Từ Tết Nguyên đán 2020 đến nay, do ảnh hưởng của dịch COVID-19, nhiều cửa khẩu đã tạm dừng thông quan khiến hàng hoá xuất khẩu của Việt Nam sang Trung Quốc tắc nghẽn. Cơ quan chức năng hai bên đã đưa ra nhiều giải pháp vừa đảm bảo chống dịch, vừa giải phóng hàng hoá. Đặc biệt, mấy ngày gần đây, nhiều cửa khẩu đã được mở cửa trở lại, tuy nhiên, doanh nghiệp, tiểu thương xuất khẩu hàng hoá cần nắm rõ các quy định của cả hai bên để chủ động điều tiết hàng phù hợp, tránh tổn thất không đáng có.
Theo thống kê của Cục Xuất Nhập khẩu (Bộ Công Thương), tính đến ngày 17/2, còn gần 600 xe hàng là nông sản, trái cây các loại đang bị tồn ứ tại các cửa khẩu ở tỉnh Lạng Sơn và Lào Cai.
Thông tin về một số cửa khẩu phụ khu vực biên giới phía Bắc được mở trở lại khiến lượng hàng hóa nông sản, trái cây được vận chuyển lên đây ngày càng nhiều. Bộ Công Thương cho hay, mặc dù có thể được làm thủ tục thông quan xuất khẩu, nhưng tiến độ đang chậm hơn rất nhiều so với thời gian trước.
Diễn biến thông quan hàng hóa tại các cửa khẩu biên giới phía Bắc, Cục Xuất Nhập khẩu (Bộ Công Thương) thông tin tính đến 12h00 ngày 16/02/2020 còn 756 xe nông sản đang chờ thông quan.
Chính quyền các tỉnh Quảng Tây và Vân Nam (Trung Quốc) đã đồng ý về chủ trương việc khôi phục lại từng phần hoạt động thương mại hàng hóa tại biên giới. Bộ Công Thương đề nghị UBND các tỉnh biên giới phía Bắc cho phép thực hiện hoạt động xuất nhập khẩu và vận chuyển hàng hóa, đồng thời đề nghị không vì sức ép giải tỏa ùn tắc hàng hóa mà coi nhẹ các biện pháp phòng chống dịch viêm đường hô hấp cấp do chủng mới vi rút Corona (Covid- 19).
Thông tin từ cơ quan chức năng quản lý cửa khẩu Lào Cai cho biết, tính đến hết ngày 12/2/2020, tại Cửa khẩu quốc tế đường bộ số 2, Kim Thành, Lào Cai, đang tồn 180 xe chở thanh long chờ xuất khẩu sang Trung Quốc.
Chiều 12/2, tại cuộc họp của Thường trực Chính phủ đánh giá tác động của tình hình dịch bệnh COVID-19, cập nhật kịch bản tăng trưởng năm 2020 và các giải pháp chỉ đạo, điều hành để thực hiện các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2020, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh cho biết, Bộ đã và sẽ tiếp tục thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả cao hơn cần có sự vào cuộc tích cực của các Bộ, ngành, địa phương, người dân và doanh nghiệp.
Tại cuộc họp do UBND tỉnh Lạng Sơn chủ trì ở Cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, sáng ngày 11/2/2020, triển khai hướng dẫn của Bộ Y tế thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ liên quan đến hoạt động xuất nhập khẩu, vận chuyển hàng hóa qua biên giới trong bối cảnh dịch viêm phổi cấp do chủng virut Corona mới (nCoV) đang gây ra, lãnh đạo tỉnh Lạng Sơn đã giao cơ quan chức năng đàm phán với phía tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc) cho xe của phía bạn sang Lạng Sơn để nhận hàng nông sản nhập khẩu (hàng xuất khẩu của Việt Nam).
Việc cơ quan chức năng của Trung Quốc thông báo lùi thời hạn mở cửa khẩu vào cuối tháng 2/2020, thay cho dự kiến ban đầu là ngày 9/2/2020 chỉ ảnh hưởng tới hàng hóa đưa lên biên giới để xuất khẩu theo hình thức trao đổi cư dân. Bộ Công Thương cũng khuyến nghị các doanh nghiệp và người dân có biện pháp để điều tiết sản lượng, hạn chế đưa hàng lên biên giới trừ trường hợp xuất khẩu theo hình thức chính ngạch. Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ tiếp tục các nỗ lực để tìm kiếm thị trường xuất khẩu mới.
