Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ bước đầu thành công trong kiểm soát lạm phát phi mã

Trong bài phát biểu quan trọng tại một sự kiện ở tỉnh Trabzon hôm 17/2, ông Albayrak nói: "Với việc hỗ trợ điều kiện sản xuất lương thực mang tính mùa vụ, các bước tái cơ cấu, chúng tôi sẽ loại bỏ tình trạng giá cả tăng cao và quan trọng nhất là lạm phát sẽ giảm đến một chữ số vào khoảng tháng 9 với các tác động của hiệu ứng cơ sở”.

Nền kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ đã dần giải quyết được vấn đề lạm phát cao trong năm qua. Giá tiêu dùng tăng đạt đỉnh vào tháng 10/2018 với mức lạm phát lên tới 25,24%. Vào tháng 2/2019, lần đầu tiên lạm phát đã giảm xuống dưới ngưỡng 20% kể từ tháng 9/2018. Chính sách tiền tệ chặt chẽ bền vững, kỷ luật tài khóa và các biện pháp khác như tổ chức các điểm bán hàng trực tiếp đã góp phần lớn vào việc giảm tỷ lệ lạm phát. Theo Viện thống kê Thổ Nhĩ Kỳ (TurkStat), mức tăng hàng năm giá tiêu dùng vào tháng 2 là 19,67%. Trong tháng 1, lạm phát hàng năm đã giảm 0,68 điểm phần trăm từ mức 20,35%.

Xu hướng giảm giá tiêu dùng trở nên rõ ràng hơn vào tháng 2/2019 sau khi một loạt biện pháp của chính phủ để kiểm soát giá lương thực được thực hiện và chính sách tiền tệ chặt chẽ của Ngân hàng Trung ương được duy trì nghiêm ngặt kể từ tháng 9/2018 khi ngân hàng tăng lãi suất lên 24% từ tỷ lệ trước đó là 17,75%.

Thổ Nhĩ Kỳ đã phải chịu đựng rất nhiều trong quá khứ do lạm phát cao và với mức lạm phát cao tác động đến sản xuất và tiêu dùng gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự ổn định, cũng như cạnh tranh quốc tế và lãi suất.

Vì lý do này, một trong những ưu tiên đầu tiên của Chương trình kinh tế mới (NEP) của Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ là giữ mức lạm phát ở mức một chữ số. Từ tháng 10/2018, chương trình này được thực hiện khi mức lạm phát ​​hơn 25% và khi kết thúc năm 2018 đã ở mức dưới mục tiêu khi các biện pháp được thực hiện trong cuộc chiến toàn diện chống lạm phát.

Từ ngày 11/2/2019, các đô thị Istanbul và Ankara đã bắt đầu tổ chức các điểm bán hàng trực tiếp như một phần nỗ lực của chính phủ nhằm chống lạm phát và mang lại lợi ích kinh tế cho người dân sau khi giá trái cây và rau quả tăng mạnh. Các điểm bán hàng này cung cấp các sản phẩm nông nghiệp cho người tiêu dùng với một mức giá phải chăng, nhằm để tranh trung gian và trục lợi. Cách làm này sau đó cũng được áp dụng ở các tỉnh khác. Với việc bắt đầu bán rau tại các điểm bán hàng trực tiếp của thành phố, giá tại các chợ rau bán buôn và chuỗi siêu thị giảm một nửa. Việc tổ chức bán hàng này nhằm giảm những áp lực lạm phát do tác động theo mùa vụ. Với nỗ lực "nghiêm khắc và quyết tâm" trong cuộc chiến chống lạm phát, Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ sẽ can thiệp khi cần thiết.

Các biện pháp Thổ Nhĩ Kỳ thực hiện đã đưa lạm phát về dưới mức kỳ vọng. Bộ trưởng Albayrak cũng nhấn mạnh: “Chúng tôi đặt mục tiêu cuối năm lạm phát cho năm 2019 ở mức 15,9%, nhưng phấn đấu kéo về mức thấp hơn nhiều, có nghĩa là chi phí và lãi suất, cũng như quá trình và thanh khoản đang đến một điểm tốt hơn. Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ sẽ bước vào một quá trình tích cực hơn nhiều bằng việc thực hiện nhiều cải cách. Ông Albayrak cho biết, Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ hiện đang thực hiện những bước đầu tiên để chuyển đổi căn bản và vĩnh viễn, đồng thời nỗ lực giảm lãi suất và lạm phát xuống các con số một chữ số càng sớm càng tốt.

Trong Chương trình kinh tế mới của Thổ Nhĩ Kỳ (NEP) được công bố vào tháng 9/2018, mục tiêu tỷ lệ lạm phát của nước này là 15,9% trong năm nay, 9,8% vào năm tới và 6,0% vào năm 2021. Vào tháng 1/2019, Ngân hàng Trung ương Thổ Nhĩ Kỳ đã điều chỉnh dự báo lạm phát cuối năm, giảm xuống 14,6% từ mức 15,2%. Trong thập kỷ qua, lạm phát hàng năm đã chứng kiến ​​mức thấp nhất ở mức 3,99% vào tháng 3/2011, trong khi nó đạt mức cao nhất 25,24% vào tháng 10/2018.

Về tình hình kinh tế vĩ mô, Bộ trưởng Albayrak giải thích rằng, Thổ Nhĩ Kỳ dự báo sẽ bước vào thời kỳ thặng dư tài khoản vãng lai trong những tháng mùa hè do du lịch và nông nghiệp sẽ được cải thiện cùng với những phát triển tích cực trong lĩnh vực sản xuất. Thổ Nhĩ Kỳ đã thực hiện chính sách thắt chặt tín dụng từ vào tháng 10/2018 và đã thực hiện nhiều bước điều chỉnh trong ngắn hạn để giảm sự yếu kém của nền kinh tế. Sự phục hồi tăng trưởng tín dụng đã bắt đầu và mức tăng của phía tín dụng vào tháng 2 là khoảng 43,5 tỷ TL và trong hai tháng rưỡi đầu năm khoảng 70 tỷ TL đã được đưa ra thị trường.

Giới kinh doanh đánh giá, tình hình chính trị sẽ ổn định và sẽ không có cuộc bầu cử nào trong bốn năm rưỡi tới. Dự kiến của Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ là lãi suất đã bắt đầu giảm xuống từ mức 20% sau tháng 10/2018 và dự báo tình hình kinh tế phát triển tích cực trong quý 2/2019 và những điều tồi tệ nhất đã qua. Thổ Nhĩ Kỳ thể hiện phản ứng rất nhanh và đã vượt qua các cuộc tấn công đầu cơ vào tháng 8/2018 và tất cả các chỉ số kinh tế trong năm 2019 sẽ tốt hơn so với mục tiêu.