Vất vả thu hoạch cà phê niên vụ mới

Khó khăn đầu tiên là về giá. Niên vụ 2017 – 2018, cà phê luôn có xu hướng trượt giá xuống mốc trên, dưới 35 triệu đồng/tấn (niên vụ 2016 - 2017 giá bình quân trên 44 triệu đồng/tấn). Mặc dù niên vụ 2017 – 2018, bà con không tốn nhiều công, chi phí tưới cà phê, nhưng các khoản chi phí khác như phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, công chăm sóc đều tăng từ 5 - 10% so với những năm trước. Ngoài ra, tuy mới bước vào đầu vụ thu hoạch nhưng giá nhân công đã ở mức 170.000 - 180.000 đồng/ngày, tăng 20.000 - 30.000 đồng/ngày so với cùng kỳ năm 2017.

Bà con bước vào thu hoạch niên vụ cà phê sớm hơn mọi năm

Thứ hai là hiện tượng hạn sớm. Theo nhận định của các chuyên gia, thời tiết từ đầu năm đến nay khá thuận lợi khi lằn ranh giữa các mùa có sự phân hóa rõ rệt, không xuất hiện hiện tượng mưa trái mùa như những năm trước nên cà phê sinh trưởng tốt, năng suất bình quân ước đạt khoảng 2,45 tấn nhân/héc-ta. Tuy nhiên, từ cuối tháng 9 đến nay, lượng mưa trên địa bàn tỉnh giảm, một số vùng gần như không có mưa hoặc mưa ít như Buôn Đôn, Ea H’leo, M’Đrắk, Ea Kar… khiến cây cà phê có dấu hiệu bị héo rũ do thiếu nước. Xét dưới góc độ hạn hán thì mức độ thiếu nước của cây cà phê hiện vẫn đang trong giai đoạn có thể chấp nhận được. Tuy nhiên, đây là đợt thiếu nước đầu tiên của niên vụ mới, cây cà phê mới chỉ bước vào đầu vụ thu hái chính, một số vườn vẫn đang hái bói do tỷ lệ chín cây còn thấp, gây không ít khó khăn cho bà con. Bởi vì thời tiết nắng nóng, không có mưa trên dưới 30 ngày, cây cà phê sẽ bước vào giai đoạn phân hóa mầm hoa nên nguy cơ cà phê nở hoa khi chưa thu hoạch quả xong tăng cao, đe dọa đến tiến độ thu hoạch, chất lượng cà phê niên vụ 2018 - 2019, cũng như ảnh hưởng đến mùa vụ tiếp theo 2019 - 2020. Vì vậy, các cán bộ kỹ thuật, khuyến nông địa phương khuyến cáo bà con nên tưới nước giữ ẩm vườn cây với một lượng nhất định theo phương pháp tưới tiết kiệm nhằm giúp cây giữ được nhịp độ sinh trưởng bình thường, hạn chế tối đa cà phê nở hoa bất thường.

Thứ ba, khó khăn trong khâu thu hoạch. Năm nay, thời tiết khá thuận lợi nên trái cà phê đều, đẹp, năng suất ước tăng khoảng 15%. Do chi phí đầu vào tăng nên một số hộ gia đình đã chọn hình thức thu hoạch cuốn chiếu. Tức là khi cà phê chín được 30% thì thu bói và tự chế biến, bảo quản từng đợt. Với cách thu hái này, gia đình có thể tận dụng nhân công sẵn có, vừa có thể tiết giảm chi phí đầu vào cũng như bảo đảm chất lượng cà phê nhân cuối vụ. Tuy nhiên, với cách thu hoạch này, thời gian thu hái kéo dài, việc bảo vệ cà phê trên vườn khó khăn hơn. Vì vậy, nhiều hộ đang cân nhắc giải pháp bán cà phê quả tươi. Với giải pháp này, bà con phải đợi thêm một thời gian nữa, chờ cà phê chín đồng loạt để thuê người thu hoạch. Đồng thời, gia đình sẽ bán một phần dưới dạng quả tươi nhằm chủ động tài chính cho sinh hoạt, chi trả nhân công thu hái và đầu tư, chăm sóc vườn cây hậu mùa thu hoạch.