Nghịch lý xuất khẩu gạo tăng giá kỷ lục, sao doanh nghiệp thua lỗ?

Xuất khẩu gạo của Việt Nam đã đạt mức tăng giá kỷ lục song doanh nghiệp ngành này lại đang trong tình trạng từ giảm lãi đến thua lỗ.
Xuất khẩu gạo: Thị trường thuận lợi nhưng thiếu vốn Đến năm 2030, Việt Nam phấn đấu tỷ lệ gạo xuất khẩu có thương hiệu đạt trên 40% Giá lúa gạo hôm nay 29/5: Xuất khẩu gạo ghi nhận điểm sáng, giá và lượng đều tăng cao

Những ngày qua nhiều doanh nghiệp xuất khẩu gạo đang đối mặt với bài toán thua lỗ - dù đây là mặt hàng đang được hưởng lợi thế về thị trường hơn rất nhiều ngành hàng khác như dệt may hay da giày ở vào thời điểm này.

Nghịch lý xuất khẩu gạo tăng giá kỷ lục, sao doanh nghiệp thua lỗ?
Nhiều doanh nghiệp gạo đang kinh doanh thua lỗ. Ảnh minh họa

Cụ thể, theo như công bố từ báo cáo tài chính của những “ông lớn” ngành gạo thì họ đang lỗ. Trong đó phải kể tới “ông lớn” lương thực miền Nam - Tổng Công ty Lương thực miền Nam (Vinafood II) đang lỗ trên 7,1 tỷ đồng trong quý I năm nay hay Công ty cổ phần Tập đoàn Lộc Trời lỗ trên 81,2 tỷ đồng trong quí I của năm 2023.

Với những doanh nghiệp nhỏ, mức thua lỗ ít hơn nhưng rất nhiều trong số họ từ đầu năm tới nay hầu như không xuất được nhiều bởi nếu xuất thì cứ 1 tấn gạo sẽ lỗ khoảng 50 USD.

Điều nghịch lý là trong khi doanh nghiệp thua lỗ thì giá lúa gạo xuất khẩu lại đang ở mức cao, thậm chí là đang cao kỷ lục nhất trong vòng 10 năm nay. Cụ thể, theo báo cáo vừa được công bố mới đây của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, trong 5 tháng đầu năm nay xuất khẩu gạo cả nước đã đạt gần 3,9 triệu tấn, tương đương 2,02 tỷ USD, tăng 40,8% về khối lượng và 49% về giá trị so với cùng kỳ năm 2022.

Thậm chí bước sang tháng 6/2023 giá gạo xuất khẩu vẫn tiếp tục tăng do nhu cầu thế giới cao. Ghi nhận trong ngày 2/6, giá gạo 5% tấm của Việt Nam đang được chào bán ở mức 498 USD/tấn còn gạo 25% tấm ở mức 483 USD/tấn. Với mức giá này, hiện gạo Việt Nam đnag cao hơn từ 5 – 18 USD/tấn so với gạo cùng loại của Thái Lan.

Vậy vì đâu doanh nghiệp thua lỗ trong khi giá gạo xuất khẩu tăng giá? Trong báo cáo giải trình Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội, lãnh đạo của Lộc Trời đã lý giải rằng “doanh nghiệp lỗ do lãi vay ngân hàng tăng"…

Ngoài lý do nói trên, trong lĩnh vực xuất khẩu gạo có một thực tế kéo dài suốt nhiều năm nay đó là doanh nghiệp thường ký hợp đồng trước giao hàng sau, trong khi chân hàng của kho dự trữ không có đã tạo ra những rủi ro khá lớn cho doanh nghiệp, nhất là khi giá hàng hoá trong nước liên tục tăng cao.

Ví dụ, doanh nghiệp ký hợp đồng bán cho khách hàng với giá 500 đô la Mỹ/tấn nhưng kho dự trữ chưa có hàng, trong khi đó, đến lúc trả đơn hàng, thì giá nội địa tăng đến mức tương đương 500-510 đô la Mỹ/tấn, khiến doanh nghiệp bị rủi ro thua lỗ.

Riêng đối với những doanh nghiệp có một lượng hàng tồn kho nhất định rồi mới ký hợp đồng xuất khẩu thì sẽ thua lỗ ít hơn. Lý do thua lỗ của những đơn vị này là vẫn phải chịu chi phí lãi vay ngân hàng để duy trì lượng hàng tồn kho đó.