Trong rất nhiều các giải pháp ứng phó với dịch nCoV, từ đảm bảo ổn định nguồn cung, giá cả tại thị trường trong nước; đảm bảo nguyên, nhiên việt việt phục vụ sản xuất; kiểm soát chặt thị trường hàng hoá, ngăn chặn nạn đầu cơ, găm hàng… đến tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp sản xuất, xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương đã kịp thời xây dựng và tổ chức thực hiện nhiều giải pháp tìm kiếm, mở rộng thị trường xuất khẩu thay thế, tìm đầu ra cho hàng hoá trong cả ngắn và dài hạn
Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài chính chỉ đạo cho phép giao nhận hàng hóa tại cửa khẩu và thực hiện nghiêm việc kiểm dịch hàng hóa bảo đảm các yêu cầu phòng, chống dịch theo quy định.
Chỉ huy trưởng Bộ đội Biên phòng tỉnh Lào Cai quyết định tạm dừng hoạt động xuất nhập cảnh tại các cửa khẩu phụ, lối mở qua biên giới Việt - Trung trên địa bàn tỉnh Lào Cai: Hoá Chư Phùng, Lồ Cô Chín, Mường Khương, Bản Vược, Ý Tý nhằm ngăn chặn dịch viêm phổi cấp do chủng mới virus Corona gây ra.
Thực hiện tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ “chống dịch như chống giặc”, cũng như chỉ đạo của tỉnh Lào Cai, tại Cửa khẩu Quốc tế Lào Cai (bao gồm cả cầu Hồ Kiều 2 và cầu Kim Thành), các lực lượng chức năng làm nhiệm vụ tại cửa khẩu đã và đang căng sức làm việc, phối hợp chặt chẽ để giám sát, phòng ngừa, ngăn chặn nguy cơ dịch bệnh viêm phổi cấp do vi rút corona gây ra xuất phát từ Vũ Hán (Trung Quốc) lây nhiễm vào Việt Nam.
Do Trung Quốc tăng cường áp dụng các biện pháp ngăn chặn dịch bệnh viêm phổi cấp do nhiễm vi rút corona, bao gồm cả biện pháp hạn chế trao đổi hàng hóa biên mậu, Sở Công Thương tỉnh Lào Cai đã khuyến nghị các doanh nghiệp Việt Nam trao đổi với đối tác Trung Quốc để từng bước nhập khẩu nông sản Việt Nam theo phương thức chính ngạch.
Trước diễn biến phức tạp của virus corona (nCoV) gây viêm phổi cấp trên người, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh vừa có văn bản về việc tăng cường các biện pháp khẩn cấp phòng, chống dịch bệnh, trong đó có yêu cầu Ủy ban nhân dân Thành phố Móng Cái nghiên cứu đề xuất ngay việc xây dựng Bệnh viện dã chiến để có thể xử lý kịp thời khi phát hiện các trường hợp có dấu hiệu lây nhiễm virus tại khu vực cửa khẩu.
Sở VHTT&DL tỉnh Lào Cai vừa ra văn bản yêu cầu các hiệp hội du lịch và công ty kinh doanh du lịch đang hoạt động tại địa phương này tạm ngừng xuất, nhập cảnh du khách tại cửa khẩu quốc tế Lào Cai đến các vùng của Trung Quốc có nguy cơ lây nhiễm dịch viêm hô hấp cấp do virus nCorona (nCoV).
Ông Tô Bá Hiếu, Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch thị xã Sa Pa (tỉnh Lào Cai) thông tin, do dịch viêm phổi cấp đang lan truyền, nên ngành du lịch Châu Hồng Hà, tỉnh Vân Nam - Trung Quốc, vừa phát đi thông báo gửi đến các công ty du lịch Việt Nam, đề nghị tạm ngừng xuất nhập cảnh khách du lịch tại cửa khẩu Hà Khẩu - tỉnh Vân Nam.
Nhằm tạo sức bật đưa Hải Phòng vươn tầm cao mới, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh vừa ban hành Chương trình hành động của Bộ Công Thương thực hiện Nghị quyết 108/NQ-CP ngày 26/11/2019 của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 45 –NQ/TW ngày 24/1/2019 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển TP. Hải Phòng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Để góp phần thực hiện mục tiêu xuất khẩu hàng hóa năm 2020 cán mốc 300 tỷ USD, ngay từ đầu năm, Bộ Công Thương đã triển khai nhiều giải pháp thúc đẩy xuất khẩu nông sản qua biên giới.
