Bài 1: Trụ cột vững chắc của đất nước trong mọi thời kỳ

Trong hành trình lịch sử dài 80 năm, Quân đội Nhân dân Việt Nam (QĐNDVN) đã ghi dấu ấn đậm nét với những chiến công lẫy lừng và tinh thần chiến đấu quả cảm vì độc lập, tự do của dân tộc. Được thành lập vào ngày 22/12/1944, QĐNDVN không chỉ là lực lượng vũ trang chủ lực mà còn là biểu tượng của lòng yêu nước, sự kiên cường và trí tuệ Việt Nam. Từ một tổ chức với 34 chiến sĩ ban đầu, lực lượng đã phát triển thành một quân đội hùng mạnh và hiện đại, luôn hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc và xây dựng đất nước.

Quân đội trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp (1945 - 1954) và chống Mỹ (1954 - 1975)

Bắt đầu với chỉ 34 chiến sĩ cùng trang bị vũ khí đơn sơ, nhưng dưới sự lãnh đạo tài tình của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, QĐNDVN đã dần lớn mạnh và trở thành lực lượng quân sự quan trọng trong công cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954 là minh chứng rõ nét cho sự trưởng thành của QĐNDVN, đánh dấu một bước ngoặt trong cuộc đấu tranh giành độc lập của dân tộc và trở thành niềm tự hào không chỉ của người Việt Nam mà còn của các dân tộc yêu chuộng hòa bình trên thế giới.

Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân - tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam - được thành lập ngày 22/12/1944 tại khu rừng Trần Hưng Đạo (Cao Bằng). Ảnh: Tư liệu

Chiến dịch Điện Biên Phủ là đỉnh cao của nghệ thuật quân sự Việt Nam thời kỳ đó. Trong quá trình chuẩn bị và triển khai chiến dịch, QĐNDVN đã thể hiện sự sáng tạo và linh hoạt trong chiến lược. Điều này đã khiến quân đội Pháp và cả thế giới phải ngỡ ngàng về một dân tộc nhỏ bé nhưng có tinh thần quật cường, ý chí sắt đá.

Sau khi chiến thắng Pháp, Việt Nam tiếp tục đối mặt với một kẻ thù mới - đế quốc Mỹ. Trong suốt hai mươi năm sau đó, QĐNDVN đã phải chiến đấu trong một cuộc chiến tranh quy mô lớn và phức tạp, không chỉ đòi hỏi sức mạnh quân sự mà còn cả khả năng tư duy chiến lược và sự linh hoạt trong mọi tình huống. Trong thời gian này, QĐNDVN đã triển khai hàng loạt chiến dịch lớn như Tết Mậu Thân 1968, chiến dịch Đường 9 - Nam Lào 1971 và đặc biệt là chiến dịch Hồ Chí Minh năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam và thống nhất đất nước.

Sau Đại thắng mùa Xuân 1975, QĐNDVN tiếp tục đối mặt với hai cuộc chiến đấu quan trọng nhằm bảo vệ chủ quyền và thực hiện nghĩa vụ quốc tế. Trước hành động xâm lược của quân Pol Pot trên biên giới Tây Nam, đáp lời kêu gọi từ Mặt trận Đoàn kết dân tộc cứu nước Campuchia, Quân tình nguyện Việt Nam phối hợp với lực lượng vũ trang cách mạng Campuchia đã phát động cuộc phản công quyết liệt. Đỉnh cao là chiến thắng ngày 7/1/1979, giải phóng Thủ đô Phnom Penh và toàn bộ đất nước Campuchia khỏi chế độ diệt chủng tàn bạo. Trong suốt 10 năm (1979 - 1989), quân tình nguyện Việt Nam sát cánh cùng Campuchia truy quét tàn quân, củng cố chính quyền cách mạng và hồi sinh quốc gia này.

Cũng trong năm 1979, quân và dân Việt Nam đã kiên cường bảo vệ biên giới phía Bắc trước sự tấn công xâm lược. Dù thời gian chiến sự trực tiếp ngắn (17/2 - 6/3/1979) nhưng căng thẳng biên giới kéo dài đến cuối thập niên 80. Qua những trận chiến cam go, lực lượng vũ trang đã giữ vững chủ quyền lãnh thổ.

