Tiếp tục thực hiện nghiêm Chỉ thị 30/2014/CT-TTg

Tiêu hủy thuốc lá nhập lậu tịch thu ở Tây Ninh (Ảnh minh họa)

Sau khi Chỉ thị 30/2014/CT-TTg được ban hành, các lực lượng chức năng đã đẩy mạnh đấu tranh. Năm 2015, lượng thuốc lá nhập lậu vào thị trường Việt Nam đã giảm 30%, từ hơn 1 tỷ bao năm 2014 còn khoảng 700 triệu bao năm 2015 (năm 2015 bắt giữ 15.064 vụ, tịch thu trên 10,7 triệu bao, tiêu hủy trên 10,1 triệu bao). Hiệp hội thuốc lá Việt Nam cho rằng, hiệu quả của công tác chống buôn lậu thuốc lá sau khi Chỉ thị 30/2014/CT-TTg được ban hành đã góp phần khiến sản phẩm sản xuất trong nước của toàn ngành thuốc lá trong năm 2015 tiêu thụ tăng thêm được 8,6% so với năm 2014 (đạt 106,163 tỷ điếu), trong đó tiêu thụ ở thị trường nội địa tăng 10,6% (đạt 78,783 tỷ điếu), nộp ngân sách Nhà nước đạt 17.550 tỷ đồng, tăng trên 1.000 tỷ đồng so với năm 2014.

Ông Nguyễn Trọng Tín - Phó Cục trưởng Cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương) - cho biết, sau khi Chỉ thị 30/2014/CT-TTg được ban hành, Bộ Công Thương đã ban hành Chỉ thị 04/2015/CT-BCT ngày 24/3/2015 chỉ đạo các đơn vị chức năng tăng cường kiểm tra, kiểm soát, ngăn chặn vận chuyển, tàng trữ, buôn bán thuốc lá điếu nhập lậu. Lực lượng quản lý thị trường cả nước đã đẩy mạnh kiểm tra, kiểm soát, ngăn chặn kết hợp với đẩy mạnh tuyền truyền, phổ biến pháp luật, vận động tổ chức, cá nhân kinh doanh không tàng trữ, buôn bán, tiếp tay cho thuốc lá ngoại nhập lậu… Đồng thời, phối hợp với các lực lượng chức năng (công an, hải quan, biên phòng…) triển khai bắt giữ nhiều vụ vi phạm lớn, có vụ tịch thu hàng ngàn cây thuốc lá điếu nhập lậu. Chỉ thị 30/2014/CT-TTg đã được các lực lượng chức năng triển khai quyết liệt, do vậy tình hình thuốc lá ngoại nhập lậu qua biên giới có chiều hướng giảm, đã ngăn chặn được một số điểm nóng chuyên kinh doanh thuốc lá ngoại nhập lậu, hạn chế tình trạng bày bán công khai thuốc lá ngoại nhập lậu tại các cửa hàng, khu vực công cộng, điểm kinh doanh…

Tuy nhiên, theo ông Tín, tình hình vận chuyển, tàng trữ, buôn bán thuốc lá điếu ngoại nhập lậu vẫn diễn biến phức tạp do nhu cầu tiêu thụ và lợi nhuận cao vì trốn được thuế. Chỉ tính riêng 7 tháng đầu năm 2016, lực lượng quản lý thị trường cả nước đã tiến hành kiểm tra 7.790 lượt liên quan đến thuốc lá ngoại nhập lậu và đã xử lý 3.932 vụ vi phạm, thu giữ 807.778 bao các loại, xử phạt hành chính hơn 23,414 tỷ đồng, thu giữ 24 xe ô tô, 605 xe gắn máy, 24 ghe, xuồng các loại và chuyển sang công an xử lý hình sự 81 vụ vi phạm.

Đại diện Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam nhận định, cuộc chiến chống thuốc lá nhập lậu còn nhiều thách thức đối với các cơ quan quản lý Nhà nước và các lực lượng chức năng từ ngăn chặn ở vùng biên giới tới việc kiểm soát ở thị trường nội địa. Buôn lậu thuốc lá 7 tháng đầu năm 2016 đang có dấu hiệu tăng trở lại với nhiều thủ đoạn mới, tinh vi, manh động hơn, hoạt động trên tất cả các tuyến biên giới đường bộ, tuyến biển, cửa khẩu cảng biển, cảng sông quốc tế.

Theo ước tính của Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam, lượng thuốc lá ngoại nhập lậu 7 tháng đầu năm đã tăng khoảng 5% so với cùng kỳ năm trước. Các lực lượng chức năng đã truy bắt nhiều vụ vận chuyển thuốc lá nhập lậu tại Đồng Nai, Tiền Giang, Thanh Hóa, TP. Hồ Chí Minh, An Giang, Long An, Bình Dương, Tây Ninh, Quảng Ninh, Cần Thơ…. tổng cộng là 8.813 vụ, tịch thu 6.027.802 bao thuốc lá lậu. Đặc biệt, trong tháng 7/2016, Cục Cảnh sát Phòng chống tội phạm buôn lậu (C74) đã phối hợp với công an các tỉnh Long An và Tây Ninh bắt giữ tới 122.750 bao thuốc nhập lậu và tịch thu 11 máy chạy ghe, 11 xuồng máy chở thuốc lá lậu.

Tại cuộc họp đánh giá tình hình triển khai thực hiện Chỉ thị 30/2014/CT-TTg do lãnh đạo Bộ Công Thương chủ trì với sự tham gia của lãnh đạo Cục Quản lý thị trường, Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam… chiều ngày 17/8/2016, đại diện Cục Quản lý thị trường và Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam cho rằng, từ đầu năm 2016 đến nay, công tác chỉ đạo của các cấp, ngành liên quan, chính quyền các địa phương… về chống buôn lậu thuốc lá dường như đã có phần bị xao nhãng.

Đại diện Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam đã đưa ra kiến nghị: Lực lượng quản lý thị trường tăng cường quản lý thị trường nội địa, thường xuyên kiểm tra các điểm buôn bán thuốc lá điếu nhập lậu, ngăn chặn việc vận chuyển thuốc lá nhập lậu trên các địa bàn trọng điểm như Quảng Ninh, Long An, An Giang, Tây Ninh, TP. Hồ Chí Minh… Kiến nghị Bộ Công Thương: Báo cáo Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành liên quan, các địa phương, lực lượng chức năng tiếp tục thực hiện quyết liệt, nghiêm túc Chỉ thị 30/2014/CT-TTg; báo cáo Chính phủ trình Quốc hội cho phép chuyển việc quản lý Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá về Bộ Tài chính cho phù hợp với chức năng và cho trích 50% quỹ này hàng năm hỗ trợ đấu tranh chống buôn lậu thuốc lá (hỗ trợ kinh phí, mua sắm trang thiết bị, công cụ đấu tranh…); báo cáo Chính phủ trình Quốc sửa đổi điều luật liên quan đến buôn bán, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới trong Bộ Luật Hình sự, trong đó tăng chế tài xử lý đối với hành vi buôn bán, vận chuyển trái phép thuốc lá ngoại nhập lậu, quy trách nhiệm hình sự đối với hành vi buôn bán thuốc lá điếu ngoại nhập lậu có số lượng từ 500 bao trở lên….