Băn khoăn đưa quy định cấm “kinh doanh dịch vụ đòi nợ” vào Luật

Cho biết Uỷ ban Kinh tế (UBKT) đã tiếp thu, giải trình các ý kiến liên quan đến dự án Luật Đầu tư (sửa đổi) trong đó nổi lên là quy định về bổ sung một số ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh; Danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện; ngành, nghề tiếp cận thị trường có điều kiện đối với nhà đầu tư nước ngoài, Chủ nhiệm UBKT Vũ Hồng Thanh – Đại diện Cơ quan thẩm tra – khẳng định: Thường trực UBKT thống nhất với quan điểm giữ lại phụ lục 1, 2 và 3 như Luật Đầu tư hiện hành trên cơ sở rà soát quy định Danh mục ban hành kèm theo để sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với thực tế, vì đây là những nội dung liên quan đến hạn chế quyền con người, quyền công dân nên cần phải quy định trong luật

Riêng với quy định về việc cấm đầu tư kinh doanh dịch vụ đòi nợ, đa số ý kiến của Thường trực UBKT thống nhất không quy định cấm “kinh doanh dịch vụ đòi nợ” trong dự thảo Luật mà quy định tại Danh mục ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện như Luật hiện hành. Phân tích, ông Thanh cho rằng, việc thuê một đơn vị trung gian đứng ra thu hồi nợ xuất phát từ nhu cầu thực tế của cuộc sống, đáp ứng nhu cầu của khách hàng khi các công ty kinh doanh dịch vụ đòi nợ sử dụng các công cụ, biện pháp đạt kết quả, phù hợp với các quy định của pháp luật. Do đó, tuy không đưa vào luật song để hạn chế tiêu cực phát sinh, Thường trực UBKT đề nghị bổ sung quy định về điều kiện chặt chẽ đối với doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ đòi nợ, bảo đảm quản lý nhà nước chặt chẽ đối với loại hình kinh doanh này.

Tại phiên họp, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc, ông Hà Ngọc Chiến; Tổng Thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, ông Nguyễn Hạnh Phúc tán thành đề nghị không quy định cấm “kinh doanh dịch vụ đòi nợ”, nhưng phải có uy định nhằm hạn chế tiêu cực phát sinh hoặc có thể xem xét thay tên “dịch vụ đòi nợ thuê” thành tên gọi “dịch vụ xử lý nợ”.

Giải trình trước UBTVQH, đại diện cho Cơ quan soạn thảo, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng bày tỏ vẫn còn rất băn khoăn với quy định liên quan đến “kinh doanh dịch vụ đòi nợ” vì đây là quan hệ dân sự, đã được điều chỉnh theo nhiều cơ chế.

Ông Nguyễn Chí Dũng cũng cho biết, hiện có 217 doanh nghiệp kinh doanh loại hình này, chủ yếu ở Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh nhưng không có đơn vị nào hoạt động lành mạnh, chủ yếu là "xã hội đen", cho vay nặng lãi, ép người vay trả lãi suất cao dẫn đến tình hình an ninh trật tự phức tạp.

“Đóng góp của lĩnh vực này với nền kinh tế không đáng bao nhiêu, so với những gì phải bỏ ra khắc phục” - Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nói và trình bày thêm, thiết kế thiết chế quản lý chặt chẽ loại hình kinh doanh dịch vụ đòi nợ là rất khó, là thách thức lớn cho cơ quan soạn thảo. Do đó, Bộ trưởng đề nghị UBTVQH cân nhắc vấn đề này.

Đưa ra ý kiến phân tích, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh, trong điều kiện hiện nay, dịch vụ đòi nợ đang là thực tế, dù không ít trường hợp lợi dụng để biến tướng thành các băng nhóm tội phạm, cưỡng đoạt tài sản. Nhưng nguyên nhân biến tướng là do chưa thực hiện quản lý tốt với loạt hình kinh doanh này, chưa quy định chặt chẽ điều kiện kinh doanh dịch vụ đòi nợ.

“Do quản lý kém để biến tướng, chứ đây là cơ chế thị trường, yêu cầu thực tế” – Chủ tịch Quốc hội chỉ rõ và cho biết đồng ý với nhiều ý kiến không nên cấm kinh doanh dịch vụ đòi nợ, thay vào đó đưa ra các quy định, thiết chế quản lý chặt chẽ, đồng thời nâng cao trách nhiệm quản lý Nhà nước với loại hình kinh doanh này, khắc phục những biến tướng. "Không phải không quản được là cấm" – Chủ tịch Quốc hội nhắc lại quan điểm chung.