Thắng lợi trên cả hai mặt trận không chỉ bảo vệ độc lập, toàn vẹn lãnh thổ mà còn tạo nền tảng hòa bình cho phát triển đất nước, khẳng định tình đoàn kết quốc tế cao cả của dân tộc Việt Nam.

Các chiến dịch trong giai đoạn này không chỉ là những cuộc giao tranh quyết liệt mà còn thể hiện tầm nhìn chiến lược của QĐNDVN. Bên cạnh đó, quân đội còn nhận được sự ủng hộ lớn lao từ nhân dân trong cả nước, với tinh thần “hậu phương vững chắc”, đóng góp nhân lực, vật lực để cung cấp cho tiền tuyến. Chiến thắng 30/4/1975 là minh chứng rõ ràng nhất cho sức mạnh đoàn kết toàn dân và là biểu tượng của sự thắng lợi trong cuộc đấu tranh vì chính nghĩa.

Giai đoạn đổi mới và hội nhập (từ năm 1986 đến nay)

Bước vào thời kỳ đổi mới từ năm 1986, vai trò của QĐNDVN không chỉ giới hạn trong nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền quốc gia mà còn tham gia tích cực vào công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Để đáp ứng yêu cầu của thời kỳ mới, QĐNDVN đã không ngừng cải tiến và hiện đại hóa, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ quân sự và huấn luyện. Các nhiệm vụ quân sự thường xuyên, đặc biệt là công tác huấn luyện và nâng cao năng lực sẵn sàng chiến đấu, luôn được quân đội duy trì và phát triển.

QĐNDVN hiện nay đang tập trung vào quá trình hiện đại hóa để trở thành một lực lượng quân sự tinh nhuệ và chuyên nghiệp. Với sự phát triển không ngừng của khoa học công nghệ, QĐNDVN đang dần tiếp cận với những trang bị, vũ khí tiên tiến từ các nước có nền công nghiệp quốc phòng phát triển. Các hoạt động diễn tập, huấn luyện thường xuyên được các cấp lãnh đạo quan tâm chỉ đạo, qua đó tăng cường khả năng sẵn sàng chiến đấu và bảo vệ lãnh thổ.

Việc xây dựng quân đội hiện đại, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế còn nhằm mục tiêu bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền của đất nước trước những thách thức an ninh khu vực và quốc tế. Trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực có nhiều biến động, QĐNDVN cũng chú trọng phát triển các lực lượng phòng thủ an ninh mạng và khả năng phòng vệ trước các thách thức an ninh phi truyền thống, nhằm đảm bảo sự ổn định của đất nước.

Những thách thức và định hướng phát triển trong tương lai

Trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực có nhiều biến động, QĐNDVN đối diện với những thách thức trong việc bảo vệ chủ quyền biển đảo và đối phó với những nguy cơ an ninh phi truyền thống như tội phạm mạng, buôn lậu, và thảm họa môi trường. Để ứng phó với các thách thức này, QĐNDVN đã có những định hướng phát triển cụ thể, bao gồm việc đầu tư vào công nghệ quốc phòng hiện đại, tăng cường đào tạo đội ngũ cán bộ và cải thiện khả năng tác chiến.

Việc hiện đại hóa quân đội không chỉ dừng lại ở mua sắm trang bị mới mà còn chú trọng vào việc xây dựng đội ngũ quân nhân có kiến thức, có phẩm chất đạo đức và khả năng ứng phó với các tình huống khó khăn.

Qua các giai đoạn lịch sử khác nhau, QĐNDVN đã thể hiện vai trò to lớn và quan trọng không chỉ trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc mà còn trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Từ những chiến thắng vang dội trong cuộc chiến giành độc lập đến những đóng góp thiết thực trong thời bình, QĐNDVN luôn là niềm tự hào của dân tộc Việt Nam. Với những thách thức hiện tại và trong tương lai, quân đội sẽ không ngừng phấn đấu và phát triển, tiếp tục là trụ cột vững chắc của đất nước trong mọi thời kỳ.

(Tài liệu tham khảo - Đề cương tuyên truyền Kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam 22/12/1944 - 22/12/2024) và 35 năm ngày hội Quốc phòng toàn dân (22/12/1989 - 22/12/2024)

Bài 2: Quân đội Nhân dân Việt Nam: Vai trò ngày càng lớn trong hợp tác quốc tế và bảo vệ hòa bình thế giới