Kinh tế thế giới năm 2022: Những nhân tố có ảnh hưởng lớn

Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Kinh doanh (CEBR) của Vương quốc Anh đã công bố ngay trước Giáng sinh một dự báo mới hơn về năm 2022. Dự đoán rằng tăng trưởng toàn cầu sẽ đạt 4% trong năm nay và tổng nền kinh tế thế giới sẽ đạt mức cao mới mọi thời đại là 100 nghìn tỷ USD.

Nhân tố lạm phát

Lạm phát là một ẩn số lớn. Vào năm 2021, thế giới đã chứng kiến sự gia tăng đột ngột và mạnh mẽ của lạm phát do sự phục hồi của hoạt động kinh tế toàn cầu và những tắc nghẽn trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Đã có nhiều cuộc tranh luận về việc liệu lạm phát này có chỉ là tạm thời hay không và các ngân hàng trung ương đang chịu áp lực để đảm bảo không bị cuốn theo vòng xoáy hay không. Cho đến nay, Ngân hàng Trung ương châu Âu, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ và Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đều chưa nâng lãi suất từ mức rất thấp của họ. Trong khi, Ngân hàng Trung ương Anh đã làm theo lời khuyên của IMF và tăng lãi suất từ 0,1% lên 0,25% vào tháng 12. Đây là mức quá ít để kiềm chế lạm phát. Điều đó nói rằng, các thị trường đang đặt cược rằng sẽ có thêm nhiều đợt tăng lãi suất của Vương quốc Anh và Fed cũng sẽ bắt đầu tăng lãi suất vào mùa xuân. Tuy nhiên, câu hỏi quan trọng hơn liên quan đến lạm phát là điều gì sẽ xảy ra với việc nới lỏng định lượng (QE).

Kinh tế thế giới năm 2022 có cả những thuận lợi và khó khăn

Cả Fed và ECB vẫn đang điều hành QE và bổ sung tài sản vào bảng cân đối kế toán hàng tháng. Fed hiện đang giảm lãi suất của các giao dịch mua này với mục tiêu dừng lại vào tháng 3, gần đây đã thông báo sẽ đưa ra ngày kết thúc từ tháng 6. ECB cũng cho biết sẽ mở rộng quy mô QE, nhưng cam kết sẽ tiếp tục trong thời gian tới. Tất nhiên, câu hỏi thực sự là các ngân hàng trung ương này làm gì trong thực tế. Kết thúc QE và tăng lãi suất chắc chắn sẽ cản trở sự phục hồi - như dự báo của CEBR, giả định sẽ chứng kiến thị trường trái phiếu, cổ phiếu và bất động sản giảm từ 10% đến 25% vào năm 2022. Liệu triển vọng của sự biến động như vậy buộc Fed và Ngân hàng Trung ương Anh phải ôn hòa hơn một lần nữa - đặc biệt là khi chịu ảnh hưởng của sự không chắc chắn liên tục xung quanh Covid.

Chính trị và thương mại toàn cầu

Cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc có thể sẽ tiếp tục vào năm 2022. Thỏa thuận “giai đoạn 1” giữa hai quốc gia, trong đó Trung Quốc đã đồng ý tăng mua một số hàng hóa và dịch vụ của Mỹ lên tổng cộng 200 tỷ USD trong năm 2020 và năm 2021 đã trượt mục tiêu khoảng 40% (tính đến cuối tháng 11). Thỏa thuận hiện đã hết hạn và câu hỏi lớn đối với thương mại quốc tế vào năm 2022 là liệu sẽ có một thỏa thuận “giai đoạn 2” mới hay không.

Tăng trưởng kinh tế của các nước và khu vực từ năm 2015 đến 2021

Ở những nơi khác trên thế giới, căng thẳng của phương Tây với Nga về vấn đề Ukraine và sự leo thang hơn nữa của các lệnh trừng phạt kinh tế đối với Nga có thể gây ra những hậu quả cho nền kinh tế toàn cầu - đặc biệt là do sự phụ thuộc của châu Âu vào khí đốt của Nga. Các chuyên gia phân tích nhận thấy càng nhiều cam kết trên cả hai mặt trận trong những tháng tới thì càng có lợi cho tăng trưởng. Dù điều gì xảy ra về mặt chính trị, rõ ràng châu Á sẽ rất quan trọng đối với triển vọng tăng trưởng vào năm 2022. Các nền kinh tế lớn như Anh, Nhật Bản và khu vực đồng tiền chung châu Âu đều vẫn nhỏ hơn so với trước khi xảy ra đại dịch, gần đây nhất là quý 3 năm 2021. Nền kinh tế phát triển lớn duy nhất đã phục hồi tổn thất và lấy lại quy mô trước Covid là Mỹ.

Mặt khác, Trung Quốc đã quản lý tốt đại dịch - mặc dù bằng các biện pháp kiểm soát chặt chẽ - và nền kinh tế của nước này đã đạt được mức tăng trưởng mạnh mẽ kể từ quý 2 năm 2020. Nước này đã phải vật lộn với thị trường bất động sản mắc nợ quá nhiều, nhưng dường như đã giải quyết được những vấn đề này tương đối suôn sẻ. Đối với Ấn Độ, nền kinh tế đã sụt giảm kép trong thời kỳ đại dịch, đang cho thấy một xu hướng tích cực mạnh mẽ với mức tăng trưởng dự kiến 8,5% trong năm tới. Do đó, châu Á mới nổi có thể sẽ gánh vác tăng trưởng toàn cầu vào năm 2022 và trọng tâm kinh tế của thế giới sẽ tiếp tục dịch chuyển về phía đông với tốc độ ngày càng nhanh.