Bài toán cung cầu cho năm tới vẫn thuận theo hướng giá tiêu tăng

Ông Hoàng Phước Bính - Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội Hồ tiêu Chư Sê – đã có cuộc trao đổi với phóng viên Báo Công Thương xung quanh vấn đề này.

Vụ mùa hồ tiêu năm 2023/2024 đã khép lại, sản lượng của Việt Nam hiện còn ít, đâu đó khoảng 40 nghìn tấn, điều này đồng nghĩa với lượng tiêu tồn kho của vụ mùa này chuyển sang vụ tới tiếp tục giảm, ông bình luận gì về việc này?

Không giống như mọi năm, thị trường hồ tiêu năm nay có quá nhiều biến động bất thường. Tuy nhiên, từ nay đến thời điểm trước khi vào vụ mới (khoảng tháng 1 Dương lịch) việc thiếu hàng là chắc chắn.

Mùa vụ thu hoạch hồ tiêu tại Việt Nam kéo dài từ tháng 1 đến hết tháng 4 tại các vùng trồng trọng điểm. Một số vùng trồng tiêu tại Quảng Trị kéo dài mùa thu hoạch đến hết tháng 6, con số này là không nhiều.

Về nhận định vụ mùa hồ tiêu tới, hiện đang có nhiều thông tin trái chiều. Một số nhà vườn chia sẻ, vụ mùa hồ tiêu mới này, vườn tiêu của họ không cho trái. Tuy nhiên, có những nhà vườn lại cho biết, dự kiến sẽ đón nhận vụ mùa bội thu. Điều này do yếu tố thời tiết.

Tuy nhiên, để nắm được con số chính xác, thì cần phải đi thực tế địa bàn từng vùng, từng xã của vùng trồng hồ tiêu trọng điểm. Nhiều ý kiến cho rằng, phải tới thời điểm kết thúc năm, tức vào khoảng tháng 11, tháng 12 mới có thể đưa ra được con số dự báo khá chính xác về sản lượng.

Dù vậy, tôi cho rằng, việc này không quá quan trọng. Bởi nếu vụ mùa hồ tiêu tới, dù có được mùa hơn một chút so với vụ mùa vừa qua, thì cũng không thể bù lại được diện tích hồ tiêu đã mất đi trong thời gian vừa qua và hiện nay vẫn đang tiếp tục mất. Do đó, dự báo chu kỳ tăng giá sẽ tiếp tục kéo dài.

Vậy ông có dự báo gì cho giá hồ tiêu trong cả ngắn hạn, trung hạn và dài hạn?

Trung bình toàn ngành 1 tháng tiêu thụ khoảng trên 40 nghìn tấn, 1 năm tiêu thụ khoảng trên 500 nghìn tấn. Do đó, việc tăng thêm 10-20 nghìn tấn hồ tiêu/năm thì không phải vấn đề lớn và không tác động quá nhiều đến giá hồ tiêu.

Vấn đề quan trọng lúc này là cần nhìn bức tranh tổng thể toàn ngành đó là diện tích giảm, sản lượng giảm trong thời gian vừa qua và trong tương lai vài năm tới chưa thể cân đối được cung cầu.

Tôi cho rằng, hiện nay, chúng ta đang ở khúc cuối cùng của tồn kho những năm trước đây. Thông tin các doanh nghiệp chia sẻ: “Họ mua được 10 tấn hồ tiêu thì trong đó có khoảng 3 - 4 tấn hồ tiêu là hàng cũ, đã trữ được từ 2 - 3 năm”.

Như vậy, nếu hết hàng trữ thì lượng hồ tiêu sẽ thiếu trầm trọng. Điều đó đồng nghĩa nguồn cung tới đây thiếu là điều gần như chắc chắn.

Nếu bây giờ chúng ta chưa trồng hồ tiêu thì 4 năm nữa chúng ta chưa có nguồn hồ tiêu bổ sung. Do đó, dự báo chu kỳ tăng giá tiêu tới đây sẽ kéo dài. Dự báo, giá hồ tiêu không chỉ lên mức 300.000 – 400.000 đồng/kg mà có khi còn lên nữa.

Về giá thành sản xuất hồ tiêu hiện nay so với giá bán đã đủ kéo người nông dân quay lại đẩy mạnh trồng lại cây “vàng đen” này chưa, thưa ông?

Hiện giá thành sản xuất hồ tiêu rơi vào khoảng 70.000 – 80.000 đồng/kg. Trong đó, khu vực Tây Nguyên giá thành sản xuất hồ tiêu ở mức 70.000 đồng/kg; khu vực miền Đông Nam bộ ở mức 80.000 đồng/kg.

So với giá bán thì cũng đã hấp dẫn đối với người nông dân trong việc quay lại với cây "vàng đen" này. Vẫn có người trồng lại hồ tiêu, nhưng tỷ lệ người trồng hồ tiêu lại là rất ít, không đáng để đưa vào con số thống kê. Con số hồ tiêu chết tự nhiên của các vườn tiêu hàng năm hiện rơi vào khoảng 5 - 7%. Diện tích hiện nay trồng mới lại thấp hơn con số này.

Cách đây mấy năm, nhiều nhà vườn trồng xen canh cây sầu riêng vào vườn hồ tiêu. Hiện nay, cây sầu riêng đang ‘hot’, nhiều nhà vườn quyết định chặt hạ hồ tiêu và giữ lại sầu riêng. Trung bình, để giữ lại một cây sầu riêng, người nông dân phải chặt hạ đi khoảng 8 cây hồ tiêu.

Xin cảm ơn ông!