Tăng tốc chuyển đổi số để 'gần dân hơn'

Nhiều kết quả ấn tượng về chuyển đổi số

Phát biểu tại Lễ chào mừng ngày Chuyển đổi số quốc gia năm 2025 diễn ra sáng 21/10, Thứ trưởng Thường trực Bộ Khoa học và Công nghệ Vũ Hải Quân cho biết, ngày Chuyển đổi số quốc gia 2025 có chủ đề: “Chuyển đổi số toàn dân, toàn diện, toàn trình để tăng tốc, bứt phá phát triển kinh tế số”.

Theo Thứ trưởng Vũ Hải Quân, sau 5 năm thực hiện chuyển đổi số, Việt Nam đã qua giai đoạn khởi động. Trong giai đoạn đầu, chúng ta tập trung nâng cao nhận thức số, xây dựng hạ tầng, nền tảng, các dịch vụ số cơ bản và đã đạt được nhiều kết quả ấn tượng. Nền móng chuyển đổi số quốc gia đã cơ bản được hình thành.

"Từ hạ tầng, dịch vụ đến thể chế, đã sẵn sàng bước vào giai đoạn mới với quyết tâm cao hơn, hành động quyết liệt hơn. Tuy nhiên, chặng đường phía trước còn nhiều việc phải làm để chuyển đổi số thực sự mang lại tác động rõ rệt đến phát triển kinh tế - xã hội và đời sống Nhân dân", Thứ trưởng Vũ Hải Quân cho hay.

Thứ trưởng Vũ Hải Quân thông tin, 5 năm tới (2026 - 2030) sẽ là giai đoạn Việt Nam chuyển đổi số ở mức độ sâu rộng hơn, với trọng tâm là tạo ra giá trị kinh tế - xã hội cụ thể. Mục tiêu cao nhất của chuyển đổi số giai đoạn 2 là phải chuyển hóa được những thành quả số hóa thành tăng trưởng kinh tế, nâng cao năng suất, năng lực cạnh tranh quốc gia; cải thiện hiệu quả quản trị và chất lượng ra quyết định ở mọi cấp. Nói cách khác, chúng ta phải hướng đến kết quả cuối cùng, đo bằng lợi ích mang lại cho người dân, doanh nghiệp và nền kinh tế.

Thế giới số chuyển động từng giây, nếu chúng ta chậm một phút, chúng ta có thể tụt hậu. Vì vậy, chuyển đổi số cần phải “nhanh hơn”. Nhanh hơn trong xây dựng và hoàn thiện thể chế; nhanh hơn trong triển khai các chiến lược, dự án; nhanh hơn trong thích ứng với công nghệ mới; và nhanh hơn trong thay đổi tư duy, cách làm. Đi đôi với tốc độ, chuyển đổi số phải “hiệu quả hơn”, phải tạo ra những giá trị thực tiễn, đóng góp rõ rệt cho phát triển kinh tế – xã hội.

"Chuyển đổi số không phải để cho có phong trào, mà để mang lại tăng trưởng cao, nâng cao năng suất lao động, chất lượng cuộc sống người dân. Tuy nhiên, muốn hiệu quả, trước hết phải đúng hướng và thực chất. Một đồng đầu tư cho chuyển đổi số phải mang lại nhiều đồng lợi ích. Chúng ta không đánh giá kết quả chuyển đổi số bằng việc có bao nhiêu dự án, bao nhiêu nhiệm vụ đã triển khai, mà đánh giá, đo đếm bằng tác động cụ thể: Bao nhiêu người dân, doanh nghiệp được hưởng lợi? chi phí tiết kiệm được bao nhiêu? năng suất tăng lên thế nào? Đây mới là thước đo chân thực nhất cho hiệu quả", Thứ trưởng Vũ Hải Quân nhấn mạnh.

Cũng theo Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, “thể chế số” chính là nền móng cho một Việt Nam kiến tạo và tự cường trong kỷ nguyên số. Dự thảo Luật Chuyển đổi số do Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì soạn thảo là bước đi nền tảng, tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho tiến trình số hóa toàn diện.

Luật Chuyển đổi số sẽ tổ chức, điều phối, điều chỉnh mối quan hệ giữa các chủ thể trong hệ sinh thái số và tạo nền móng pháp lý xuyên ngành cho các luật, tập trung vào một số nội dung chính: (1) Hình thành khung pháp lý thống nhất để hình thành một quốc gia số; (2) Cơ chế pháp lý cho kinh tế số, xã hội số; (3) Xác lập cấu trúc quản trị quốc gia thống nhất về chuyển đổi số; (4) Luật hoá các nguồn lực tài chính, nhân lực số cho chuyển đổi số; (5) Quy định cơ chế đánh giá định kỳ, công khai các chỉ số chuyển đổi số.

Chuyển đổi số cần nhanh hơn, hiệu quả hơn

Thứ trưởng Vũ Hải Quân đánh giá, Ngày Chuyển đổi số 2025 truyền đi thông điệp “Chuyển đổi số: Nhanh hơn, hiệu quả hơn, gần dân hơn”. Đây là một lời hiệu triệu, thúc giục tất cả chúng ta, từ cơ quan nhà nước, doanh nghiệp đến mỗi người dân cùng hành động.

