoa này rất bền, có thể chơi tới 2 tuần mới tàn. Mặc dù, gia đình tôi có thể thiếu tiền để mua nhiều thứ nhưng không thể không mua hoa hải đường.
Nhớ đến loài hoa ấy, tôi trở về làng Đồng Dụ, xã Đặng Cương, huyện An Dương (Hải Phòng) trong những ngày cuối năm. Nơi đây nổi tiếng với nghề trồng hoa hải đường và người dân đã giàu lên nhờ loài hoa chơi Tết này. Tôi tìm tới nhà ông Nguyễn Sinh Súy, 82 tuổi - một trong những hộ trồng hải đường truyền thống của làng Đồng Dụ. Căn nhà cấp 4 của ông ở giữa một vườn hải đường rộng hơn 3 sào. Trong bạt ngàn lá xanh mượt, điểm xuyến những nụ, những hoa đỏ tươi, giống như chiếc áo mới sặc sỡ mà mẹ mua cho tôi mặc đi chơi Tết năm nào. Không gian bừng lên sức sống, cảm giác trong lành, thơm tho và bình yên tới lạ.
 |
Trong vườn nhà ông Súy có cây hải đường hơn 100 tuổi. Ông cho biết đã từng có người tìm đến mua với giá 30 triệu đồng nhưng ông không bán. “Đó là một người bạn tri kỷ từ đời ông bà nên bán làm gì. Mình phải giữ để nhắc nhở con cháu biết tổ tiên đã gây dựng nên thương hiệu cho làng Đồng Dụ này từ chính những đóa hoa hải đường thuần khiết” - ông Súy chia sẻ. Loài hải đường chỉ nở hoa một lần vào độ cuối năm. Hoa mang màu đỏ đặc trưng của Tết, tựa như những trang giấy đỏ viết thư pháp hay xác pháo tả tơi ở góc sân thuở nào.
Ông Súy kể, từ ngày còn nhỏ, ông đã theo mẹ mang hải đường đi bộ vào nội thành Hải Phòng bán dọc ven bờ sông Lấp. Cứ mỗi độ cuối năm là dân làng Đồng Dụ rục rịch cắt hải đường đem bán. Tiền bán hoa hải đường giúp người dân nơi đây sắm Tết tươm tất. “Tôi còn nhớ năm nào, ông nội tôi cũng cắt một cành hoa hải đường cắm bình trước ngày ông Công ông Táo. Cứ như thế, gia đình tôi vẫn giữ cái nếp ấy, thấy hoa hải đường, tôi lại nhớ tới các cụ đã khuất!”- ông Súy nhớ lại.
Tuy hoa hải đường không được chơi phổ biến như đào, quất, mai nhưng cái vẻ thanh tao, khiêm nhường của nó lại khiến người ta muốn về nhà ngay để quây quần bên mâm cơm chiều cuối năm. Bao năm vật đổi sao dời, cha mẹ tôi tóc đã bạc mái đầu, hoa hải đường vẫn thắm đỏ như nhắc nhớ về những người đi ngang qua cuộc đời.
