Thuốc lá điện tử (TLĐT) là một thiết bị điện sử dụng pin để làm nóng dung dịch. Thành phần chính của dung dịch này bao gồm propylene glycol, có hoặc không có glycerol, nicotine và các chất tạo hương.
Ông Nguyễn Huy Quang - Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Y tế phát biểu |
Cách đây ít năm, TLĐT được du nhập vào Việt Nam và đã được rộ lên trong giới trẻ như một thú vui thời thượng. Ngay sau đó, đã có quan điểm, việc ra đời TLĐT như một phương pháp để cai nghiện hay hạn chế việc hút thuốc lá.
Tuy nhiên, theo Tổ chức Y tế thế giới và Liên minh Phòng chống tác hại thuốc lá Đông Nam Á, với thành phần nicotine có trong dung dịch, TLĐT ngoài tính gây nghiện thì còn gây tác động tiêu cực đến sự phát triển thai nhi trong quá trình mang thai và các bệnh tim mạch. Mặc dù nicotine không phải là chất gây ung thư, nhưng có tác dụng như chất tạo khối u và liên quan đến hình thành bệnh ung thư cũng như ảnh hưởng đến thần kinh. Còn với propylene glycol có thể tạo thành propylene oxide – một chất gây ung thư khi được đun nóng. Glycerol mặc dù gốc thực vật nhưng khi được đun nóng và hóa hơi, sẽ tạo thành acrolein có thể gây kích ứng đường hô hấp trên.
Số liệu thống kê từ Mỹ, EU, Canada, Hàn Quốc cũng cho thấy, đã có đến hơn 2.600 ca ngộ độc do sử dụng thuốc lá điện tử. Trên thực tế, các ảnh hưởng xấu của TLĐT gồm: Tăng nguy cơ nghiện với người từng hút thuốc và chưa hút thuốc; tăng nguy cơ động kinh, mắc các bệnh về răng miệng, gây các vụ nổ, bỏng, chấn thương, gãy xương.
Chia sẻ tại hội thảo, các chuyên gia y tế khẳng định, chưa có bằng chứng quốc tế về công dụng cai nghiện thuốc lá thông thường của TLĐT. Với đa số người hút thuốc, việc sử dụng TLĐT sẽ chỉ làm giảm việc hút thuốc chứ không khiến họ bỏ thuốc hẳn. Điều này sẽ dẫn đến việc người hút sử dụng đồng thời cả thuốc lá thường và TLĐT.
Trước thực tế đáng lo ngại về sự “tấn công” của TLĐT vào thế hệ trẻ, trên thế giới có hơn 40 quốc gia đã cấm TLĐT và thuốc lá làm nóng, trong đó có 5 quốc gia thuộc khối ASEAN là: Brunei, Cambodia, Lào, Singgapore và Thái Lan.
Về phía Việt Nam, ông Nguyễn Huy Quang - Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Y tế - cho rằng, có 3 loại thuốc lá thế hệ mới là TLĐT, shisha và thuốc lá nung nóng. Hiện có nhiều quảng cáo tràn lan về TLĐT như là sản phẩm có lợi, có tác dụng cai nghiện thuốc lá thông thường. Nếu TLĐT cứ được quảng cáo gây hiểu lầm như vậy, một thế hệ trẻ sẽ tiếp tục nghiện các loại TLĐT, nguy hại khôn lường với sức khỏe. Vì vậy, Bộ Y tế đang xem xét đề xuất với Chính phủ cấm hoàn toàn việc sử dụng TLĐT và shisha.
Để hạn chế việc hút TLĐT cũng như các loại thuốc lá truyền thống, chuyên gia y tế cho rằng, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền và giáo dục cho cộng đồng hiểu rõ về tác hại của thuốc lá nói chung và TLĐT nói riêng. Cần phải có biện pháp chấn chỉnh, siết chặt quản lý đối với các trường hợp quảng cáo thiếu trung thực, gây hiểu lầm cho người dùng.
Đại diện Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam cũng cảnh báo, tất cả các sản phẩm thuốc lá, kể cả thuốc lá nung nóng đều gây độc hại và không phải là biện pháp thay thế thuốc lá truyền thống. Do đó, không sử dụng TLĐT làm phương tiện cai thuốc và các cơ quan chức năng nên có khuyến cáo cấm hoặc kiểm soát TLĐT.
TLĐT, đặc biệt là shisha có chứa đến 4.000 hương vị khác nhau gây nghiện cho người sử dụng. TLĐT không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn có tác động đến môi trường và trật tự xã hội. Khi sử dụng TLĐT trong thời gian dài, người hút sẽ bị nghiện nicotine, mắc bệnh động kinh, bệnh về răng miệng, thậm chí gây đột quỵ và các bệnh về tim mạch. |