, xuất khẩu gạo

Có lẽ, câu chuyện xuất khẩu (XK) gạo tuần qua không thể “trọn một ngày vui” và bỗng trở nên “loạn nhịp” trước những phát sinh từ thực tế.  Những tranh cãi không đáng có liên quan đến XK gạo đều xuất phát từ việc chưa có sự phối hợp “nhịp nhàng” giữa các bộ, ngành, địa phương để chuẩn bị kỹ cho những tình huống được coi là bất thường này. Nhưng, cần khẳng định rằng, điều hành XK gạo trong thời gian qua đã được Bộ Công Thương thực hiện minh bạch và rõ ràng, đảm bảo quyền lợi của doanh nghiệp, người trồng lúa và an ninh lương thực quốc gia.

Bộ Công Thương vừa ban hành Quyết định thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành làm việc với một số cơ quan có liên quan để nắm tình hình về lượng gạo hàng hóa tại các cảng phục vụ công tác điều hành xuất khẩu gạo.    

Trước thông tin nhiều doanh nghiệp xuất khẩu gạo gặp khó khăn về việc mở tờ khai xuất khẩu những ngày qua, ngay trong ngày 15/4, Bộ Công Thương đã có hàng loạt văn bản hỏa tốc gửi các Bộ ngành, doanh nghiệp để tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện tốt hơn cho hoạt động xuất khẩu gạo.    

400 nghìn tấn gạo hạn ngạch được xuất khẩu trong tháng 4 đã được đăng ký hết, chỉ sau vài tiếng Tổng cục Hải quan mở tờ khai. Xuất khẩu (XK) gạo đang đón nhiều tin vui khi được mùa, được giá, doanh nghiệp được lợi và người nông dân bán lúa với giá cao.    

Sau khi Chính phủ cho phép và Bộ Công Thương có văn bản chính thức về việc xuất khẩu 400 nghìn tấn gạo trong tháng 4/2020, đến thời điểm này, các doanh nghiệp đã mở tờ khai để xuất khẩu đủ số lượng gạo theo hạn ngạch.

Người tiêu dùng an tâm, không cần phải mua dự trữ, bởi hiện nay ngoài thị trường gạo đang rất dồi dào.

Ngày 10/4, Bộ Công Thương đã ra Quyết định số 1106/QĐ-BCT về Công bố hạn ngạch xuất khẩu đối với mặt hàng gạo trong tháng 4/2020. Quyết định có hiệu lực từ hôm nay, 11/4. 

Căn cứ ý kiến tại cuộc họp Thường trực Chính phủ ngày 31/3/2020 về việc xuất khẩu gạo trong bối cảnh dịch bệnh và hạn hán, xâm nhập mặn, Thủ tướng Chính phủ đồng ý về chủ trương phương án, số lượng xuất khẩu gạo tháng 4/2020 như đề xuất của Bộ trưởng Bộ Công Thương.

Nhấn mạnh trong tình hình hiện nay, “dù xuất khẩu lúa gạo là cần thiết, là thế mạnh của nước ta, nhưng phải có kiểm soát để bảo đảm an ninh lương thực quốc gia” - Thủ tướng chỉ đạo phải đảm bảo nguồn dự trữ lúa gạo, đảm bảo giá thu mua có lợi cho người nông dân và xử lý nghiêm tình trạng đầu cơ, tích trữ, nâng giá trái pháp luật.

Theo trang Thehindubusinessline.com của Ấn Độ đưa tin, xuất khẩu gạo của Ấn Độ trong năm tài khóa 2019-2020 có thể giảm 18-20% do nhu cầu sụt giảm tại các quốc gia Tây Á, trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị tại đây đang gia tăng và lệnh cấm vận tại Iran.

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại văn bản số 2280/VPCP-NN ngày 25/3/2020 về việc kiểm tra, đánh giá nguồn cung và tình hình xuất khẩu gạo, ngày 26/3, Đoàn công tác liên ngành đã có buổi làm việc với đại diện của 20 thương nhân có kim ngạch xuất khẩu gạo lớn nhất cả nước.    

Chiều ngày 25/3, Văn phòng Chính phủ đã có Văn bản số 2280/VPCP-NN truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc đánh giá nguồn cung và tình hình xuất khẩu gạo, trong đó, Chính phủ giao các Bộ ngành, địa phương, doanh nghiệp liên quan thực hiện rà soát, kiểm tra, đánh giá về nguồn cung thóc gạo, tình hình xuất khẩu gạo và thực hiện dự trữ… trong khi chờ kết quả, tạm dừng ký hợp đồng xuất khẩu gạo mới.