“Gần dân hơn” trước hết là thu hẹp khoảng cách số, bảo đảm “không ai bị bỏ lại phía sau”. Mọi người dân Việt Nam, dù ở nông thôn, miền núi hay thành thị, đều phải có cơ hội tiếp cận các tiện ích số, được bảo đảm quyền riêng tư và an toàn dữ liệu.

“Gần dân hơn” cũng có nghĩa là chính quyền phục vụ người dân tốt hơn nhờ công nghệ. Việt Nam đang hướng tới một Nhà nước kiến tạo, thông minh và không khoảng cách, nơi mọi quyết định quản lý, điều hành đều dựa trên dữ liệu thời gian thực, được hỗ trợ bởi AI, nơi người dân được phục vụ bằng dịch vụ công trực tuyến toàn trình, không giấy tờ, được cá nhân hóa theo nhu cầu. Khi đó, người dân làm bất cứ thủ tục nào cũng chỉ “một chạm” trên điện thoại; phản ánh kiến nghị được lắng nghe và phản hồi kịp thời; khoảng cách giữa chính quyền và người dân thu hẹp lại đúng nghĩa “không khoảng cách”.

Chính phủ số, chính quyền số các cấp phải gần dân, hiểu dân hơn thông qua dữ liệu và tương tác trực tuyến, để mọi vấn đề của người dân ở cơ sở đều được “thấu rõ, giải quyết nhanh” trong tầm mắt của lãnh đạo cấp mình. Chuyển đổi số giúp thực hiện mục tiêu một chính quyền “liên thông, minh bạch, phục vụ”, lấy sự hài lòng của người dân làm thước đo.

Cuối cùng, “gần dân hơn” còn nằm ở việc tạo dựng niềm tin số trong xã hội. Người dân chỉ thực sự tham gia tích cực vào chuyển đổi số khi thấy thực sự thuận lợi cho chính mình, khi có niềm tin rằng môi trường số an toàn, quyền lợi của người dân được bảo vệ đầy đủ.

Chỉ khi chuyển đổi số gắn liền với đời sống, giải quyết những “nỗi đau” của người dân và đem lại “hạnh phúc” cho Nhân dân, khi đó chuyển đổi số mới thực sự đi vào lòng người, trở thành phong trào toàn dân.

Phát biểu kết luận tại hội nghị, thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ nhấn mạnh, chúng ta đang đứng trước vận hội lớn để bứt phá vươn lên trong kỷ nguyên số. Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị chính là một dấu mốc lịch sử – một “Nghị quyết Khoán 10” mới cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đồng thời tin tưởng, với sự quan tâm chỉ đạo của Chính phủ, sự vào cuộc quyết liệt của các bộ, ngành, địa phương, sự hưởng ứng tích cực của cộng đồng doanh nghiệp và người dân, công cuộc chuyển đổi số quốc gia sẽ gặt hái được những thành tựu to lớn trong năm 2025 và những năm tiếp theo. 

''Nhanh hơn để không lỡ nhịp thời đại. Hiệu quả hơn để mỗi nguồn lực đều phát huy tối đa giá trị. Gần dân hơn để mọi người dân Việt Nam đều chung hưởng thành quả phát triển. Đó chính là con đường chuyển đổi số toàn diện mà chúng ta đang và sẽ kiên định thực hiện" - Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ kỳ vọng.

Những kết quả ấn tượng về chuyển đổi số tại Việt Nam

Mạng viễn thông băng rộng đã phủ tới 99,3% thôn, bản trên cả nước; tốc độ Internet di động đạt trung bình 146,64 Mb/giây, xếp hạng 20 thế giới; mạng 5G cũng bắt đầu được triển khai (đạt 26% diện phủ sóng). Những con số này minh chứng hạ tầng số Việt Nam đã sẵn sàng cho giai đoạn bùng nổ dịch vụ.

Tỷ lệ dịch vụ công trực tuyến được người dân sử dụng tăng cao, hồ sơ giải quyết trực tuyến toàn trình đạt gần 40%, tăng gấp 9 lần so với năm 2019. Xếp hạng Chính phủ số của Việt Nam theo đánh giá Liên Hợp Quốc cũng đã tăng 15 bậc so với kỳ công bố trước (năm 2022). Điều này cho thấy các nỗ lực xây dựng chính phủ điện tử, chính phủ số đã mang lại hiệu quả bước đầu.

Doanh thu ngành công nghiệp công nghiệp công nghệ thông tin năm 2024 đạt khoảng 2,772 triệu tỷ đồng (tương đương 118 tỷ USD), tăng 24% so với năm trước. Xuất khẩu phần cứng, điện tử tăng 29%. Kinh tế số hiện chiếm khoảng 14-15% GDP và đang tiến tới mục tiêu 20% GDP vào năm 2025.