 |
Kết quả lớn nhưng vẫn chưa xứng tầm
Phát biểu khai mạc hội nghị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hoà Bình nêu rõ những thành tựu to lớn về kinh tế-xã hội của đất nước năm 2017: Chúng ta đã đạt được nhiều kết quả tích cực, an ninh, chính trị được bảo đảm; kinh tế xã hội đạt và vượt 13/13 chỉ tiêu kế hoạch, kinh tế vĩ mô ổn định, các ngành, lĩnh vực chủ yếu của nền kinh tế phục hồi và phát triển tốt; thực hiện tốt công tác bảo đảm an sinh xã hội; công tác phòng chống tham nhũng được đẩy mạnh, củng cố niềm tin trong nhân dân.
Bên cạnh những kết quả đó, vẫn còn một số tồn tại, bất cập như: Kỷ cương, kỷ luật hành chính nhiều nơi chưa nghiêm, bộ máy còn cồng kềnh, kém hiệu quả, chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức còn hạn chế, tình hình tội phạm, buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả vẫn diễn biến phức tạp.
Trong bối cảnh chung đó, theo Phó Thủ tướng, nhiệm vụ của Ban Chỉ đạo 138/CP và Ban Chỉ đạo 389 là rất nặng nề, nhất là trong việc phát hiện, phòng ngừa, xử lý tội phạm, xử lý các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất kinh doanh hàng giả. Nhìn chung, Ban Chỉ đạo 138/CP và Ban Chỉ đạo 389 ở Trung ương và địa phương đã hoàn thành mục tiêu, yêu cầu, nhiệm vụ trong chỉ đạo công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm; chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, qua đó góp phần bảo đảm tốt tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, thúc đẩy kinh tế phát triển, đóng góp cùng Chính phủ hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ lớn nêu trên.
Theo báo cáo của BCĐ 138/CP, năm 2017 các Bộ, ngành, đoàn thể, địa phương đã triển khai quyết liệt các chỉ thị, nghị quyết, chương trình kế hoạch của Đảng, Quốc hội, Chính phủ và BCĐ 138/CP về phòng, chống tội phạm. Nhờ vậy, các loại tội phạm cơ bản được kiềm chế, toàn quốc xảy ra gần 53.000 vụ phạm pháp hình sự. Trong đó lực lượng công an đã điều tra, khám phá thành công trên 42.500 vụ (trên 80%); kịp thời giải quyết những vấn đề phức tạp về tội phạm và TTATXH, góp phần giảm 3,02% số vụ phạm pháp hình sự. Hầu hết các vụ án đặc biệt nghiêm trọng được khẩn trương điều tra làm rõ. Trong đó, đã phát hiện và điều tra, phá nhiều vụ án buôn lậu, tội phạm sử dụng công nghệ cao, ma túy, môi trường; đặc biệt đã khởi tố, điều tra đưa ra xét xử một số vụ án tham nhũng, kinh tế đặc biệt nghiêm trọng…
Mặc dù hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả tiếp tục diễn biến phức tạp, các đối tượng buôn lậu hoạt động với phương thức, thủ đoạn tinh vi, có tổ chức và manh động hơn; song công tác đấu tranh của các lực lượng chức năng và các địa phương thu được những kết quả khích lệ. Đã phát hiện xử lý trên 225.000 vụ việc (tăng 1,15% so với năm 2016); nộp ngân sách nhà nước trên 23.000 tỷ đồng (tăng 7,17% so với năm 2016). Trong đó đã khởi tố 1.637 vụ/trên 2.100 đối tượng... Kết quả này góp phần kiểm soát, kiềm chế tình hình buôn lậu, gian lận, hàng giả, nhất là tại các tỉnh biên giới.
Tuy nhiên, đại diện các ban ngành lực lượng cũng đều có chung nhận định, công tác buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, đáng chú ý là: Việc triển khai, thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, mệnh lệnh của cấp trên ở một số cơ quan, địa phương còn chưa nghiêm túc, còn mang tính hình thức; công tác nắm và dự báo tình hình trong một số trường hợp còn bị động, chưa kịp thời, chưa sát với thực tiễn, còn để xảy ra những điểm nóng; các lực lượng, các địa phương chưa chủ động trong việc phối hợp cung cấp thông tin, hiệp đồng tác chiến; chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức còn hạn chế. Các loại tội phạm có tổ chức, tội phạm núp bóng doanh nghiệp, tội phạm sử dụng công nghệ cao, tội phạm về kinh tế, tham nhũng, buôn lậu... vẫn diễn ra phức tạp; có nơi, có lúc tội phạm hình sự hoạt động ngang nhiên “lộng hành”, gây bức xúc trong dư luận; việc phát hiện và xử lý tham nhũng ở một số địa phương còn hạn chế.
Hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển hàng cấm, sản xuất, kinh doanh hàng giả vẫn xảy ra trên diện rộng, với thủ đoạn tinh vi và gắn với tệ nạn tham nhũng, làm thất thu ngân sách, thất thoát tài nguyên, tác động xấu đến môi trường đầu tư, kinh doanh và hội nhập quôc tế. Nạn hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc với nhiều chủng loại, như về dược phẩm, phân bón, thuốc lá, rượu… được bày bán công khai, đặc biệt là có rất nhiều mặt hàng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân; có nhiều vụ việc gây bức xúc trong dư luận, như vụ VN Pharma, Khải Silk, sang chiết nạp gas trái phép…. Tình hình buôn lậu, nhất là ở các tuyến biên giới phía Bắc, Tây Nam, buôn lậu xăng đầu, khoáng sản trên biển rất phức tạp.
Đại diện các Bộ, ngành, địa phương cũng đã thẳng thắn phân tích những nguyên nhân chính của tồn tại, hạn chế này: Chưa huy động được sức mạnh tổng hợp của cả xã hội vào cuộc; người đứng đầu cấp ủy, chính quyền một số nơi, một số ban, Bộ, ngành còn chưa quan tâm, chưa thực sự quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo công tác kiểm tra, thanh tra, điều tra, phát hiện xử lý vi phạm pháp luật. Trách nhiệm của một bộ phận cán bộ chuyên trách, người đứng đầu chưa cao, còn biểu hiện bao che, thậm chí “bảo kê” cho các hành vi vi phạm pháp luật; chưa kết hợp chặt chẽ giữa tích cực phòng ngừa và chủ động phát hiện tội phạm, hệ thống các quy định của pháp luật liên quan đến công tác phòng, chống tội phạm; chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả còn bất cập cần phải tiếp tục rà soát, nghiên cứu, sửa đổi. Cơ chế giám sát, kiểm soát quyền lực của các cơ quan chức năng còn bất cập, chưa hiệu quả.
8 nhiệm vụ trọng tâm
Ghi nhận những thành tích đạt được của các Bộ, ngành, địa phương trong công tác đấu tranh phòng chống tội phạm, phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả năm qua, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình nhấn mạnh: Bước sang năm 2018, mặc dù có những thuận lợi nhất định, nhưng cũng còn không ít khó khăn, thách thức, nhiệm vụ của chúng ta là rất nặng nề, đòi hỏi chúng ta phải tiếp tục nỗ lực, triển khai mạnh mẽ, đồng bộ, quyết liệt các giải pháp trong năm 2018 và thời gian tiếp theo.
Một là, tổ chức quán triệt những quy định của pháp luật, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo 138/CP, Ban Chỉ đạo 389 quốc gia về công tác phòng, chống tội phạm; chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Xác định công tác phòng, chống tội phạm; chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả là những nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên của tất cả các Bộ, ngành, địa phương. Kiên quyết không cho phép có “vùng cấm” trong công tác này, đặc biệt là đối với công tác phòng, chống tham nhũng. Kiên trì, khẩn trương xây dụng cơ chế phòng ngừa để không thể tham nhũng; cơ chế răn đe, trừng trị để không dám tham nhũng, kết hợp chặt chẽ giữa tích cực phòng ngừa và chủ động phát hiện tội phạm.
Hai là, phối hợp giữa Bộ Tư pháp và các cơ quan liên quan nỗ lực triển khai công tác xây dụng pháp luật, bảo đảm chất lượng, tiến độ các văn bản được giao chủ trì soạn thảo. Đồng thời, trong quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ, kịp thời kiến nghị sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật để khắc phục sơ hở, bất cập trong quản lý Nhà nước, như: sửa đổi Luật Phòng, chống ma túy, Luật Xử lý vi phạm hành chính... Tổ chức triển khai thực hiện nghiêm Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật hình sự năm 2015, Bộ luật Tố tụng hình sự, Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự và Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam vừa có hiệu lực từ 01/01/2018.
Ba là, tổ chức nắm, phân tích, dự báo sát tình hình thế giới, khu vực, trong nước, không để xảy ra bị động, bất ngờ; kịp thời tham mưu với Đảng, Nhà nước các chủ trương, giải pháp lãnh đạo, chỉ đạo công tác phòng, chống tội phạm, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả phục vụ nhiệm vụ phát triền kinh tế-xã hội, đối ngoại của đất nước. Bảo vệ tuyệt đối an toàn các mục tiêu, công trình trọng điểm, các sự kiện chính trị, văn hóa, xã hội quan trọng của đất nước, hoạt động của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các đoàn khách quốc tế đến Việt Nam. Trước mắt, tiếp tục tập trung mọi nỗ lực, thực hiện tốt đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm; chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả dịp Tết Nguyên đán Mậu Tuất 2018 mà các ban chỉ đạo đã ban hành, đảm bảo trật tự an toàn xã hội, cuộc sống bình yên cho nhân dân.