Trong khi đang lỗ nặng các doanh nghiệp xuất khẩu gạo lại đau đầu bởi vụ lúa Hè Thu chuẩn bị bước vào thu hoạch rộ và doanh nghiệp hầu hết đã ký hợp đồng bao tiêu lúa cho bà con. Như vậy theo cam kết, doanh nghiệp sẽ tiếp tục phải thu mua lúa gạo với giá thị trường và tiếp tục chịu lỗ nếu phải thu mua bằng vốn vay với lãi cao. “Chúng tôi đã ký hợp đồng bao tiêu với bà con, nếu không mua mình sẽ mất chữ tín và vụ sau chẳng còn ai bán cho mình. Còn nếu tiếp tục thu mua với giá cao như hiện nay, doanh nghiệp sẽ lại thua lỗ tiếp”- bà Đặng Thị Liên, Giám đốc Công ty Lương thực Thực phẩm Long An chia sẻ.

Theo nhiều báo cáo và dự báo, xuất khẩu gạo của Việt Nam đang có thêm cơ hội khi sản lượng gạo Ấn Độ và Thái Lan bị ảnh hưởng vì El Nino khiến năng suất giảm. Trong khi đó, chiến sự Nga và Ukraine khiến nhu cầu dự trữ lương thực trên toàn cầu tăng. Bên cạnh đó, báo cáo của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), cho thấy sản lượng gạo toàn cầu niên vụ 2022-2023 dự báo đạt 503 triệu tấn, giảm 2% so với năm trước và mức giảm hàng năm đầu tiên kể từ niên vụ 2015-2016. Và thực tế các doanh nghiệp xuất khẩu gạo Việt Nam cũng cho biết, họ nhận đơn hàng dồn dập trong nhiều tháng qua nhưng nguồn cung gạo trong nước không đáp ứng đủ.

Do đó, thời điểm này, để cân đối hài hòa lợi ích cho cả doanh nghiệp lẫn người nông dân, Hiệp hội Lương thực Việt Nam đã kiến nghị rằng phải có chính sách “trợ vốn” cho doanh nghiệp xuất khẩu gạo. Việc này vừa giúp doanh nghiệp thu mua hết lúa cho bà con nông dân trong những thời điểm thu hoạch rộ, lại giúp họ tránh được thua lỗ như hiện nay.

Từ đầu năm đến nay, xuất khẩu gạo được coi là điểm sáng của bức tranh xuất khẩu trong khi nhiều ngành khác lao đao. Nhưng hiện tượng đã nêu ở trên, nếu hoàn toàn đúng như phản ánh của doanh nghiệp - là một nghịch lý không vui. Và, rất cần được các cơ quan chức năng nhanh chóng xem xét để giải quyết - trên cơ sở hài hòa lợi ích, chia sẻ rủi ro.

Mai Ca
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Xuất khẩu gạo

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Cơ cấu doanh nghiệp nhà nước: Quyết tâm của Chính phủ qua Quyết định 360

Cơ cấu doanh nghiệp nhà nước: Quyết tâm của Chính phủ qua Quyết định 360

Quyết định số 360/QĐ-TTg ngày 17/3/2023 của Chính phủ đã thể hiện quyết tâm trong cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước giai đoạn 2021-2025.
Nhiệt điện Phả Lại thông tin về Quyết định xử phạt hành chính

Nhiệt điện Phả Lại thông tin về Quyết định xử phạt hành chính

Liên quan đến việc chấp hành quyết định xử phạt hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường của Nhiệt điện Phả Lại, Công ty tiếp tục bổ sung thông tin cụ thể.
Phải công khai những bí thư, chủ tịch vi phạm nồng độ cồn khi tham gia giao thông

Phải công khai những bí thư, chủ tịch vi phạm nồng độ cồn khi tham gia giao thông

Những bí thư, chủ tịch vi phạm nồng độ cồn khi tham gia giao thông là ai? Phải công khai danh tính những trường hợp vi phạm.
Đừng để sầu riêng biến thành “sầu chung”

Đừng để sầu riêng biến thành “sầu chung”

Việc phát triển quá nóng khiến tình trạng tranh mua, tranh bán, loạn giá, bẻ cọc, bỏ hợp đồng, phá vỡ chuỗi liên kết… đang diễn ra tại các vùng trồng sầu riêng.
Tin giả, tin sai sự thật và trách nhiệm của các nền tảng xuyên biên giới

Tin giả, tin sai sự thật và trách nhiệm của các nền tảng xuyên biên giới

Nền tảng xuyên biên giới là nơi lan truyền rất nhanh thông tin sai lệch, tin giả. Cần phải quy trách nhiệm đạo đức, trách nhiệm xã hội đối với các nền tảng này.

