Triển vọng tích cực cho xuất khẩu gạo trong năm 2020

Chiều ngày 14/2, tại TP. Hồ Chí Minh, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh đã chủ trì cuộc họp đánh giá tình hình xuất khẩu gạo trong năm 2020 với sự tham dự của các Cục, Vụ thuộc Bộ Công Thương, Hiệp hội Lương thực và 10 doanh nghiệp xuất khẩu gạo hàng đầu Việt Nam.

Thứ trưởng Trần Quốc Khánh chủ trì cuộc họp với các doanh nghiệp xuất khẩu gạo chiều ngày 14/2

Tại cuộc họp này, Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) đã đánh giá những kết quả đạt được của xuất khẩu gạo trong 2019 với những thành tựu nổi bật như: Sản lượng đạt 6,37 triệu tấn (tăng 4,2%), trị giá 2,8 tỷ USD (giảm 8,3%). Cơ cấu thị trường có sự thay đổi tích cực khi có nhiều thị trường mới được mở ra còn thị trường Trung Quốc đã giảm dần tỷ trọng.

Theo đánh giá của Hiệp hội Lương thực Việt Nam, trong bối cảnh thị trường xuất khẩu năm 2019 có nhiều khó khăn, cung dư thừa, cầu giảm, cạnh tranh ngày càng gay gắt hơn thì việc xuất khẩu đạt 6,37 triệu tấn là cố gắng lớn của các doanh nghiệp trong ngành.

Chủ trì cuộc họp, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh đánh giá, năm 2019 là một năm thành công trong xuất khẩu gạo của Việt Nam khi đạt sản lượng 6,37 triệu tấn. Bởi lẽ bối cảnh thị trường cạnh tranh gay gắt, nguồn cung dư thừa, thậm chí Thái Lan là nước xuất khẩu lớn nhưng cũng bị sụt giảm sản lượng tới 32% so với năm trước.

Trong năm 2020, dù có những tác động của hạn mặn bủa vây vùng trồng lúa tại Đồng bằng sông Cửu Long song dự kiến sản lượng trồng lúa ảnh hưởng sẽ không nhiều và vẫn sẽ có khoảng trên 6 triệu tấn gạo cần được tiêu thụ. Trong khi đó, mọi dự báo đều cho thấy sản xuất toàn cầu sẽ giảm xuống (Thái Lan giảm do năm 2019 không mấy thành công, Trung Quốc thì đang bị ảnh hưởng nặng nề từ dịch Covid-19….); đồng thời nhu cầu nhập khẩu các nước châu Phi sẽ tăng do dịch cào cào, châu chấu tàn phá mùa màng, đe dọa an ninh lương thực…

Bên cạnh đó, Việt Nam còn có một số thuận lợi do tác động từ các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới đã ký kết với Hàn Quốc và các nước thành viên CPTPP. Cụ thể với Hàn Quốc, trong 2020 chúng ta được cấp hạn ngạch 55.000 tấn gạo còn với thị trường CPTPP có Mexico cũng hứa hẹn nhiều khả quan. Đặc biệt mới đây, Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU đã được Nghị viện châu Âu phê chuẩn thông qua. Nhiều khả năng thuận lợi EVFTA sẽ thực thi trong năm nay, khi đó sẽ có khoảng 40.000 tấn gạo của Việt Nam được cấp hạn ngạch EU (cam kết của EVFTA là mở cửa hạn ngạch khoảng 85.000 tấn gạo các loại cho Việt Nam)….

Dù những con số này không nhiều so với mục tiêu xuất khẩu trên 6 triệu tấn của Việt Nam nhưng đây cũng là tín hiệu tích cực để các doanh nghiệp có kế hoạch sản xuất, tiếp cận thị trường ngay từ bây giờ.

“Sau khi cân đối cung cầu của thị trường, chúng tôi dự báo năm nay xuất khẩu có nhiều khả năng tốt hơn 2019. Xuất phát từ đó chúng tôi đề nghị doanh nghiệp đặc biệt chú ý việc ký kết hợp đồng, lo chân hàng để tránh rủi ro”, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh nhấn mạnh.

Xuất khẩu gạo vẫn có nhiều triển vọng trong 2020

Về phía Bộ Công Thương sẽ thông qua các đơn vị liên quan, Thương vụ, Chi nhánh Thương vụ tại các thị trường nhập khẩu liên tục theo dõi sát diễn biến thị trường, cân đối cung cầu trong thời gian tới nhằm đảm bảo cung ứng gạo trong nước cũng như việc phân bổ xuất khẩu sang các thị trường khác; đồng thời đưa ra các phương án, chương trình xúc tiến thương mại phù hợp.

Bộ cũng sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Nông nghiệp Phát triển nông thôn trong việc dự báo tình hình sản xuất và sản lượng gạo trong thời gian tới; theo dõi sát sao tình hình dịch Covid-19 và đưa ra những cảnh báo sớm về nhu cầu thị trường tới doanh nghiệp.