Đầu tàu kinh tế, vùng động lực đi chậm, các toa tàu phía sau sẽ chậm theo!

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân: Đề nghị Quốc hội xem xét, thông qua Nghị quyết về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. Hồ Chí Minh

Cần cơ chế đặc thù để tạo động lực phát triển

Trình bày Tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, những năm qua, sự phát triển kinh tế- xã hội của TP. Hồ Chí Minh đã đóng góp lớn cho sự phát triển kinh tế - xã hội và thu ngân sách Nhà nước của cả nước, chia sẻ những khó khăn chung với Trung ương và các địa phương. Cụ thể, địa phương có đóng góp số thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn cao nhất cả nước (khoảng 28%), tỷ lệ điều tiết các khoản thu phân chia về ngân sách Trung ương là 82%.

Tuy nhiên, vai trò đầu tàu trong phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố đang chậm lại do phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức từ sức ép quy mô dân số tăng nhanh, hạ tầng chậm cải thiện, ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu, thu hút vốn đầu tư mới giảm,…

“Vì vậy, cần có cơ chế, chính sách đặc thù phù hợp với yêu cầu phát triển của TP. Hồ Chí Minh trong giai đoạn phát triển mới” – ông Dũng nói và nêu rõ, theo quy định tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Quốc hội được phép ban hành Nghị quyết quy định thực hiện thí điểm một số chính sách mới thuộc thẩm quyền quyết định của Quốc hội nhưng chưa có luật điều chỉnh hoặc khác với quy định của các luật hiện hành.

Việc xây dựng Nghị quyết bảo đảm tuân thủ Hiến pháp và khung khổ pháp luật, phù hợp chủ trương định hướng của Đảng, Quốc hội về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thành phố Hồ Chí Minh và việc cơ cấu lại ngân sách nhà nước, quản lý nợ công bảo đảm nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tăng tính tự chủ, gắn với tăng cường trách nhiệm của chính quyền Thành phố;…- là những yêu cầu phải đáp ứng trong trường hợp Quốc hội quyết định ban hành Nghị quyết thí điểm một số chính sách đặc thù đối với TP. Hồ Chí Minh.

Bên cạnh đó, cơ chế, chính sách đặc thù thí điểm phải đặt trong tổng thể xu thế phát triển chung của cả nước, kết hợp hài hòa giữa cái chung và cái riêng, trên tinh thần thành phố vì cả nước và cả nước vì thành phố phát triển ngày càng văn minh, hiện đại; đồng thời, phù hợp với khả năng nguồn lực của Nhà nước, huy động đa dạng các nguồn lực xã hội để tập trung phát triển hạ tầng kinh tế- xã hội, từng bước giải quyết các khó khăn, thách thức, đáp ứng yêu cầu của giai đoạn phát triển 'mới của Thành phố.

Đề nghị Quốc hội xem xét, thông qua Nghị quyết ​

Cơ bản tán thành quan điểm của Chính phủ, Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội - Cơ quan thẩm tra – một lần nữa nhắc lại, việc thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù đối với TP. Hồ Chí Minh là cần thiết nhưng phải đảm bảo phù hợp với quy định của Hiến pháp, phù hợp với các cam kết, điều ước quốc tế mà Việt Nam đã tham gia k‎ý kết; không gây ảnh hưởng lớn đến cân đối ngân sách Trung ương, đảm bảo kiểm soát mức tăng bội chi ngân sách Nhà nước và trần nợ công đã được Quốc hội quyết định.

Đặc biệt, việc thí điểm ban hành các chính sách này phải được đồng thuận của người dân và doanh nghiệp; bảo đảm sự ổn định tương đối và tạo động lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố;…

Thảo luận tại tổ, đa số đại biểu Quốc hội tán thành sự cần thiết phải có cơ chế riêng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của TP. Hồ Chí Minh để tiếp tục khẳng định vai trò đầu tàu, tạo động lực phát triển chung cho cả nước. Cụ thể hơn, về việc giao Hội đồng Nhân dân TP. Hồ Chí Minh quyết định dự toán, phân bổ ngân sách, Cơ quan thẩm tra nhất trí với đề nghị này và cho rằng, như vậy sẽ tạo sự chủ động hơn cho chính quyền thành phố nhưng vẫn phù hợp với định hướng phát triển các lĩnh vực quan trọng.

Về nội dung cho phép ngân sách Thành phố được hưởng số thu từ cổ phần hóa các doanh nghiệp Nhà nước do UBND Thành phố quản lý và phần thu được từ thoái vốn Nhà nước tại các tổ chức kinh tế do UBND Thành phố làm đại diện chủ sở hữu, theo ông Nguyễn Đức Hải - Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách – về cơ bản các đại biểu đồng ý với đề nghị này. Riêng số tiền 18.800 tỷ đồng đầu tư cho dự án chống ngập và 2 dự án bệnh viện tuyến cuối thuộc nguồn vốn do Ngân sách Trung ương đảm bảo thì đa số ý kiến cho rằng, số thu từ cổ phần hóa phụ thuộc vào tình hình của thị trường, khó xác định trong tương lai, song các dự án này là dự án cấp bách, cần thiết đã được Quốc hội quyết định bố trí vốn trong kế hoạch đầu tư trung hạn giai đoạn 2016-2020.

Tuy nhiên, khi thảo luận ở tổ, một số đại biểu băn khoăn việc ban hành Nghị quyết này có đủ cơ sở pháp lý không?. “Trong Điều 7, dự thảo Nghị quyết quy định trường hợp một số điểm trùng với các Luật khác thì áp dụng theo Nghị quyết này. Nếu áp dụng như vậy có lo ngại luật chưa nghiêm và có hợp lý không?” – là một trong nhiều băn khoăn của các đại biểu Quốc hội được đại biểu Mùa A Vảng (đoàn Điện Biên) nêu ra.

Phát biểu tại Tổ đại biểu Quốc hội số 4, với tư cách đại biểu Quốc hội thành phố Cần Thơ, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết, nội dung của Nghị quyết đã được Bộ Chính trị xem xét, cho ý kiến và Quốc hội đồng ý đưa vào chương trình kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XIV để xem xét, quyết định.

“Tờ trình của Chính phủ đã bao gồm đầy đủ các nội dung về đánh giá tác động của chính sách đến việc thực hiện Nghị quyết số 16-NQ/TW ngày 10/8/2012 của Bộ Chính trị và tổng hợp giải trình, tiếp thu ý kiến của Bộ Tài chính, phù hợp với Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật” – Chủ tịch Quốc hội đánh giá và đề nghị, Quốc hội xem xét, thông qua Nghị quyết về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. Hồ Chí Minh.