Hoàn thiện thể chế và cơ chế chính sách đặc thù cho ngành dầu khí

Là một trong những chỉ đạo của Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Văn Bình tại buổi làm việc với PVN diễn ra sáng nay, 25/1/2019, tại Hà Nội.

Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Văn Bình nêu lên 4 vấn đề cần giải quyết để phát triển Tập đoàn Dầu khí

Theo đánh giá tại buổi làm việc, kết quả thực hiện Nghị quyết số 41 ngày 23/07/2015 của Bộ Chính trị về định hướng Chiến lược phát triển ngành Dầu khí Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2035: PVN đã tổ chức tốt việc tuyên truyền, quán triệt, xây dựng ban hành chương trình, kế hoạch hành động để thể chế hoá các chủ trương trong Nghị quyết 41; định kỳ hàng năm đều có những đánh giá, tổng kết việc thực hiện và đề xuất một số kiến nghị quan trọng, cần thiết phải xử lý trong thời gian tới.

Đối với hoạt động sản xuất kinh doanh trong 5 lĩnh vực chính của PVN, mặc dù có nhiều khó khăn nhưng trong 3 năm qua (nhất là năm 2018), PVN cũng đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận: Phát triển đúng theo những định hướng chiến lược; phù hợp với 06 quan điểm chủ đạo và mục tiêu tổng quát nêu trong Nghị quyết. Nhiều mục tiêu cụ thể và chỉ tiêu sản xuất được hoàn thành hoặc tiệm cận hoàn thành như khai thác, tiêu thụ khí, sản xuất các loại sản phẩm xăng dầu, điện, đạm, PP. Hàng năm PVN đều hoàn thành các chỉ tiêu về tài chính như doanh thu, lợi nhuận, nộp ngân sách Nhà nước ở mức cao; đảm bảo bảo toàn và phát triển vốn; kiểm soát được công nợ. Công tác tái cơ cấu đạt yêu cầu đề ra theo hướng rút gọn bộ máy điều hành để nâng cao hiệu quả quản trị (cơ quan Tập đoàn giảm từ 28 đầu mối xuống còn 16 đầu mối); công tác cổ phần hóa được triển khai quyết liệt, có hiệu quả (năm 2018 đã cổ phần thêm 03 Tổng công ty lớn là PV Oil, PV Power và BSR thu về 7,500 tỷ vốn thặng dư, như báo cáo nêu trên)…

Tuy nhiên, việc triển khai thực hiện Nghị quyết cũng còn một số hạn chế. Cơ chế, chính sách cho phát triển ngành dầu khí nói chung và Tập đoàn Dầu khí quốc gia còn nhiều vướng mắc, chưa thực hiện đầy đủ theo chủ trương, yêu cầu của Nghị quyết 41 của Bộ Chính trị như: còn thiếu cơ chế đặc thù riêng cho Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam phát triển; việc phân cấp, phân quyền chưa phù hợp; nhiều luật liên quan còn chồng chéo, còn nhiều hạn chế; việc tổ chức thực hiện các nhiệm vụ được giao cho các Bộ ngành còn nhiều bất cập, chưa đạt yêu cầu đề ra; có thể nói rằng, đây là nguyên nhân chủ quan chính ảnh hưởng đến kết quả thực hiện Nghị quyết cần nghiêm túc rà soát, đánh giá, kiểm điểm lại trong thời gian đợt Sơ kết 3 năm này.

Trong từng lĩnh vực cụ thể vẫn còn một số tồn tại, cần khắc phục, nhất là chưa đạt được 03 chỉ tiêu quan trọng về gia tăng trữ lượng, sản lượng khai thác dầu khí và đầu tư ra nước ngoài (hiện nay chỉ tập trung xử lý các tồn tại trong giai đoạn trước, không có đầu tư mới nào ra nước ngoài trong 03 năm qua); một số mục tiêu chiến lược về phát triển hoá dầu, nhất là hoá dầu từ khí (tăng cường chế biến sâu từ khí), gia tăng dự trữ dầu thô và sản phẩm xăng dầu, phát triển nhiên liệu sinh học cũng chưa được thực hiện; các dự án trọng điểm Nhà nước về dầu khí cũng như các dự án điện đều có những vướng mắc lớn, bị chậm tiến độ; 05 dự yếu kém vẫn chưa được xử lý triệt để; công tác dự báo, đánh giá thị trường chưa thực sự đảm bảo chất lượng; công tác cán bộ cũng còn một số lỗ hổng, sai sót (một phần cũng do giai đoạn trước để lại).

Các lĩnh vực thăm dò khai thác dầu khí, công nghiệp khí và chế biến dầu khí, công nghiệp điện đều tồn tại các vướng mắc về cơ chế, chính sách cần được tháo gỡ kịp thời.

