Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XIV: Nhiều tồn tại trong phòng, chống tham nhũng

Thẩm tra báo cáo của Chính phủ, UBTP cho rằng, mặc dù công tác phòng, chống tham nhũng đã cải thiện so với những năm trước, nhưng việc công khai, minh bạch tại một số cơ quan, tổ chức, đơn vị vẫn rất hạn chế. Dẫn số liệu về Chỉ số Hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh (PAPI) năm 2016, UBTP chỉ rõ, công khai, minh bạch hóa thông tin về danh sách hộ nghèo, thu - chi ngân sách cấp xã, phường và kế hoạch sử dụng đất, khung giá đền bù đất vẫn là lĩnh vực quản trị công yếu nhất trong 6 lĩnh vực PAPI đo lường.

Đặc biệt, vẫn tồn tại tình trạng không công khai, lạm dụng yêu cầu bảo mật thông tin để không công khai hoặc có công khai nhưng nội dung không cụ thể, thiếu minh bạch, công khai trong phạm vi hẹp, chậm công khai theo quy định của pháp luật, nhất là kết luận thanh tra, công tác tổ chức cán bộ, tài chính công, tài sản công, đấu thầu, công tác quy hoạch, lập dự án theo quy định của pháp luật... còn diễn ra khá phổ biến. Trong khi đó, qua kiểm tra tại 7.976 đơn vị, chỉ phát hiện 66 trường hợp vi phạm về công khai, minh bạch.

Tương tự trong việc kê khai tài sản, thu nhập, năm 2017, có 1.113.422 người kê khai, đạt tỷ lệ 99,8% so với số người phải kê khai. Số bản kê khai đã công khai là 1.111.818 bản, đạt tỷ lệ 99,8% so với số bản kê khai. Tuy nhiên, chỉ xác minh đối với 78 người/1.113.422 người đã kê khai (giảm 81,4% so với năm 2016), kết quả xác minh chỉ phát hiện 5 trường hợp vi phạm.

Chủ nhiệm UBTP Lê Thị Nga nhấn mạnh, qua thực tiễn kiểm tra, giám sát của Quốc hội, Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng cũng như kết quả của các nghiên cứu quốc tế về các giải pháp phòng ngừa tham nhũng thì công khai, minh bạch là “giải pháp của mọi giải pháp” để phòng ngừa tham nhũng và đề nghị Chính phủ có giải pháp khắc phục tình trạng này trong thời gian tới.

UBTP chỉ rõ, việc tự phát hiện tham nhũng qua công tác thanh tra, kiểm tra vẫn là khâu rất yếu từ nhiều năm nay. Qua khảo sát của UBTP tại 6 tỉnh, thành phố, chỉ có tỉnh Long An phát hiện được tham nhũng qua công tác tự kiểm tra nội bộ.

Đặc biệt, việc xử lý hành chính, kỷ luật nhiều nhưng kiến nghị xử lý hình sự còn ít, trong khi tình hình tham nhũng vẫn được đánh giá là nghiêm trọng, phức tạp, có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm. Cụ thể, cơ quan thanh tra đã ban hành 154.298 quyết định xử phạt vi phạm hành chính với số tiền 5.403 tỷ đồng nhưng chỉ chuyển cơ quan điều tra xử lý hình sự 105 vụ với 214 đối tượng; cơ quan kiểm toán xử lý nhiều tập thể và cá nhân liên quan đến sai phạm, kiến nghị xử lý tài chính 39.738 tỷ đồng nhưng chỉ chuyển 2 vụ việc sang cơ quan điều tra, hoặc có trường hợp phát hiện vi phạm nhưng chậm chuyển sang cơ quan điều tra...