Hướng đi mới trong phục hồi rừng ngập mặn
| Hàng rào tràm chắn sóng tại vùng biển ấp Vàm Rầy |
Bà Lâm Thị Nga- Phó trưởng ấp Vàm Rầy- cho biết, năm 2006, đê ở Vàm Rầy vị vỡ, nước biển xâm nhập, phần lớn các vườn cây ăn trái, đầm nuôi trồng thủy sản đều bị hỏng. Từ năm 2008 đến nay, với sự hỗ trợ của ICMP, RNM ở Vàm Rầy đã dần được phục hồi, đời sống và sản xuất của người dân từng bước được ổn định. Đặc biệt, từ khi có đê và RNM, nước biển không vào đất liền, đất không lở nữa, các gia đình đã trồng được mía và chuối. Thời gian đầu, nhiều hộ dân không thực sự tin tưởng vì đã có nhiều chương trình trồng rừng ở đây nhưng không thành công vì sóng biển đánh quá mạnh, cây trồng đều bị bật gốc và trôi ra biển. Tuy nhiên, với cách triển khai và tiếp cận mới của dự án đã rất thành công. Nhiều gia đình bắt đầu nuôi cá, nuôi tôm mà không còn sợ sóng biển tràn vào cuốn đi như những năm trước nữa.
Theo ông Huỳnh Hữu To- cán bộ kỹ thuật của ICMP tại Kiên Giang, để chắn sóng ngăn xói lở và cuốn bùn ra biển, dự án đã đóng hàng rào cừ tràm bên ngoài, sau đó mới trồng cây. Khoảng một năm, cây đã có thể sống được trong điều kiện tư nhiên, bà con không phải trồng tiếp vì bây giờ RNM đã có thể tự tái sinh.
Từ năm 2008 đến nay, ICMP đã phục hồi được 3 ha RNM ở Vàm Rầy, với 500m chiều dài và sâu 600m từ đất liền ra biển, 25 ha đất nông nghiệp phía sau đê cũng được bảo vệ. Ở khu vực xói lở ít chỉ xây dựng hàng rào giữ bùn dài 900m cũng đã bảo vệ được bờ biển và 9 ha RNM trước đê, 45 ha đất nông nghiệp phía sau đê.
Để bảo vệ RNM, dự án đã cùng với chính quyền địa phương tổ chức cho 13 hộ dân đứng ra nhận bảo vệ RNM để không cho người dân vào khai thác thủy sản hay chặt phá rừng. Đổi lại, các hộ dân tham gia bảo vệ rừng sẽ được khai thác con ba khía trong khu vực RNM do mình quản lý. Mặc dù nguồn lợi kinh tế từ con ba khía không nhiều nhưng quan trọng là lợi ích RNM mang lại sinh kế và đời sống của bà con, vì vậy, đã được sự ủng hộ và đồng thuận của người dân địa phương.
Thành công của mô hình khôi phục RNM ở Vàm Rầy đã góp phần làm giảm thiểu tác động của sóng biển, mở ra lối thoát cho những vùng ven biển bị ảnh hưởng nghiêm trọng của sóng biển và triều cường, gây xói lở ảnh hưởng tới hệ sinh thái và đời sống của người dân. Ở những khu vực RNM trước kia bị xói lở nghiêm trọng, đến nay đã thấy có dấu hiệu phục hồi, cuộc sống người dân dần được cải thiện hơn trước đây.
| Vùng biển Kiên Giang hiện đang đối mặt với những nguy cơ lớn về lở đê dẫn tới xâm nhập mặn. Chi phí xây những con đê xi măng hay bê tông quá đắt, lại không phải giải pháp bền vững và thân thân thiện với môi trường. Với 172 triệu đồng cho 1ha trồng RNM và công chăm sóc thì chi phí này thấp hơn nhiều so với đầu tư xây dựng đê bằng bê tông. Thành công của mô hình trên ở Kiên Giang đã góp phần đẩy biển ngày càng lùi xa. |