Tổng quan về Thương vụ Việt Nam tại Thuỵ Điển

Chức năng, nhiệm vụ của Thương vụ Việt Nam tại Thuỵ Điển, kiêm nhiệm các nước Bắc Âu

Thương vụ Việt Nam tại Thụy Điển, kiêm nhiệm các nước Bắc Âu (Đan Mạch, Na Uy, Iceland và Latvia), được thành lập vào năm 1995, là cơ quan chuyên môn thuộc Bộ Công Thương và là một bộ phận thuộc Đại sứ quán Việt Nam tại Thuỵ Điển, đóng vai trò là cầu nối chiến lược trong việc thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư giữa Việt Nam và khu vực Bắc Âu. Với nhiệm vụ đại diện và bảo vệ lợi ích của quốc gia, doanh nghiệp và cá nhân người Việt Nam, thương vụ không chỉ hỗ trợ doanh nghiệp kết nối giao thương mà còn đóng góp tích cực vào việc phát triển thị trường và củng cố vị thế hàng hóa Việt Nam tại khu vực này.

Thương vụ Việt Nam tại Thụy Điển, kiêm nhiệm các nước Bắc Âu (Đan Mạch, Na Uy, Iceland và Latvia), được thành lập vào năm 1995

Trong bối cảnh thị trường Bắc Âu phát triển mạnh mẽ với các xu hướng mới như chuyển đổi năng lượng, đô thị hóa và sự bùng nổ thương mại điện tử, thương vụ đã triển khai nhiều chiến lược phù hợp nhằm khai thác tiềm năng hợp tác. Các hoạt động của thương vụ không chỉ tập trung vào hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng lợi thế từ Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - EU (EVFTA) mà còn thúc đẩy đầu tư song phương thông qua các chương trình xúc tiến quy mô lớn và sự kiện kết nối doanh nghiệp.

Bối cảnh và xu hướng thị trường Bắc Âu

Thị trường Bắc Âu hiện nay chịu ảnh hưởng lớn từ những xu hướng toàn cầu như biến đổi khí hậu, già hóa dân số, đô thị hóa, và chuyển đổi năng lượng. Những xu hướng này không chỉ định hình chính sách nhập khẩu mà còn thay đổi hành vi tiêu dùng của khu vực.

Biến đổi khí hậu đã thúc đẩy Bắc Âu trở thành một trong những khu vực tiên phong về thương mại xanh và bền vững. Các quốc gia trong khu vực áp dụng các tiêu chuẩn nghiêm ngặt về giảm phát thải carbon và bảo vệ môi trường, đòi hỏi hàng hóa nhập khẩu phải đạt được các chứng nhận quốc tế về sản phẩm xanh. Đây là cơ hội để Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu các sản phẩm như thực phẩm hữu cơ, vật liệu tái chế và năng lượng tái tạo.

Ngoài ra, già hóa dân số tạo ra nhu cầu lớn đối với các sản phẩm phục vụ sức khỏe, từ thiết bị y tế đến thực phẩm chức năng. Đây là thị trường ngách mà doanh nghiệp Việt Nam có thể tận dụng bằng cách nâng cao chất lượng và đổi mới sản phẩm.

Đô thị hóa ổn định và sự bùng nổ của thương mại điện tử mang lại cơ hội lớn cho các doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận trực tiếp người tiêu dùng Bắc Âu. Các nền tảng thương mại điện tử không chỉ giảm chi phí phân phối mà còn giúp hàng hóa Việt Nam tăng hiện diện trên thị trường.

Cuộc chuyển đổi năng lượng tại châu Âu sau xung đột Nga-Ukraine cũng mở ra cơ hội cho các sản phẩm công nghệ cao liên quan đến năng lượng tái tạo, như thiết bị năng lượng mặt trời và vật liệu tiết kiệm năng lượng.

Dù vậy, thị trường Bắc Âu cũng đặt ra nhiều thách thức với các tiêu chuẩn khắt khe về môi trường, truy xuất nguồn gốc, và minh bạch chuỗi cung ứng.

Thương vụ đã và đang đóng vai trò quan trọng trong việc hướng dẫn doanh nghiệp Việt Nam nắm bắt các xu hướng, đảm bảo khả năng cạnh tranh và đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe tại Bắc Âu.

Hoạt động của thương vụ

Trong thời gian vừa qua, Thương vụ Việt Nam tại Thụy Điển đã triển khai hàng loạt hoạt động quan trọng, tập trung vào kết nối cảng biển, xúc tiến đầu tư và hỗ trợ doanh nghiệp thông qua các nền tảng thông tin trực tuyến. Những nỗ lực này đã đóng góp đáng kể vào việc thúc đẩy hợp tác kinh tế - thương mại giữa Việt Nam và các nước Bắc Âu.