Tin cùng chuyên mục

Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi: Còn bất cập gì?

Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi: Còn bất cập gì?

Công tác lập kế hoạch và phân bổ vốn còn bất cập, chưa sát với tình hình thực tiễn; nhiều địa phương sử dụng kết quả từ điều tra dân tộc thiểu số cũ.
Hiệp định về Biển cả mở “đường lớn” cho sự phát triển của Việt Nam

Hiệp định về Biển cả mở “đường lớn” cho sự phát triển của Việt Nam

Hiệp định về biển cả là văn kiện đầu tiên điều chỉnh toàn diện việc khai thác, chia sẻ lợi ích và bảo tồn nguồn gene biển tại các vùng biển quốc tế.
Nâng cấp doanh nghiệp là "mệnh lệnh" cho việc đổi mới

Nâng cấp doanh nghiệp là "mệnh lệnh" cho việc đổi mới

Nâng cấp doanh nghiệp và nâng cao năng suất lao động chính là mệnh lệnh cho việc đổi mới, động lực tăng trưởng đất nước.
Phòng tránh ngộ độc thực phẩm: Cần tăng cường quản lý ở mọi cấp độ

Phòng tránh ngộ độc thực phẩm: Cần tăng cường quản lý ở mọi cấp độ

Tình trạng ngộ độc thực phẩm vẫn diễn biến phức tạp trên cả nước, và sự ra đời của Sở An toàn thực phẩm TP Hồ Chí Minh là quyết định mang tính đột phá.
Lời xin lỗi "hời hợt" của Hoàng Thùy Linh và những bài học từ sự “vạ miệng”

Lời xin lỗi "hời hợt" của Hoàng Thùy Linh và những bài học từ sự “vạ miệng”

Từ khủng hoảng "vạ miệng" của Hoàng Thùy Linh cho thấy, người nghệ sĩ cần xây dựng văn hóa ứng xử một cách nghiêm túc, có trách nhiệm với công chúng.
Hàng lậu, hàng giả lộng hành cuối năm: Trách nhiệm không của riêng ai!

Hàng lậu, hàng giả lộng hành cuối năm: Trách nhiệm không của riêng ai!

Đến hẹn lại lên, cứ vào dịp cuối năm, vấn nạn hàng lậu, hàng giả hàng lại "nóng" hơn bao giờ hết. Đây là nỗi lo không chỉ của người tiêu dùng, doanh nghiệp...
Thế lực chống lưng cho công trình vi phạm là thế lực nào?

Thế lực chống lưng cho công trình vi phạm là thế lực nào?

Buổi sáng 18/9, bên lề hội nghị đóng góp ý kiến về dự thảo Luật Thủ đô đặt ra một câu hỏi: Có hay không thế lực chống lưng cho công trình vi phạm?
Từ vụ cháy "chung cư mini" tới nỗi lo những "chuồng cọp" không lối thoát trên phố cổ

Từ vụ cháy "chung cư mini" tới nỗi lo những "chuồng cọp" không lối thoát trên phố cổ

Trước tình trạng nhà chung cư cũ, nhà tập thể phố cổ không đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy, cần có giải pháp lâu dài tránh để "mất bò mới lo làm chuồng".
Tật xấu “dìm hàng” và câu chuyện con cua

Tật xấu “dìm hàng” và câu chuyện con cua

Cổ phiếu VFS của thương hiệu ô tô Vinfast niêm yết trên sàn chứng khoán Nasdaq (Hoa Kỳ) đánh dấu bước đi đột phá của một doanh nghiệp Việt Nam.
“Hộp ngủ” 2m2 xếp chồng lên nhau: Không thể nhắm mắt “làm liều”

“Hộp ngủ” 2m2 xếp chồng lên nhau: Không thể nhắm mắt “làm liều”

Những “hộp ngủ” trong các một căn nhà có sức chứa lên đến vài chục người, chưa đảm bảo điều kiện phòng cháy chữa cháy, được ví như những quả “bom nổ chậm".
Từ vụ cháy chung cư mini ở Hà Nội, nghĩ về mục tiêu 1 triệu căn nhà ở xã hội