Buổi làm việc đề cập đến nhiều vấn đề, trong đó trọng tâm là đánh giá kết quả thực hiện Nghị quyết số 41 ngày 23/07/2015 của Bộ Chính trị về định hướng Chiến lược phát triển ngành Dầu khí Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2035

Thông tin tại buổi làm việc, đại diện PVN cho biết, năm 2018, Tập đoàn đã cơ bản vượt qua các khó khăn thách thức để hoàn thành vượt mức các nhiệm vụ, chỉ tiêu kế hoạch được Chính phủ, Bộ Công Thương giao; hầu hết các chỉ tiêu của Tập đoàn đều hoàn thành kế hoạch cả năm 2018 trước 10 ngày đến 2 tháng, cụ thể: Gia tăng trữ lượng dầu khí năm 2018 đạt 12 triệu tấn quy dầu; Khai thác dầu thô đạt 13,97 triệu tấn, vượt 735 nghìn tấn; Khai thác khí đạt 10,01 tỷ m³, vượt 410 triệu m³. Tổng doanh thu toàn Tập đoàn đạt 626,8 nghìn tỷ đồng, vượt 18% kế hoạch năm, tăng 26% so với năm 2017; Nộp ngân sách Nhà nước đạt 121,3 nghìn tỷ đồng, vượt 47,5 nghìn tỷ đồng, vượt 64,3% kế hoạch năm, tăng 24% so với năm 2017. Tổng lợi nhuận sau thuế hợp nhất đạt 47,1 nghìn tỷ đồng, vượt gấp 2,5 lần kế hoạch năm, tăng 23% so với năm 2017.

Năm 2019, PVN đặt chỉ tiêu kế hoạch sản xuất: Gia tăng trữ lượng dầu khí là 10-15 triệu tấn quy dầu; Khai thác dầu:12,37 triệu tấn; Khai thác khí: 9,69 tỷ m³; Sản xuất đạm: 1,58 triệu tấn; Sản xuất điện: 21,6 tỷ kWh; Sản xuất xăng dầu:10,35 triệu tấn. Chỉ tiêu doanh thu là 612,2 nghìn tỷ đồng; nộp ngân sách 87,5 nghìn tỷ đồng; lợi nhuận 31,3 nghìn tỷ đồng…

Phát biểu chỉ đạo hội nghị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Văn Bình nêu lên 4 vấn đề cần giải quyết.

Thứ nhất, cần tập trung hoàn thiện thể chế cho phát triển ngành dầu khí và các cơ chế, chính sách đặc thù riêng cho phát triển Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam theo Nghị quyết 41 của Bộ Chính trị, trọng tâm là hoàn thiện Luật Dầu khí, Luật Đầu tư năm 2014 và Luật Quản lý sử dụng vốn Nhà nước nước đầu tư vào sản xuất kinh doanh tại doanh nghiệp (Luật Quản lý vốn số 69/2014/QH13 ngày 26/11/2014) và Nghị định số 124/2017/NĐ-CP ngày 15/11/2017 về quy định về đầu tư ra nước ngoài trong hoạt động dầu khí. Xem xét tổng thể các luật như: Luật Dầu khí, Luật Đầu tư 2014, Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất kinh doanh tại doanh nghiệp, Luật Đầu tư công, Luật Xây dựng… để có quy định thống nhất giữa các văn bản pháp luật này vì hiện nay quy định liên quan đến thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư dự án chưa có sự thống nhất.

Trong giai đoạn chờ sửa các luật, có thể nghiên cứu, sớm trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành các nghị quyết để xử lý cho kịp thời.

Thứ hai, cần sơ kết việc thực hiện Nghị quyết 41 để trình Bộ Chính trị ban hành một Nghị quyết mới góp phần tháo gỡ các vướng mắc, khó khăn củ Tập đoàn cũng như của ngành dầu khí. Tập đoàn PVN cần chuẩn bị tốt để báo cáo Ban cán sự đảng Chính phủ, đồng thời phối hợp Ban Kinh tế Trung ương trong công tác thẩm định.

Thứ ba, đối với những khó khăn, vướng mắc trong xử lý 5 dự án, doanh nghiệp yếu kém, cần có cách tiếp cận đúng, sớm có các kiến nghị để ban hành các chủ trương, chính sách cụ thể.

Thứ tư, đối với một số vấn đề lớn, Ban Kinh tế Trung ương sẽ tổng hợp để báo cáo Bộ Chính trị sớm có chỉ đạo để tạo điều kiện cho Tập đoàn Dầu khí Việt Nam phát triển trong thời gian tới.