Nhân năm kỷ niệm 55 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam – Thụy Điển, thương vụ đã điều phối ký kết thành công 9 biên bản ghi nhớ (MOU) quan trọng từ hợp tác giữa Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Ngoại giao Thuỵ Điển, giữa hai cơ quan Thương vụ Việt Nam - Thuỵ Điển, đến các MOU hợp tác cảng biển, chương trình hợp tác thiết kế, phát triển mạng 5G… mở ra cơ hội hợp tác mới giữa các doanh nghiệp và địa phương hai nước trong các lĩnh vực thương mại, logistics, công nghệ và đầu tư. Một trong những điểm nhấn lớn nhất là việc thúc đẩy hợp tác cảng biển, với tuyến vận tải đường biển mới của hãng tàu MSC dự kiến triển khai vào năm 2025. Tuyến đường này sẽ kết nối trực tiếp Vũng Tàu (Việt Nam) với cảng Gothenburg (Thụy Điển) và Aarhus (Đan Mạch), giảm chi phí vận chuyển và rút ngắn thời gian lưu thông hàng hóa. Đây là bước tiến chiến lược giúp hàng hóa Việt Nam tiếp cận trực tiếp thị trường Bắc Âu mà không cần qua trung gian.

Xúc tiến đầu tư là một trong những trọng tâm lớn của thương vụ. Đoàn hơn 100 CEO từ các doanh nghiệp hàng đầu của Bắc Âu đến Việt Nam, tạo điều kiện để các nhà lãnh đạo doanh nghiệp khám phá cơ hội đầu tư và hợp tác. Đoàn doanh nghiệp đã tham gia các hội thảo chuyên đề, gặp gỡ các đối tác Việt Nam và thăm quan các khu công nghiệp, tập trung vào các lĩnh vực công nghệ cao, năng lượng tái tạo và sản xuất bền vững. Sự kiện này là một minh chứng rõ ràng cho sự quan tâm ngày càng lớn của khu vực Bắc Âu đối với tiềm năng đầu tư tại Việt Nam.

Một dự án tiêu biểu trong lĩnh vực đầu tư là nhà máy sản xuất của Lego tại Bình Dương, với tổng vốn đầu tư hơn 1 tỷ USD. Đây là nhà máy đầu tiên của Lego tại Đông Nam Á, được thiết kế theo mô hình bền vững, sử dụng năng lượng tái tạo và công nghệ tiên tiến. Dự án không chỉ góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế mà còn củng cố hình ảnh Việt Nam như một điểm đến đầu tư xanh và hiện đại, tạo xu hướng chuyển dịch mới vào Việt Nam. Nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, vật liệu mới, y tế và công nghệ cao của Bắc Âu đang tìm hiểu để đầu tư vào Việt Nam. Cho đến nay, các nước Bắc Âu có tổng cộng 346 dự án đầu tư vào Việt Nam với tổng số vốn 2,94 tỷ USD.

Hội chợ Hàng Việt Nam đã được thương vụ và Đại sứ quán Việt Nam tại Thuỵ Điển phối hợp tổ chức vào tháng 9/2023 (Ảnh: Thương vụ Việt Nam tại Thuỵ Điển)

Bên cạnh đó, thương vụ cũng tổ chức nhiều sự kiện xúc tiến thương mại, như Hội chợ ASEAN, ngày hàng, tuần hàng Việt Nam tại Thụy Điển, vận động phong trào “Người Việt Nam ưu tiên kinh doanh và tiêu dùng hàng Việt Nam” và đưa hàng chục doanh nghiệp lớn như IKEA, Tập đoàn F&H, CTFood, East Asian Food AB, tham dự Sourcing Fair tại Việt Nam. Những sự kiện này không chỉ tăng cường kết nối doanh nghiệp mà còn nâng cao nhận thức về sản phẩm Việt Nam tại Bắc Âu. Công tác hỗ trợ thông tin cũng được thương vụ đẩy mạnh thông qua việc duy trì các kênh trực tuyến như website và Facebook, với tin tức được cập nhật hàng ngày, hơn 300 bài viết chuyên sâu/năm và hơn 20 sách điện tử về thị trường. Những nỗ lực này đã giúp doanh nghiệp Việt Nam hiểu rõ hơn về thị trường Bắc Âu và tối ưu hóa chiến lược kinh doanh, tạo nền tảng vững chắc để mở rộng hợp tác thương mại và đầu tư trong tương lai.

