Diện tích mỗi nông trại của nông dân Cô Gái Hà Lan bằng 140 sân vận động: Họ đã làm điều đó như thế nào?

Bằng giọng điệu thâm trầm từ tốn, ông Arie van den Berg kể lại câu chuyện mình còn nhớ được về những “cựu CEO” của trang trại Hoeve Ackerdijk. Bắt đầu từ ông cố nội ông, chàng trai sinh trưởng tại thành phố Rotterdam, vì tình yêu với người con gái thôn quê Schipluiden đã về làm rể tại trang trại này.

Hơn 100 năm gây dựng và phát triển, đến đời ông Arie, trang trại rộng 57 ha này đã trải qua 7 thế hệ với nhiều năm hợp tác cùng Tập đoàn FrieslandCampina (sở hữu nhãn hàng sữa tươi Cô Gái Hà Lan). Tại xứ sở hoa tulip, mô hình hợp tác chặt chẽ giữa FrieslandCampina với nông dân được bảo tồn và phát huy suốt hơn 145 năm qua, song hành cùng sự phát triển của tập đoàn. Đến nay, cộng đồng ấy đã lớn mạnh với gần 20.000 hộ nông dân mà gia đình ông Arie van den Berg là một nhân tố tích cực.

Tuy nhiên đã có lúc vợ chồng ông muốn ngừng làm nông trại vì không có ai tiếp quản. Nhưng may mắn là người con út - dù đang là thầy giáo tại Brussel (Bỉ), đã quyết định thôi việc về quê hương tiếp tục công việc truyền thống của gia đình. Nhờ vậy, trang trại 120 năm tuổi đời, từng chứng kiến nhiều suy - thịnh của vùng quê Schipluiden suốt 2 thế kỷ mới có cơ hội trở thành di sản.

Trang trại của gia đình Van den Berg nằm ở phía tây Hà Lan - nơi xưa kia là đầm lầy rộng lớn, đất bùn chỉ có cỏ dại mọc đầy. Tuy nhiên, đến nay ông Arie tin tưởng đây là nơi phát triển phù hợp cho đồng cỏ nuôi bò.

“Chúng tôi vẫn nhìn thấy một tương lai tươi sáng ở trang trại này, với các thế hệ mới kế tục truyền thống của gia đình”, ông tự tin.

90 cô bò của ông Arie đang cung cấp cho các nhà máy của tập đoàn sở hữu thương hiệu Cô Gái Hà Lan hơn 500.000 kg sữa hữu cơ mỗi năm. Sữa hữu cơ (còn gọi là sữa organic) là khái niệm khá mới tại Việt Nam nhưng tại cái nôi của ngành sữa thế giới như Hà Lan, chăn nuôi bò theo mô hình hữu cơ đã hình thành từ lâu, với những quy định chất lượng nghiêm ngặt chuẩn Hà Lan.

“Chăn nuôi hữu cơ cho sản lượng sữa thấp hơn, nhưng chúng tôi không chạy theo số lượng. Chúng tôi thay đổi để mang đến dòng sữa bổ dưỡng chuẩn Hà Lan cho người dân nước tôi và nhiều nước khác nữa”, người nông dân 67 tuổi với 20 năm kinh nghiệm vận hành trang trại hữu cơ cho biết.

Dẫn đoàn đi thăm một vòng trang trại, ông Arie liên tục kể về đồng cỏ của mình bằng giọng đầy tự hào: “Tất cả cỏ cây dại, chim di cư đều được chào đón trên cánh đồng này. Chăn nuôi hữu cơ tức là chúng tôi không dùng bất kỳ loại thuốc diệt cỏ hay phân bón hóa học nào”.

Lão nông 67 tuổi tiết lộ, cánh đồng này hiện có 40 loài cỏ cây cùng sinh sôi, trong đó có nhiều thảo mộc. Các cô bò của ông đều biết nên ăn lá cây nào để khỏe mạnh hơn.

Chạy ngang dọc khắp đồng cỏ là những kênh đào nhỏ xinh, chứa nước ngọt tự nhiên để bò có thể uống liền khi khát. Đây cũng là nơi đất lành chim đậu của nhiều chú vịt trời, ngỗng và chim di cư. Chúng tới đây trú chân, tìm thức ăn dưới dòng kênh mát lành.

Vào mùa xuân, tiết trời mát mẻ với nắng ấm cả ngày nên bò được thả ngoài đồng cỏ khi có nắng và về chuồng buổi hoàng hôn. Còn mùa hè, chúng sẽ được tắm nắng ban ngày và thong thả ngắm sao ban đêm ngoài đồng cỏ, thoải mái giữa thiên nhiên chứ không bị chôn chân trong chuồng. Khi được nghe về khái niệm “đàn bò hạnh phúc” mà người Việt thường bàn luận, ông Arie tự tin: “Những con bò của chúng tôi đều hạnh phúc. Màu lông óng mượt, sức khỏe tốt. Khi tôi mở cửa chuồng cho chúng ra đồng trong tiết trời ấm áp mùa xuân, chúng nhảy lên đầy vui sướng”.