Kết thúc năm 2019, hoạt động xuất nhập khẩu (XNK) hàng hóa qua các cửa khẩu ở Lào Cai đạt 3,8 tỷ USD, tăng trưởng 26,7% so với năm 2018. Đặc biệt, kim ngạch XNK qua đường chính ngạch Cửa khẩu quốc tế ở Lào Cai chiếm tỷ trọng rất cao, lên đến 93,9% tổng kim ngạch XNK qua địa bàn.
Để tạo thuận lợi tối đa cho xuất khẩu nông sản, thực phẩm, trái cây qua biên giới dịp trước, sau Tết Nguyên đán Canh Tý cũng như năm 2020, Bộ Công Thương vừa có văn bản khuyến cáo gửi tới các doanh nghiệp xuất khẩu, đồng thời tổ chức đoàn công tác đến các địa phương biên giới để khảo sát, nắm tình hình, trao đổi để có các biện pháp kịp thời thúc đẩy.
Không chỉ thực hiện tốt công tác đấu tranh phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, hải quan Lào Cai còn thực hiện quyết liệt các giải pháp nhằm tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp hoạt động xuất nhập khẩu với phương châm “chuyên nghiệp - minh bạch - hiệu quả”.
Lào Cai có tiềm năng, lợi thế khá toàn diện để phát triển kinh tế không phải địa phương nào cũng có được và tỉnh đang phát huy hiệu quả thế mạnh. Dự ước đến hết năm 2019, kinh tế tỉnh Lào Cai tiếp tục tăng trưởng khá và đồng đều trên các lĩnh vực mũi nhọn, là tỉnh có tốc độ tăng trưởng kinh tế cao thứ hai trong 14 tỉnh trung du miền núi phía Bắc.
Theo Cục Hải quan TPHCM, tính đến 31/10/2019, có 49.897 doanh nghiệp làm thủ tục XNK tại các cửa khẩu TPHCM, tăng 7% so với cùng kỳ 2018.
Trong 2 ngày 15 - 16/11, Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa TP Hà Nội (Hanoisme), Báo Biên phòng, Đoàn Thanh niên Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng Sơn La tổ chức chương trình “Caravan - Hành trình nhân ái” lần thứ 3, năm 2019 tại Đồn Biên phòng cửa khẩu Lóng Sập (xã Lóng Sập, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La).
Ngày 13/11, tỉnh Lào Cai tổ chức Hội nghị kết nối giao thương và ký kết hợp đồng kinh tế doanh nghiệp Việt - Trung năm 2019, với mong muốn tiếp tục thúc đẩy quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại giữa hai bên, phát huy vai trò “cầu nối” của Lào Cai và Hà Khẩu (Vân Nam, Trung Quốc).
Kể từ giữa tháng 10/2019 đến nay, lượng hàng hóa dồn về cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn) tăng đột biến với khoảng trên 250 xe/ngày, chủ yếu là thanh long và một số mặt hàng nông sản khác. Lượng hàng hóa này xuất phát từ Bình Thuận, Long An, Tây Ninh, Ninh Thuận, Gia Lai, Tiền Giang, Vĩnh Long, Trà Vinh và các địa phương có diện tích trồng thanh long tập trung đang vào vụ thu hoạch, khiến nhu cầu xuất khẩu cũng tăng cao…
Báo cáo của Sở Công Thương Tây Ninh cho thấy, thương mại hàng hoá khu vực biên giới trong thời gian gần đây bị sụt giảm. Nguyên nhân đến từ nhiều yếu tố, trong đó có hạ tầng yếu.
Hành vi xây dựng điểm họp chợ, kinh doanh, bãi đỗ của các loại phương tiện, tạo điểm du lịch và các hoạt động trái phép khác trong vành đai biên giới không được phép của cơ quan có thẩm quyền sẽ bị phạt tiền từ 10-15 triệu đồng.
Trung Quốc vẫn đang là thị trường xuất khẩu hàng hóa lớn nhất của Việt Nam, đặc biệt là các mặt hàng nông sản, nhưng không còn dễ tính bởi các qui định về an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc, bao gói… Doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc cần phải nâng cao nhận thức về vấn đề này.