Thành tích, kết quả

Giai đoạn 2019-2023, mặc dù chịu tác động của đại dịch Covid-19, theo số liệu của ITC, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Bắc Âu vẫn tăng trưởng ấn tượng, từ 3,1 tỷ USD năm 2019 lên 3,8 tỷ USD năm 2023, đạt tốc độ tăng trưởng bình quân 5,6% mỗi năm. Thành công này là minh chứng rõ nét cho những nỗ lực không ngừng trong xúc tiến thương mại và kết nối thị trường mà Thương vụ Việt Nam tại Thụy Điển đã triển khai. Đặc biệt, với các lợi thế từ Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - EU (EVFTA) cùng sự hỗ trợ tích cực của thương vụ, nhiều ngành hàng xuất khẩu đã ghi nhận mức tăng trưởng nổi bật, bất chấp những thách thức lớn từ thị trường toàn cầu trong giai đoạn đại dịch.

Ngày 28/8/2024, Khu gian hàng Hà Nội tham gia Hội chợ thủ công mỹ nghệ Formex Thụy Điển đã được khai trương (Ảnh: Thương vụ Việt Nam tại Thuỵ Điển)

Cơ cấu hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam sang Bắc Âu đã có sự chuyển dịch mạnh mẽ, từ các sản phẩm nông sản và dệt may truyền thống sang các mặt hàng công nghiệp chế biến và chế tạo có giá trị gia tăng cao. Các sản phẩm như hàng dệt may ghi nhận mức tăng trung bình 15,2%, máy vi tính và linh kiện điện tử ghi nhận mức tăng trưởng trung bình 12,6% mỗi năm giai đoạn 2019-2023. Đặc biệt, sản phẩm sắt thép đã đạt mức tăng trưởng đáng kinh ngạc 215% mỗi năm, phản ánh năng lực cạnh tranh được nâng cao và khả năng đáp ứng tốt các tiêu chuẩn kỹ thuật của thị trường Bắc Âu.

Mặt hàng gạo, một trong những sản phẩm nông sản quan trọng của Việt Nam, đã có bước đột phá ấn tượng tại thị trường Thụy Điển. Trước năm 2019, kim ngạch xuất khẩu gạo chỉ đạt vài chục ngàn USD, nhưng đến năm 2023, con số này đã tăng lên khoảng 2,1 triệu USD và khoảng 4 triệu USD năm 2024. Các dòng sản phẩm gạo cao cấp như ST25 không chỉ được người tiêu dùng yêu thích mà còn góp phần nâng cao hình ảnh thương hiệu Việt Nam tại thị trường Bắc Âu.

Bên cạnh đó, các sản phẩm thực phẩm chế biến cũng đạt được những kết quả tích cực, mở rộng thị phần tại Bắc Âu, tạo dựng được chỗ đứng trên thị trường và được người tiêu dùng đánh giá cao về chất lượng. Các mặt hàng thủy sản và đồ gỗ tiếp tục duy trì được vị thế vững chắc, đáp ứng tốt các tiêu chuẩn nghiêm ngặt về an toàn thực phẩm và môi trường.

Thành công này không chỉ là kết quả của những nỗ lực từ doanh nghiệp mà còn đến từ sự hỗ trợ hiệu quả của Thương vụ Việt Nam tại Thụy Điển. Với các hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối doanh nghiệp và hỗ trợ tận dụng EVFTA, thương vụ đã góp phần quan trọng vào việc nâng cao vị thế hàng hóa Việt Nam tại Bắc Âu, mở ra những cơ hội hợp tác bền vững và thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu mạnh mẽ.

Hoạt động phối hợp, hợp tác với Báo Công Thương

Thời gian qua, Thương vụ Việt Nam tại Thuỵ Điển thường xuyên giữ mối quan hệ chặt chẽ với Báo Công Thương. Các thông tin về hoạt động của thương vụ trong xúc tiến thương mại, xúc tiến đầu tư luôn được triển khai mạnh mẽ, bài bản.

Riêng trong năm 2024, thương vụ đã cung cấp gần 100 tin bài về thị trường cho Báo Công Thương thông qua các tin bài, phỏng vấn trực tiếp, cầu truyền hình... Tại các chuỗi sự kiện như 55 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam – Thuỵ Điển; chuyến công tác của Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân tại Thuỵ Điển, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà tại Đan Mạch… công tác truyền thông được thực hiện chặt chẽ trước, trong và sau sự kiện, mang lại hiệu quả tuyên truyền cao.