Loay hoay đầu tư phát triển khoa học công nghệ

Nhiều DN vẫn còn ngại trong việc đổi mới trang thiết bị theo hướng hiện đại

Ông Trần Xuân Đính - Phó Cục trưởng Cục Phát triển thị trường DN và KHCN cho hay, tính đến tháng 11/2015 cả nước có 204 DN được cấp giấy chứng nhận DN KHCN. Bên cạnh đó, có 400 DN đang hoạt động trong các khu công nghệ cao của cả nước cùng với 1.000 DN phần mềm. Tuy nhiên, những con số này chưa cân xứng với tiềm năng khi cả nước có đến hơn 1,5 triệu DN.

Nguyên nhân các DN ngại đổi mới, đầu tư cộng nghệ do đâu?. Ông Nguyễn Thễ Hà - chuyên viên tư vấn đầu tư của Công ty TNHH Cơ khí Công nông nghiệp Bùi Văn Ngọ cho biết, năm 2013 công ty thực hiện đổi mới dây chuyền sản xuất xay xát gạo theo công nghệ laser, 3D (đạt chuẩn Nhật Bản) tại Long An với tổng vốn đầu tư 17 tỷ đồng. Tuy nhiên, khi xin hưởng chế độ ưu đãi thuế vì đã áp dụng KHCN vào dây chuyền sản xuất thì công ty bị Cục thuế Long An từ chối và còn truy thuế với mức phạt 20 tỷ đồng. Lý do được Cục Thuế Long An đưa ra là do công ty này đã mở rộng sản xuất chứ không phải đầu tư mới dây chuyền. Ông Hà bức xúc nói: Chúng tôi không mở rộng nhà xưởng, không tăng thêm công nhân chỉ là thay đổi công nghệ sản xuất mà bị phạt thì thật lạ. Cứ đà này DN không dám có ý tưởng đổi mới hoặc đầu tư KHCN trong sản xuất.

Chung cảnh ngộ, ông Nguyễn Văn Đảo - đại diện một công ty đóng tàu cho biết, DN đầu tư dây chuyền đóng tàu theo hướng công nghệ mới với những vật liệu mới. Nhưng khi đưa tàu đi đăng kiểm để lưu thông thì Cục Đăng kiểm không chấp nhận vì không có quy chuẩn về vật liệu mới.“Việc ứng dụng và phát triển KHCN vào sản xuất xem ra không đơn giản. Chúng tôi cần Nhà nước tháo gỡ vướng mắc về quy định chứ không phải là hỗ trợ gì cho DN. Theo tôi, muốn phát triển KHCN trong sản xuất thì bản thân các bộ, ngành phải thay đổi tư duy nếu không rất khó khăn”, ông Nguyễn Văn Đảo đề xuất.

Liên quan đến quá trình xây dựng DN KHCN, Thứ trưởng Bộ KHCN Trần Văn Tùng khẳng định, Bộ sẽ lắng nghe những chia sẻ của DN KHCN để chỉnh sửa các quy định cho phù hợp. Thứ trưởng Trần Văn Tùng cho biết thêm, từ nay đến năm 2020, Việt Nam sẽ phấn đấu đưa tổng số DN KHCN lên mức 5.000 DN. Tuy nhiên, Bộ không chú trọng về số lượng mà sẽ tập trung vào chất lượng DN nhiều hơn.

Riêng với trường hợp của Công ty TNHH Cơ khí Công nông nghiệp Bùi Văn Ngọ, Thứ trưởng Trần Văn Tùng cho biết, nguyên tắc khi DN nâng cao năng suất thì được hưởng ưu đãi chứ không thể bị phạt. Do đó Bộ sẽ làm việc với các bên liên quan để gỡ “án treo” này cho DN.