Từ vụ cháy chung cư mini ở Hà Nội, nghĩ về mục tiêu 1 triệu căn nhà ở xã hội

Nếu mục tiêu 1 triệu căn nhà ở xã hội sớm hoàn thành, sẽ mở ra cơ hội mua nhà cho người thu nhập thấp và có thể họ không phải tính đến chuyện mua chung cư mini.
Vụ cháy chung cư: Khi thói tham lam đi cùng thiếu kiểm tra, giám sát

Vụ cháy chung cư: Khi thói tham lam đi cùng thiếu kiểm tra, giám sát

Trong số 56 nạn nhân tử vong trong vụ cháy chung cư mini Khương Hạ (P. Khương Đình, Thanh Xuân, Hà Nội), có 3 nạn nhân là con cán bộ công nhân viên ngành điện.
Cháy chung cư, lòi vi phạm: Cần cuộc đại phẫu nghiêm minh như vụ Việt Á

Cháy chung cư, lòi vi phạm: Cần cuộc đại phẫu nghiêm minh như vụ Việt Á

Một công trình xây vượt tầng, sai mật độ, đã có quyết định xử phạt, quyết định cưỡng chế, nhưng vẫn sừng sững tồn tại ắt phải có người bao che.
Thí điểm dùng cát biển làm cao tốc: Nhiều lợi ích từ một ứng dụng

Thí điểm dùng cát biển làm cao tốc: Nhiều lợi ích từ một ứng dụng

Mới đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Bộ Giao thông Vận tải và các bộ ngành liên quan phối hợp đẩy nhanh tiến độ thí điểm dùng cát biển san nền các dự án.
Vụ cháy chung cư mini: Ấm áp tình người sau… “bão lửa”

Vụ cháy chung cư mini: Ấm áp tình người sau… “bão lửa”

Ngọn lửa của vụ cháy chung cư mini tại Hà Nội có thể đem đến bao mất mát lớn lao không gì bù đắp được nhưng không thể dập tắt được tình người sau hoạn nạn.
Vụ ngộ độc bánh mì Phượng và bài học đắt giá về xây dựng, bảo vệ thương hiệu

Vụ ngộ độc bánh mì Phượng và bài học đắt giá về xây dựng, bảo vệ thương hiệu

Vụ ngộ độc không chỉ “đánh đổ” thương hiệu bánh mì Phượng nổi tiếng một thời mà còn ít nhiều ảnh hưởng đến hình ảnh du lịch, văn hóa ẩm thực của Hội An.
Từ vụ cháy chung cư mini ở Hà Nội: Có nên bỏ chung cư, quay về nhà đất?

Từ vụ cháy chung cư mini ở Hà Nội: Có nên bỏ chung cư, quay về nhà đất?

Sau vụ cháy chung cư mini 9 tầng ở quận Thanh Xuân (Hà Nội) gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, nhiều người đặt câu hỏi có nên bỏ chung cư và quay về nhà đất?
Người nổi tiếng “vạ miệng”: Phút bất cẩn hay chiêu trò tạo scandal?

Người nổi tiếng “vạ miệng”: Phút bất cẩn hay chiêu trò tạo scandal?

Mạng xã hội là nơi để người nổi tiếng tiếp cận công chúng dễ dàng hơn, song cũng là con dao hai lưỡi đối với danh tiếng của các nghệ sĩ vì những phát ngôn “hớ”.
Cái giá quá đắt từ vụ cháy chung cư mini tại Khương Đình- Hà Nội

Cái giá quá đắt từ vụ cháy chung cư mini tại Khương Đình- Hà Nội

Hơn 50 người được đưa đi cấp cứu, trong đó có người đã tử vong – một cái giá quá đắt cho vụ cháy chung cư mini đặc biệt nghiêm trọng tại Khương Đình (Hà Nội).
Vụ cô gái khoe thân trên sông Nho Quế: Hệ lụy từ chiêu trò câu like, view “rẻ tiền”

Vụ cô gái khoe thân trên sông Nho Quế: Hệ lụy từ chiêu trò câu like, view “rẻ tiền”

Từ vụ cô gái "hở bạo" trên sông Nho Quế cho thấy, một số danh thắng nổi tiếng đang bị xâm hại nghiêm trọng về văn hóa bởi những trò câu view “rẻ tiền”.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động