“Nếu không được làm việc thì tôi sẽ buồn chết mất”, ông Arie vừa nói vừa thoăn thoắt vun cỏ cho bò. Sống đến cái tuổi quá ngưỡng được nghỉ hưu ở Hà Lan, lão nông này vẫn ngày ngày quán xuyến công việc tại trang trại.

Dường như có một sự kết nối vô hình giữa ông Arie và những vật nuôi tại trang trại. Lão nông này chỉ cần nhìn là biết cô bò nào đang khỏe mạnh hay bị ốm nhờ màu sắc và độ bóng mượt của lông, cũng như cách chúng đi lại, ăn uống. Ngoài ra, mỗi năm 4 lần, các cán bộ của Bộ Nông nghiệp Hà Lan sẽ đến kiểm tra định kỳ sức khỏe của đàn bò để đảm bảo chúng được nuôi đúng chuẩn.

Những cô bò chưa trưởng thành hoặc đang ốm sẽ được giữ lại trong chuồng. Khi khỏe lại và trời ấm hơn, chúng sẽ được thả ra đồng cỏ để thoải mái tắm nắng và nhẩn nha gặm cỏ.

Với 90 con bò, ông chỉ thuê thêm một nhân viên phụ giúp làm việc trên diện tích tương đương 140 sân vận động. Ứng dụng CRV giúp ông Arie cùng hàng nghìn hộ nông dân đang hợp tác với Cô Gái Hà Lan luôn theo dõi sức khỏe đàn bò qua số hiệu gắn trên tai. Cô bò số 8576 này đang mang thai và dự kiến sinh vào ngày 3/1/2020.

Những chú bò mới sinh được ở trong chuồng riêng và uống sữa mẹ. Trong ánh nắng sớm, bộ lông tơ của chúng ánh lên vẻ ỏng ả và khỏe mạnh.

Thức ăn của bò sữa hữu cơ khá đắt. Bởi vậy ông Arie rất tự hào khi 90% nguồn thức ăn cho bò được nuôi trồng trong chính trang trại. Vào mùa đông khi thời tiết giá lạnh và không có cỏ tươi, ông cho bò ăn cỏ khô và bổ sung thêm các loại hạt để đảm bảo dinh dưỡng.

Các cô bò tại trang trại hầu hết là giống Holstein Friezian thuần chủng của Hà Lan. Được nuôi dưỡng theo phương pháp hữu cơ nên sức khỏe của bò tốt hơn. Sản lượng sữa nhờ vậy đạt 6.000-8.000 lít/con/năm.

Ba ngày một lần, xe bồn của Tập đoàn FrieslandCampina sẽ tới thu gom sữa của trang trại Hoeve Ackerdijk và 4-5 trang trại hữu cơ cách đó không xa.

Tài xế Rob Walberg đã có 19 năm kinh nghiệm lái xe bồn cho FrieslandCampina. Anh có một bộ dụng cụ riêng để đo kiểm độ pH và các tạp chất cơ bản, đồng thời lấy mẫu đưa về phòng thí nghiệm của nhà máy. Nguồn sữa nguyên liệu này luôn được bảo quản ở 4 độ C trước khi về nhà máy ngay trong ngày.

Với quy trình kiểm soát chất lượng sản phẩm “từ đồng cỏ đến ly sữa” nghiêm ngặt của FrieslandCampina, mọi mẫu sữa của từng trang trại đều được phân tích theo 10 chỉ số như tạp trùng, dư lượng kháng sinh, dư lượng thuốc trừ sâu cũng như hàm lượng dinh dưỡng… Chỉ những bồn sữa nguyên liệu đạt chuẩn mới được đưa vào dây chuyền sản xuất.

Bộ quy chuẩn này được tập đoàn sữa sở hữu nhãn hàng Cô Gái Hà Lan áp dụng cho mọi công đoạn sản xuất tại hơn 60 nhà máy của hãng trên khắp thế giới, bao gồm cả 2 nhà máy tại Việt Nam.

Là thế hệ thứ 7 trong một gia đình có truyền thống chăn nuôi bò sữa, trang trại này đã trở thành một phần máu thịt của người đàn ông 67 tuổi.

Nói về công việc đã gắn bó từ thuở thiếu thời đến lúc toan về già, ánh mắt ông ánh lên niềm hạnh phúc: “Tôi tự hào khi có thể đóng góp một phần vào sự phát triển của ngành sữa Hà Lan, mang đến cho người dân dòng sữa hữu cơ chất lượng. Sữa cũng được xuất khẩu đến nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam của các bạn”.