Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam, tính tới tháng 10 năm nay, xuất khẩu tôm Việt Nam sang khu vực thị trường Trung Đông đạt hơn 39 triệu USD, giảm 10% so với cùng kỳ năm ngoái (mức giảm nhẹ hơn so với các thị trường chính khác). Thị trường Trung Đông chiếm 1,3% tổng xuất khẩu tôm của Việt Nam đi các thị trường.
Thị trường Trung Đông chỉ chiếm 1,3% kim ngạch xuất khẩu tôm Việt Nam |
Trong bối cảnh phải đối mặt với nhiều thách thức từ các thị trường tiêu thụ chính, tìm tới các thị trường nhỏ hơn nhưng có nhiều tiềm năng, cũng là một lựa chọn của các doanh nghiệp hiện tại.
Trong giai đoạn từ 2019 - 2022, xuất khẩu tôm Việt Nam sang khu vực thị trường Trung Đông dao động từ 41,5 - 49,8 triệu USD.
Xuất khẩu tôm sang khối thị trường này có xu hướng tăng trưởng liên tục từ 2020 đến 2022. Năm 2023, kinh tế thế giới không ổn định đặt ra nhiều thách thức cho xuất khẩu thủy sản nói chung và tôm nói riêng. Nên xuất khẩu tôm Việt sang Trung Đông cũng không tránh khỏi sụt giảm tuy nhiên mức sụt giảm có phần nhẹ hơn so với các thị trường khác.
Các thị trường đơn lẻ lớn nhất nhập khẩu tôm Việt Nam trong khu vực Trung Đông lần lượt là Israel, Ả rập Xê út, UAE, Qatar, Liban, Thổ Nhĩ Kỳ, Iran, Kuwait…
Trong 10 tháng đầu năm nay, xuất khẩu tôm Việt Nam sang một số thị trường trong khu vực Trung Đông ghi nhận tăng so với cùng kỳ năm ngoái như Ả rập Xê út ghi nhận tăng gấp 42 lần (đạt 7,6 triệu USD), sang Iran ghi nhận tăng gấp 8 lần (đạt 1,7 triệu USD), sang Kuwait và Liban ghi nhận tăng trưởng 2 con số, xuất khẩu sang Oman tăng 16 lần, xuất khẩu sang Qatar tăng 4 lần.
Khu vực thị trường Trung Đông được đánh giá là tiềm năng do khu vực này không mạnh về nuôi trồng và sản xuất chế biến nên phụ thuộc nhiều vào nguồn cung thực phẩm từ nhập khẩu.
Điều kiện tự nhiên như thời tiết, thổ nhưỡng không thuận lợi và phù hợp cho sản xuất nông nghiệp, để đáp ứng nhu cầu trong nước, Trung Đông phải nhập khẩu tới 80% hàng hoá lương thực, thực phẩm, tương đương 40 tỷ USD mỗi năm. Nhu cầu thủy sản trong đó có tôm đang ngày càng tăng trưởng mạnh mẽ, nhất là ở các thị trường như Ả rập Xê út, UAE…
Khu vực thị trường này có những yêu cầu cao với các sản phẩm thực phẩm nhập khẩu như yêu cầu phải có chứng nhận Halal. Nhà cung cấp cần phải chế biến và đóng gói phù hợp để đáp ứng tiêu chuẩn này.
Đây là thị trường tiềm năng của thủy sản Việt Nam, sức mua ngang với khu vực thị trường ASEAN và dư địa có thể tăng gấp 3 lần nếu được tập trung phát triển. Cần có thêm các kênh thông tin về nhu cầu, yêu cầu của khu vực thị trường này cùng với hỗ trợ từ những chương trình của nhà nước về xúc tiến thị trường để doanh nghiệp có thêm kênh phát triển, tăng dư địa xuất khẩu sang đây.