Lãi suất huy động của ngân hàng giảm mạnh
Tổng vốn huy động của toàn hệ thống ngân hàng trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh tính đến hết tháng 7/2021 đạt 3,029 triệu tỷ đồng, tăng 3% so với cuối năm ngoái; tổng dư nợ tín dụng đạt 2,68 triệu tỉ đồng, tăng 2,68% so với cuối năm ngoái.
 |
| Nhiều ngân hàng đồng loạt giảm lãi suất huy động |
Một số ngân hàng mới đây giảm lãi suất huy động tiết kiệm tiền đồng thêm 0,1 - 0,2%/năm. Đơn cử như SHB giảm lãi suất tiền đồng kỳ hạn 1 tháng xuống còn 3,5 - 3,6%/năm; 3 tháng còn 3,65 - 3,75%/năm; 6 tháng từ 5,3 - 5,4%/năm và 12 tháng từ 5,9 - 6%/năm... Lãi suất tiết kiệm tiền đồng tại Techcombank kỳ hạn 1 tháng còn 2,3 - 3%/năm, tùy số tiền gửi; 3 tháng từ 2,5 - 3,2%/năm; 6 tháng từ 3,7 - 4,8%/năm và 12 tháng còn 4,2 - 5,3%/năm... Nếu lấy mốc thời gian 1 năm, lãi suất tiết kiệm tiền đồng của các ngân hàng đã giảm khoảng 1,5 - 2,5%/năm và ở mức thấp nhất trong 10 năm trở lại đây.
Lãi suất giao dịch tiền đồng trên thị trường liên ngân hàng giảm 0,1 - 0,4%/năm so với đầu tháng 8. Trung tuần tháng 8/2021 lãi suất giao dịch bình quân tiền đồng giữa các ngân hàng ở kỳ hạn qua đêm xuống còn 0,77%/năm, 1 tuần còn 0,85%/năm, 2 tuần còn 0,98%/năm, 1 tháng còn 1,14%/năm, 3 tháng còn 1,77%/năm, 6 tháng còn 2,79%/năm.
Theo đánh giá của một số ngân hàng thương mại, không chỉ mặt bằng lãi suất huy động thấp mà ngay cả với ngân hàng nguồn vốn huy động vào nhưng cho vay không dễ trong bối cảnh dịch bệnh phức tạp. Nhiều ngân hàng cũng chịu sức ép phải giảm chi phí đầu vào để giảm lãi suất cho vay, hỗ trợ DN và nền kinh tế, nên không thể duy trì lãi suất huy động ở mức cao để hấp dẫn người gửi tiền tiết kiệm.
Bên cạnh đó, khi dịch Covid-19 kéo dài cũng ảnh hưởng đáng kể đến thu nhập và dòng tiền nhàn rỗi của người dân. Nhiều người phải dùng tiền tích lũy để chi tiêu, ảnh hưởng đến nguồn tiền gửi tiết kiệm ở ngân hàng.
Báo cáo cập nhật kinh tế vĩ mô Việt Nam tháng 8/2021 của Ngân hàng Thế giới mới đây cũng nhận định tác động kéo dài của đại dịch đến các hộ gia đình đã trở nên rõ nét hơn. Năm 2021, khoảng 30% hộ gia đình có thu nhập thấp hơn so với năm ngoái vì thế cũng sẽ làm ảnh hưởng đến dòng tiền tiền tiết kiệm gửi vào ngân hàng.
Dòng tiền sẽ có sự luân chuyển chậm
Theo Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu - Chuyên gia tài chính, vốn huy động của các ngân hàng hiện nay chậm hơn cho vay khá nhiều và đang có sự phân hóa. Việc giảm lãi suất đầu vào của các ngân hàng là bởi vừa qua họ đồng loạt giảm lãi suất cho vay. Các ngân hàng sẽ còn gặp khó trong việc huy động vốn từ khu vực dân cư bởi sẽ có nhiều người rút tiền để trang trải cuộc sống. Đồng thời, một số người trong giai đoạn giãn cách ở nhà có thể chuyển tiền vào đầu tư chứng khoán.
Trường hợp dịch được khống chế vào cuối tháng 9/2021, huy động vốn của ngân hàng sẽ lạc quan hơn. Do đó, khả năng lãi suất huy động tiền đồng tăng lên để giữ nguồn tiền là có thể xảy ra. Một yếu tố khác sẽ tác động lên mặt bằng huy động vốn của các ngân hàng trong thời gian tới là quy định từ ngày 1/10, tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn của các ngân hàng điều chỉnh giảm từ mức 40% xuống còn 37%. Điều này đòi hỏi các ngân hàng tăng cường vốn huy động trung dài hạn nhiều hơn, trong khi hầu hết các cá nhân gửi tiết kiệm ở các kỳ hạn dưới 12 tháng. Vì thế, có thể lãi suất huy động trung dài hạn tăng lên 0,5 - 1%/năm trong thời gian tới, tạo thành đường cong lãi suất đủ để hấp dẫn người có tiền gửi trung dài hạn để các ngân hàng có thể huy động vốn cho vay.
Tuy nhiên, việc tăng lãi suất huy động có thể dẫn đến chi phí huy động tăng, điều này có thể đi ngược lại chủ trương đang giảm lãi suất cho vay hiện nay. Như vậy, trong bối cảnh hiện nay, dòng tiền có sự luân chuyển chậm khi trong thời điểm giãn cách xã hội tiền thực tế cũng không biết chảy đi đâu và người gửi tiền cũng chấp nhận mức lãi suất thấp.
Đánh giá mới đây của Công ty Chứng khoán SSI cũng cho thấy, mặt bằng lãi suất cho vay có thể giảm nhẹ trong ngắn hạn khi các ngân hàng đồng loạt công bố giảm lãi vay để hỗ trợ DN. Về phía Ngân hàng Nhà nước cũng xem xét và có chính sách khuyến khích hoặc hạn chế một số nội dung trong hoạt động tín dụng của ngân hàng thương mại vào năm 2022 đối với những tổ chức tín dụng không giảm lãi vay thực chất. Do đó, mặt bằng lãi suất huy động được dự báo sẽ không có nhiều biến động.
