Tin Khu Vực
Nhìn chung các DN sản xuất da giày trong nước hiện đang rất khó khăn, hiệu quả đạt được thấp do phải sản xuất trong điều kiện giãn cách, công suất chỉ đạt khoảng 50% trong khi chi phí phát sinh cho công tác phòng chống dịch lớn. Một DN với khoảng 9.000 công nhân, thì số tiền mua dụng cụ test, trang bị đồ phòng hộ… cho cán bộ, công nhân trong khoảng 2 tháng cũng mất tới 1 triệu USD.
 |
| Bà Phan Thị Thanh Xuân - Tổng thư ký Hiệp hội Da giày - Túi xách Việt Nam |
Tình trạng thiếu container vẫn rất "nóng", thêm vào đó là việc tăng giá của các hãng tàu đang là thách thức lớn của DN. Chi phí đầu vào đã tăng từ 5-10%, đặc biệt là nguyên phụ liệu, trong khi đó, giá gia công không tăng, thậm chí bị ép giảm khiến DN không nhận đơn hàng cũng dở mà nhận cũng dở. Trước đây, DN nhận đơn hàng không tính đến chuyện lãi, chỉ để duy trì lao động nhưng giờ nhận đơn hàng là phải chịu lỗ nên nhiều DN không dám nhận.
Thực tế trên ảnh hưởng như thế nào đến sản xuất, xuất khẩu của ngành trong nửa đầu năm và những tháng còn lại của năm 2021, thưa bà?
Sản xuất trong nước khó khăn nhưng bù lại đơn hàng không thiếu, điều này cũng giúp xuất khẩu của ngành da giày vẫn tăng trưởng, có những tháng tăng trưởng xuất khẩu của ngành đạt tới 20%. Tính chung 6 tháng đầu năm, xuất khẩu giày dép các loại đã đạt 10,4 tỷ USD, tăng 27,8% so với cùng năm trước. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu sang các thị trường truyền thống như: Bắc Mỹ, EU, châu Á đều tăng mạnh.
Da giày Việt Nam hiện đang có lợi thế so với các quốc gia cạnh tranh như: Trung Quốc, Myanmar, Ấn Độ và Campuchia… Bên cạnh các lợi thế truyền thống về nhân công, môi trường chính trị, thì việc kiểm soát tốt dịch bệnh là ưu thế lớn giúp DN Việt Nam đón được đơn hàng dịch chuyển từ các quốc gia khác. Với các thị trường nhập khẩu lớn như: Mỹ, EU… đơn hàng trong nửa đầu năm 2021 đã tăng 10%.
Ngoài ra, việc tận dụng tốt các hiệp định thương mại tự do, đặc biệt là Hiệp định thương mại tự do Việt Nam- EU (EVFTA) cũng giúp DN da giày trong nước tăng trưởng xuất khẩu trong bối cảnh vô cùng khó khăn. Tiêu chí xuất xứ cho phép 40% công đoạn sản xuất trong nước không quá khó, DN trong nước đã thực hiện theo tiêu chí này khi sử dụng ưu đãi GSP trước đó nên không gặp trở ngại. Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland cũng giúp da giày Việt Nam duy trì xuất khẩu sang thị trường Anh với kim ngạch khoảng 200 - 300 triệu USD/năm.
Chính phủ đang nỗ lực đàm phán để đưa thêm vaccine về Việt Nam, nhiều khả năng cuối năm 2021 chúng ta sẽ đạt mục tiêu hơn 70% dân số được tiêm vaccine. Như vậy, sẽ rất tốt bởi đơn hàng cho quý III và IV của các DN khá dồi dào, đồng nghĩa thị trường xuất khẩu vẫn ổn.
Lo ngại nhất thời điểm hiện tại là đảm bảo an toàn cho sản xuất trong nước, bởi nếu để dịch bùng lên, nguy cơ các đơn hàng dịch chuyển ra khỏi Việt Nam rất lớn. Trung Quốc hiện cơ bản đã khống chế được dịch, lại là nước có đủ năng lực sản xuất để gánh được cả phần của các quốc gia khác. Hơn nữa, các nhãn hàng lớn đều đặt nhà máy sản xuất tại nhiều quốc gia trong trường hợp bất lợi sẽ di chuyển đơn hàng rất nhanh.
Nếu bị đứt gẫy chuỗi cung ứng thì sẽ rất khó khôi phục lại bởi muốn thiết lập được chuỗi cung phải kéo theo nhiều khâu, từ hậu cần, nguyên phụ liệu, đến hệ thống tài chính. Muốn chen vào lại chuỗi cung ứng phải mất nhiều thời gian, chưa kể DN bị phá sản không thể nhanh chóng mở lại nhà máy. Do vậy, đảm bảo an toàn cho sản xuất là nhiệm vụ quan trọng nhất hiện nay để đảm bảo được tăng trưởng xuất khẩu cho ngành không chỉ trong năm nay mà còn cho cả nhiều năm tới.
Nếu có thể tính đến bối cảnh hậu dịch Covid-19, theo bà cần phải làm gì để ngành có thể nhanh chóng ổn định lại sản xuất, giữ được vị trí hiện tại trong chuỗi sản xuất?
Trong chuỗi cung ứng toàn cầu, tốc độ luân chuyển hàng hoá rất nhanh, thời gian sản phẩm từ nơi sản xuất đến người tiêu dùng rất ngắn, nếu không đáp ứng được sẽ bị loại bỏ. Sau Covid-19, áp lực đầu tiên DN sản xuất da giày trong nước phải đối mặt là thiếu lao động. Do vậy, về phía DN, cần chủ động tăng năng suất lao động.
DN cần có cả chiến lược dài hơi cho đầu tư vào công nghệ để đổi mới sản xuất, áp dụng các mô hình quản lý tiên tiến mới có thể cạnh tranh, đáp ứng các tiêu chí là điều kiện bắt buộc để có thể xuất khẩu sang các thị trường xuất khẩu lớn như EU.
Về phía Chính phủ, không chỉ bằng các gói hỗ trợ mà cần tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa trên mọi phương diện, tránh tình trạng phí chồng phí ngay tại thời điểm khó khăn như hiện tại. Trong bối cảnh khó khăn chồng chất khó khăn như hiện nay, mọi sự hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất, xuất khẩu đều rất cần thiết đối với DN.
Xin cảm ơn bà!
Phiên bản di động