Bốn là, Tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật; phát huy vai trò của các cơ quan thông tin báo chỉ nhất là thông qua mạng Internet trong việc đấu tranh lên án, phê phán những hành vi vi phạm pháp luật và tội phạm. Phát huy vai trò của chính quyền và các tổ chức chính trị, xã hội trong công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao ý thức chấp hành pháp luật và quản lý. Đẩy mạnh phong trào toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc, gắn với việc vận động nhân dân tham gia phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Kịp thời phát hiện, nhân rộng các mô hình, điển hình tiên tiến, khen thưởng gương người tốt, việc tốt trong công tác phòng, chống tội phạm; chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Tăng cường vai trò của xã hội trong việc theo dõi, phối hợp, đánh giá tình hình, qua đó xây dựng và củng cố niềm tin của nhân dân trong công tác này.
Năm là, nâng cao hiệu quả phòng, chống các loại tội phạm có tổ chức, các băng nhóm tội phạm hình sự nguy hiểm, tội phạm hoạt động núp bóng doanh nghiệp, buôn lậu, sản xuất kinh doanh hàng giả, tội phạm bạo hành, xâm hại trẻ em, chống người thì hành công vụ, tội phạm có yếu tố nước ngoài, nhất là tội phạm khủng bố, ma túy, mua bán người, rửa tiền, tội phạm sử dụng công nghệ cao, tội phạm kinh tế, tham nhũng. Có biện pháp hiệu quả để khắc phục tình trạng tội phạm bỏ trốn ra nước ngoài. Xác lập các chuyên án lớn về chống tội phạm, nhất là tội phạm có tổ chức, tội phạm ma túy, tội phạm buôn lậu các mặt hàng xăng đầu, khoáng sản, thuốc lá, đường cát,…
Sáu là, các Bộ, ngành, địa phương tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả Chương trình phòng, chống tội phạm, phòng, chống mua bản người đến năm 2020 của Chính phủ. Nghiên cứu, đánh giá kết quả 20 năm thực hiện Chương trình quốc gia phòng chống tội phạm (giai đoạn 1998-2018). Triển khai và thực hiện tốt Quyết định sô 1219/QĐBCĐ389 ngày 5/12/2017 của Ban Chỉ đạo 389 quốc gia về tiêu chỉ đánh giá, phân loại mức độ hoàn thành nhiệm vụ trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả của các Bộ, ngành và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.
Trong đó, Bộ Công Thương phải chỉ đạo lực lượng Quản lý thị trường tập trung kiểm tra, kiểm soát các mặt hàng và địa bàn trọng điểm để phát hiện, xử lý kịp thời các hành vì sản xuất, kinh doanh hàng nhập lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng, không để xảy ra các vụ việc vi phạm kéo dài nhưng đến khi ngưòi dân phản ảnh thì lực lượng chức năng mới vào cuộc (vụ Khải Silk; vụ cắt tai, mai vỏ bình gas, kinh doanh gas giả, kém chất lượng, chiết nạp gas trái phép...).
Bảy là, các cấp ủy, chính quyền, lãnh đạo các Bộ, ngành, địa phương thực hiện nghiêm túc chủ trương tỉnh gọn bộ máy tổ chức các đơn vị chuyên trách công tác phòng, chống tội phạm; chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 6 (khóa XII), bảo đảm hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Xác định rõ trách nhiệm cụ thể của từng cấp, từng ngành, từng đơn vị, lực lượng, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan, đơn vị trong phòng, chống tội phạm; chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.
Tiếp tục củng cố, kiện toàn tổ chức các lực lượng chức năng (công an, bộ đội biên phòng, cảnh sát biến, hải quan, thuế, quản lý thị trường…) nhất là về công tác cán bộ. Coi cán bộ là cái gốc của mọi vấn đề, phải thường xuyên bồi dưỡng trình độ chuyên môn, rèn luyện đạo đức công vụ, tác phong làm việc cho cán bộ, công chức để nâng cao năng lực, ý thức trách nhiệm cho cán bộ, công chức. Thực hiện đối mới phương thức tuyển chọn cán bộ, việc đánh giá cán bộ, bổ nhiệm cán bộ. Phải xây dụng cho được đội ngũ cán bộ có “kỷ cương, liêm chính, công minh, tuân thủ pháp luật”.
Đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát nội bộ; tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính; chấn chỉnh, xử lý nghiêm các hành vi nhũng nhiễu, tiêu cực, tham nhũng của cán bộ, công chức, viên chức; kiên quyết “không có vùng cấm” trong công tác phòng chống tội phạm, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Phải phòng chống tội phạm trong chính cơ quan phòng, chống tội phạm; phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả ngay trong chính các cơ quan có chức năng chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả.
Tám là, mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng, chống tội phạm; chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Thực hiện tốt các cam kết quốc tế mà Việt Nam ký kết hoặc tham gia về phòng, chống tội phạm. Chủ động đàm phán các hiệp định về dẫn độ tội phạm, giúp cho việc truy nã, dẫn độ về nước các tội phạm đã bỏ trốn ra nước ngoài thuận lợi hơn.
