Ngành hải quan hội nhập quốc tế thực chất hơn

Trung tâm giám sát hải quan trực tuyến - Tổng cục Hải quan

Những năm vừa qua, hợp tác song phương về hải quan đã được mở rộng từ các nước bạn bè truyền thống sang các nước có quan hệ kinh tế thương mại lớn với Việt Nam. Tính đến cuối năm 2016, Việt Nam đã ký kết 13 hiệp định cấp chính phủ và 21 thỏa thuận hợp tác cấp ngành trong lĩnh vực hải quan với các đối tác song phương, nội dung hợp tác phần lớn tập trung vào tạo thuận lợi cho xuất nhập khẩu hàng hóa, xuất nhập cảnh phương tiện qua biên giới, tăng cường chống buôn lậu, gian lận thương mại…

Hợp tác quốc tế đa phương về hải quan cũng có khoảng 30 văn kiện đã được ký kết hoặc đang đàm phán. Ngành hải quan Việt Nam đã hội nhập khá rộng với các thể chế quốc tế đa phương như ASEAN, APEC, ASEM, GMS... Đặc biệt, quá trình đàm phán và triển khai thực hiện các cam kết hải quan trong WTO đã cho thấy, hải quan Việt Nam đã có sự trưởng thành rất lớn. Việc trở thành thành viên của Tổ chức Hải quan thế giới cũng đã giúp cho hải quan Việt Nam có điều kiện tiếp cận với các chuẩn mực và thông lệ hải quan tiên tiến trên thế giới...

Tuy nhiên, Tổng cục Hải quan thừa nhận, các hoạt động hợp tác và hội nhập quốc tế về hải quan vẫn chưa đi vào thực chất, chưa tranh thủ được các lợi ích về trao đổi, hợp tác quốc tế trong phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại... Một số nội dung cam kết đã ký kết mới chỉ thực hiện được một phần, chẳng hạn như thực hiện cam kết về cơ chế một cửa, cam kết về quản lý rủi ro, xác định trước, quy định về kiểm tra, xuất xứ hàng hóa…

Xác định chủ động hội nhập, đẩy mạnh hợp tác quốc tế sẽ là nhân tố tích cực góp phần giúp ngành hải quan Việt Nam chuyên nghiệp, hiện đại, minh bạch, hiệu quả hơn. Vì vậy, Tổng cục Hải quan mới đây đã ban hành kế hoạch hợp tác và hội nhập quốc tế đến năm 2020 với 6 nhiệm vụ trọng tâm là: Tăng cường và mở rộng hợp tác song phương, trong đó chú trọng hợp tác chống buôn lậu; tích cực thực hiện các cam kết quốc tế đa phương về quản lý hải quan, đặc biệt là hoàn thiện cơ sở pháp lý đối với các nội dung chưa quy định và các giải pháp cụ thể cho các lĩnh vực nghiệp vụ liên quan đến cơ chế một cửa, quản lý rủi ro, xác định trước, kiểm tra xuất xứ...; tăng cường đội ngũ cán bộ công chức làm công tác hội nhập và hợp tác quốc tế; tăng cường chỉ đạo và tổ chức thực hiện các cam kết hội nhập, hợp tác quốc tế; đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền đối ngoại; xây dựng và quản lý tốt các chương trình/dự án hỗ trợ kỹ thuật.​

Trong năm 2017 và tiếp theo, Tổng cục Hải quan cho biết, sẽ mở rộng nâng cấp hệ thống thông quan tự động và áp dụng đầy đủ các chuẩn mực quốc tế về nghiệp vụ hải quan và quản lý về hải quan. Đồng thời, mở rộng mối quan hệ hợp tác với hải quan các nước là đối tác kinh tế thương mại quan trọng của Việt Nam để ngăn chặn, phòng chống vi phạm hải quan, tạo thuận lợi cho thương mại, đầu tư và giao lưu đi lại giữa Việt Nam với các nước.

Trong khuôn khổ năm APEC Việt Nam 2017, với vai trò là Chủ tịch Nhóm Tiểu ban thủ tục hải quan chuẩn bị các nội dung cho Hội nghị thượng đỉnh APEC, ngành hải quan Việt Nam cũng đã xác định các vấn đề thảo luận hợp tác hải quan trong APEC là tập trung vào xây dựng năng lực, phê chuẩn và thực hiện Hiệp định Tạo thuận lợi thương mại của WTO; kết nối chuỗi cung ứng thông qua quá cảnh hải quan; hoàn thiện kết nối cơ chế một cửa; tăng cường công nghệ thông tin và quản lý rủi ro, kiểm soát hải quan hiệu quả gắn với tạo thuận lợi thương mại, đảm bảo an ninh cung ứng thương mại trong APEC; trao đổi, thảo luận về tăng cường hợp tác thực thi bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ qua biên giới, đảm bảo an ninh chuỗi cung ứng toàn cầu, thúc đẩy đầu tư.../.