Dịch bệnh Covid-19 đã khiến nhu cầu đối với một số mặt hàng thiết yếu, trong đó có mặt hàng gạo, đang tăng rất nhanh. Đã bắt đầu xuất hiện nhu cầu tăng dự trữ lương thực để bảo đảm đời sống cho người dân. Trước thực trạng này, Bộ Công Thương đã có đề xuất với Thủ tướng Chính phủ cân nhắc một số phương án trong điều hành xuất khẩu gạo, nhằm đảm bảo vấn đề an ninh lương thực quốc gia.  

Theo Hiệp hội nông lương Liên hiệp quốc (FAO), năm 2019, Senegal nhập khẩu khoảng 1,5 triệu tấn gạo, tăng 15% so với năm 2018 do sản lượng lúa tại thung lũng sông Senegal không được tốt, giảm khoảng 100.000 tấn.

Cũng như các địa phương khác, xuất khẩu hàng hóa của tỉnh An Giang đang có dấu hiệu chững lại. Để hỗ trợ doanh nghiệp duy trì tăng trưởng, ngành Công Thương tỉnh này đang quyết liệt thực hiện nhiều giải pháp như xúc tiến thương mại, đồng thời kiến nghị ngân hàng giãn nợ, giảm lãi suất cho doanh nghiệp.

Xuất khẩu gạo tăng mạnh cả giá trị và lượng, trong khi rất nhiều mặt hàng nông sản khác giảm mạnh kim ngạch xuất khẩu.    

Không chỉ ấm lên do kim ngạch và giá xuất khẩu cùng được cải thiện, xuất khẩu gạo năm 2020 được kỳ vọng sẽ phục hồi nhờ các cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do.    

Trong năm 2020 xuất khẩu gạo của Việt Nam được đánh giá sẽ có triển vọng do tác động tích cực của các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới cũng như yếu tố cung cầu của thị trường thế giới có sự thay đổi.

Thái Lan có đứng trước nguy cơ mất vị trí là nhà xuất khẩu gạo lớn thứ hai thế giới trong năm nay do khả năng cạnh tranh yếu hơn và thiếu giống lúa để phục vụ nhu cầu thị trường đang có nhiều thay đổi. 

Năm 2019, bên cạnh bảo đảm an ninh lương thực trong nước và đóng góp cho những điểm sáng của bức tranh xuất khẩu (XK), công tác XK gạo bên cạnh duy trì “phong độ” vốn có từ nhiều năm qua đã để lại nhiều bài học thành công, đặc biệt là sự phối hợp, song hành giữa cơ quan quản lý nhà nước mà trực tiếp là Bộ Công Thương và các doah nghiệp tham gia xuất khẩu gạo.

Quyết tâm tháo gỡ khó khăn cho xuất khẩu gạo, kể từ khi Nghị định số 107/2018/NĐ-CP về kinh doanh xuất khẩu gạo có hiệu lực, thay thế Nghị định 109/2010/NĐ-CP trước đó, đã có 182 thương nhân được Bộ Công Thương cấp chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh xuất khẩu gạo.    

Tại Hội nghị Thương mại gạo thế giới lần thứ 11 được tổ chức tại Philippines tháng 11/2019, gạo ST25 của Việt Nam đã được vinh danh “Gạo ngon nhất thế giới”. Như vậy, sau hàng chục năm nỗ lực xây dựng thương hiệu, gạo Việt lần đầu tiên định vị được vị thế của mình trên trường quốc tế với vị trí cao nhất.

Năm 2020 ngành hàng lúa gạo xuất khẩu muốn đạt kết quả cao và có vị thế trên thị trường quốc tế cần phải chú trọng hơn trong sản xuất các loại gạo chất lượng cao bên cạnh việc chú trọng tới khâu sản xuất, xây dựng quảng bá hình ảnh.

Thay thế vị trí đầu bảng trước đây là Trung Quốc, Philippines và Bờ Biển Ngà hiện là 2 thị trường lớn nhất của gạo Việt Nam.    

Gạo ST25 của Việt Nam đã xuất sắc vượt qua nhiều giống gạo của các nước khác để giành giải Nhất Cuộc thi gạo ngon thế giới 2019 trong khuôn khổ Hội nghị Gạo thế giới diễn ra ở Manila (Philippines) mới đây.

Giá gạo xuất khẩu bình quân 9 tháng đầu năm ở mức 435,6 USD một tấn, giảm 13,4% so với cùng kỳ 2018. 

Nhằm tăng cường kết nối giao thương hợp tác phát triển xúc tiến xuất khẩu mặt hàng gạo của thành phố và tạo điều kiện để Doanh nghiệp (DN) gặp gỡ tìm kiếm cơ hội hợp tác kinh doanh, chiều 5/11, UBND TP Cần Thơ đã tổ chức chương trình hội thảo với đoàn DN hiệp hội các nhà nhập khẩu gạo Hồng Kông.